Bunlar ne Hollywood filmlerinin ergen çocuklardan oluşan sokak çetelerine, ne de İtalya’nın ABD’ye ithal ettiği mafya ailelerine benziyorlar. Bunlar “Mara” hayattaki tek varolma amaçları; adam öldürme, tecavüz, hırsızlık. Üstelik hepsi organize, birebir sokaktaki adama yönelik ve her biri Latin kökenli ve hepsi de bir şekilde içlerinden çıktıkları ülkelerini hatta tüm Orta Amerika’yı tehdit ediyor.
ABD Sınır Polisi sözcüsü Roy Destacada, 24 Subat’da Texas’da yaptığı bir açıklamayla ‘Mara Salvatrucha’ çetesinin uluslararası en büyük şefi Honduraslı Eber Anibal Rivera Paz veya kod adıyla ‘Franklin Jairo River’ın, Falfurrias kentinde ele geçirildiğini vurguladı. Polis şefinin yaptığı açıklamaya göre, belgeleri bulunmayan 13 kişinin daha bulunduğu bir arabanın bagajında saklanırken yakalanan çete lideri, Meksikalı çete elemanlarının da yardımıyla bütün Meksika’yı belgesiz geçip, Reynosa şehri üzerinden Bravo nehrini geçerek ABD’ye giriş yaptı. 23 aralık 2004 tarihinde Honduras’da yapılan bir otobüs saldırısının faili olan çete liderinin yakalanması Honduras Cumhurbaşkanı ve Güvenlik bakanınca onaylandı.
Kuzey Honduras’da bulunan San Pedro Sula’da 23 Aralık tarihinde bir grup silahlı genç, işinden ve son Noel alış-verişinden dönen insanların içinde bulunduğu bir otobüsü durdurarak çocuk kadın demeden 28 kişiyi tarayarak öldürmüştü. İçlerinde 6 çocuğun da öldürüldüğü saldırıda, saldırganların AK-47 ve M-16 marka silahlarıyla otobüsü durdurmuşlar ve hiç bir slogan ya da gerekçe belirtmeden yolculara ateş açmışlardı. Honduras Cumhurbaşkanı Ricardo Maduro’nun gençlerden oluşan bir sokak çetesi olan “Mara”ları suçladığı olayın ertesi günü, San Pedro Sula’nın merkezinde beyaz bir pikap arabadan gelişi güzel ateş açan saldırganlar berber dükkanının önünde bulunan içlerinde 13 yaşında bir çocuğunda bulunduğu 3 kişiyi daha öldürmüşdü. Zaten 2003, Ağustos ayında Maraların yaptığı ve 13 kişinin ölümüyle sonuçlanan eş-zamanlı üç otobüs saldırısından sonra bu olayı da Maraların yaptığına neredeyse emin olan Honduras Polisi, geçtiğimiz Ağustos ayından itibaren çeşitli suçlardan yargılanmak üzere yaklaşık 1000 “Mara” liderini gözaltına almıştı.
Honduras polis raporlarına göre, 8 Aralık 1975 yılında Honduras’ın San Pedro de Sula şehrinde doğan çete lideri, askeriyede uzun bir süre gerillalara karşı bir çok operasyonda çalıştıktan sonra sivil hayat dönmüş, ardından ABD’ye kaçak giriş yaptıktan ve ilk kez Kasım’1993’de araba soygunculuğu, uyuşturucu ve silahlı saldırı suçlarıyla tutuklandıktan sonra, 1996 yılında da Honduras’a geri gönderilmiş.
90lı yıllarda ABD’ye kaçak olarak giren bir çok Latin ailenin suçlu çocuklarından oluşan Maralar, 8 yıl önce Amerika’nın mültecilerle ilgili olarak, 1 yıldan fazla hapis cezası gören ve ülkeye kaçak girmiş yabancıların cezasını çektikten sonra ülkelerine geri gönderileceklerine dair çıkardığı yasadan sonra, ailelerini ve aşağı yukarı sahip olduklarını bırakarak, aslında çok da tanımadıkları kendi ülkeleri El Salvador, Honduras ve Guetemala’ya geri dönmüş gençlerden oluşan sokak çeteleri. Böylece bu öfkeli çocuklar, aileleri ABD’de, kendileri sahipsiz ve parasız olarak ülkelerinde, kalplerinde kin ve nefretle, suç dünyasında yaşıyorlar. Sayısı tam olarak bilinmemekle beraber yetkililer bölgede bulunan çete üyelerinin 80.000 ila 1,5 milyon kişi arasında değiştiğini söylüyorlar.
Bu çeteler içinde en çok üyesi ve vukuatı olan olan örgüt “Mara Salvatrucha”(Uyanık Salvadorlu), 1980lerde Los Angeles’de yaşayan kaçak Latinler tarafından kurulmuş. Onun en büyük rakibi ve yine onun kadar kanunsuz olan ve genellikle içinde Meksikalıları barındıran “Mara-18” ise, Los Angeles’daki 18.sokak’dan adını alan bir diğer çete. Son 4 yılda Amerika Ülke Güvenliği Şubesi’nden 20.000 kaçak ve suçluyu ülkelerine geri yolladı. Amerika sokakları suçlulardan arındı ve sorun artık başkalarına devredildi. Sadece Honduras’da, ABD’den kılık kıyafetleri, davranışları ve şiddet arzusuyla dönen bu sahipsiz gençler ve onlara özenip onlar gibi olmaya çalışan yaklaşık 33.000 çete üyesi bulunuyor.
İlk olarak Los Angeles’da kurulan çetenin elemanları, adam öldürme, tecavüz, hırsızlık veya narkotik suçlar işliyor ve bu suçlardan aranıyorlar. Çete elemanlarının en büyük özelliği vücutlarında hatta yüzlerinde ve her bir figürün bir anlam taşıdığı onlarca dövme. Tek amacı şiddet olan ve genellikle sıradan adama saldıran Maralar bazen işkenceyle, bazen yanlışlıkla, bazen isteyerek öldürdükleri kurbanlarına mesajlar iliştirerek hükümetlerin kendileriyle uğraşmamasını öneriyor, işledikleri suçlar ve kanla varlıklarını kanıtlamaya çalışıyorlar.
2003, Şubat ayında gözleri çıkartılmış,burnu ve kulakları kesilmiş bir kesik başın üzerine iliştirdikleri notta Honduras Cumhurbaşkanı Ricardo Maduro’ya hitaben; “Maduro, sen milyonları harcıyorsun ama hala güvenlik yok, orospu çocuğu” diye bir not yollamışlardı. Yine Şubat ayında benzeri bir uyarı da Guetemala Cumhurbaşkanına benzin variline konmuş bir ceset aracılığıyla yollanmıştı. Hapishanelerin yüzlerce çete üyesiyle dolup taştığı hatta, geçtiğimiz Mayıs ayında hapishanelerde çıkan çatışmalarda 100 Mara üyesinin öldürüldüğü Honduras’da yalnızca çete üyeliğinden yargılanmanın cezası 6 ile 12 yıl arasında değişiyor.
Geçtiğimiz Mart ayında El Salvador’da seçimleri kazanan Tony Saca’nın en büyük kozu çetelerle savaşmaya söz vermek olmuştu. Halen El Salvador ‘da bulunan 17.000 Mara üyesinin 6000’i hapislerde. ABD’de yaşayan 2 milyon Salvadorlu ki bu El Salvador Nüfusunun 1/3’ü anlamına geliyor, yaklaşık 1 milyonu Los Angeles ve çevresinde yaşıyor.
Salvador güvenlik başkan yardımcısı Rodrigo Avila, geçen pazartesi başlayan ve iki gün süren Maralara karşı alınması gereken önlemlerle ilgili düzenlenen uluslararası bir forumda, ABD’ye kaçak giren ve yakalandıktan sonra Salvador’a geri gönderilen Maralarla ilgili olarak ABD’den bilgi değişimi için yardım istedi. Her ay haklarında hiç bir bilgi verilmeden ABD’den hava yoluyla yaklaşık 240 , kara yoluyla ise her ay 2000 belgesiz Salvadorlunun geri gönderildiğini, bunun da ülke güvenliği için bir tehdit oluşturduğunu vurguladı.
Her geçen gün biraz daha yayılan Orta Amerikalı Maralar geçen yıl Meksika’ya da sıçradı. Amerikan Rüyası’na giden son durak olarak Meksika’yı gören Maralar Meksika’nın 21 eyaletini tehdit ediyor. Çoğunlukla Chiapas, Vera Cruz ve Oaxaca eyaletlerinde 1057 üyesi olan çete’nin %70’ini Meksikalı gençler oluşturuyor. Halen 350 Meksikalı Mara, Chiapas hapishanelerinde bulunuyor, ancak bu sayının neredeyse yarısını 15 yaşından küçük çocuklar oluşturuyor. Geçen Şubat ayında Chiapas Meclisi, durumun ciddiyetinin farkına vararak çetelere karşı daha sıkı ve ağır cezalar uygulama kararları almıştı.
Şubat’ın ikinci haftasında Meksika’nın Merida kentinde düzenlenen 16. Dava Vekilleri Ulusal Konferansı’nda yaptığı konuşmada Cumhuriyet baş savcısı Rafael Macedo de la Concha, ülkenin güvenliği ile ilgili olarak Maralarla ilgili bir sicil dosyası açılması ve tutuklanan veya serbest bırakılan her çete üyesinin mutlaka fişlenmesi gerektiğini belirtti.
Suçla beslenen ve büyüyen bir sosyal oluşum olduğundan kendilerinden daha organize şebekelere de kapı açan Maralar, özellikle uyuşturucu şebekeleriyle de bağlantılı. Hatta suç ve teror potansiyelinden ötürü, El Qaida’nın Honduras Maralarıyla ilişkiye geçip, bağlantı kurma istekleri bile söylenenler arasında.
