Ermenistan Dışişleri Bakanı Eduard Nalbandyan, Papa Francesco’nun Ermeni Tehciri’ni ‘soykırım’ olarak nitelemesine ilişkin Türkiye’nin verdiği tepkiyi, “Türkiye’nin, başka bir dil konuşmaktan da anlamıyor gibi görünüyor” şeklinde değerlendirdi.
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Papa’nın soykırım olarak tanınan Bosna ve Ruanda’daki olaylara “toplu kıyım”, hukuken tanınmayan 1915 olaylarına soykırım demesinin çelişkili olduğunu vurguladı.
Gelişmeler üzerine Vatikan Büyükelçisi Mehmet Paçacı istişareler için Türkiye’ye çağrılmasının ardından Türkiye’ye geldi
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Moğolistan’da, Dışişleri Bakanı Lundeg Purevsuren ile görüştü, ardından basın toplantısı yaptı. Papa’nın Ermeni iddialarıyla ilgili sözlerine ilişkin soru üzerine Çavuşoğlu, Papa tarafından kullanılan ifadenin hukuki geçerlilik taşımadığını vurguladı. Çavuşoğlu, “Her şeyden önce hem Papa hem de Ermeni temsilcilerin yaptığı açıklamalar tarihi ve hukuki gerçeklerle bağdaşmamaktadır” dedi. Çavuşoğlu, Papa’nın 28-30 Kasım 2014’te Türkiye’ye yaptığı ziyaret sırasında sarf ettiği ifadelerle de ciddi bir şekilde çeliştiğini belirterek, şunları söyledi:
“Soykırım hukuki bir kavramdır. Kendi koşullarını yerine getirmeyen bu iddialar tamamen iftiradan ibarettir. Biraz önce Papa’nın ifadelerinde Müslüman ve Türk ve Hristiyanlar arasında bir ayrımcılık yaptığını vurgulamıştım veya çekilen acılar konusunda… Örneğin Bosna ve Ruanda olayları uluslararası mahkemelercesoykırım olarak saptanmasına rağmen bunlara ‘toplu kıyım’ diyor ama hukuken tanınmayan 1915 olaylarıyla ilgili ‘soykırım’ ifadesini kullanıyor. Burada bir çelişki ve ayrımcılık var.”
Papa’nın bu yaklaşımının kabul edilemeyeceğinin altını çizen Çavuşoğlu, “Her açıdan tartışmalı, ön yargılara dayalı, tarihi tahrif eden ve yaşanan acıları tek bir dinin mensuplarına indirgeyen bu ifadeler Türkiye ve Türk milleti için yok hükmündedir” değerlendirmesinde bulundu. Türkiye’nin Vatikan Büyükelçisi Mehmet Paçacı’yı istişare için Ankara’ya çağırdıklarını anımsatan Çavuşoğlu, bu görüşmeler sonrası atılacak adımların kamuoyuyla paylaşılacağını kaydetti.
BÜYÜKELÇİ TÜRKİYE’YE DÖNDÜ
Papa Francesco’nun Ermeni soykırım iddialarına yönelik ifadelerinin ardından Türkiye’ye çağrılan Vatikan Büyükelçisi Mehmet Paçacı yurda döndü.
THY’nin tarifeli seferiyle saat 22.50’de Roma’dan İstanbul’a gelen Mehmet Paçacı, Atatürk Havalimanı VIP Salonu’na geçti. Gazetecilere bir açıklama yapmayan Paçacı Ankara’ya hareket etti.
DÜNYA BASINI BÖYLE GÖRDÜ
Financial Times: Papa Françesko’nun Osmanlı İmparatorluğu dönemindeki Ermenilerin öldürülmesini 20. yüzyılın ilk soykırımı olarak nitelendirmesinin ardından Türkiye Dışişleri Bakanlığı Vatikan Büyükelçisi’ni çağırdı. Papa ile Papa 2. John Paul, Osmanlı İmparatorluğu’nun son yıllarında öldürülen 1.5 milyon Ermeni için “soykırım” ifadesini daha önce kullanmasına karşın Papa’nın bu konuşması özellikle Papa’nın geçen yılki dostça görünen Türkiye ziyaretinden sonra yetkililer tarafından sürprizle karşılandı.
Ermenilerin öldürülmelerinin yıldönümü olarak anılan 24 Nisan yaklaşırken Fransa Devlet Başkanı Hollande ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Ermenistan’a bir ziyaret gerçekleştirmesi bekleniyor. Diğer yandan Türkiye bu günü Çanakkale Zaferi’nin yıldönümü olarak kutlayacak. Bu törene de Prens Charles ve Prens Henry’nin de katılacak.
BBC: Papa Francis’in Osmanlı İmparatorluğu döneminde Ermenilerin öldürülmesini “soykırım” olarak nitelendirmesi Türkiye tarafından eleştirildi. Ankara bu açıklamalara karşılık olarak Vatikan Büyükelçisi’ni Dışişleri Bakanlığına çağırdı. Türk Dışişleri Bakanı açıklamaları “Tarihi gerçeklikten çok uzak” olarak yorumladı.
CNN: Papa, Osmanlı İmparatorluğu döneminde öldürülen Ermeniler için “soykırım” ifadesini kullanarak Türkiye’nin öfkesini riske soktu. Papa’nın deklarasyondan alıntı yapmasına karşın kullandığı soykırım ifadesi Türkiye’yi üzdü. Türkiye ise Papa’nın bu konuşmasına Vatikan Büyükelçisi’ni Dışişleri’ne çağırarak karşılık verdi.
Independent: Papa Francis, Osmanlı Türkleri tarafından öldürülen Ermenileri “20. yüzyılın ilk soykırımı” olarak nitelendirdi. Türk medyası, Türk liderlerin Papa’nın bugünkü pazar ayininde bu konuşmayı yapmasını daha önceden engellemeye çalıştığını iddia etti.
Sky News: Birinci Dünya Savaşı sırasında öldürülen Ermenileri Papa’nın “20. yüzyılın ilk soykırımı” olarak nitelendirmesi Türkiye’de öfkeye yol açtı. Türk Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Papa’nın açıklamalarını gerçeklikten ve tarihten uzak ve temelsiz olarak değerlendirdi. Türkiye daha önce de Vatikan Büyükelçisi Antonino Lucibello’yu açıklama yapması için Dışişleri Bakanlığı’na çağırdı.
Huffington Post: Papa’nın Osmanlı Türkleri tarafından öldürülen Ermeniler için ” 20. yüzyılın ilk soykırımı” ifadelerini kullanmasının ardından Türkiye Vatikan’a karşı ilişkilerinde güvenini kaybettiğini ve büyük hayal kırıklığına uğradığını söyledi.Papa, pazar günkü ayinde yaptığı konuşmayla diplomatik bir krizi ateşledi. Aralarından İtalya ve ABD’nin olduğu bazı ülkeler söz konusu olay soykırım olarak tanınmasa da Ermeni toplumu ile yakın ilişkileri olan Papa, Ermenilerin öldürülmesini uluslararası topluma, soykırım olarak tanınması çağrısı yaptı.
El Cezire: Papa Francis’in soykırım ifadesini kullanmasının ardından Türkiye’nin Vatikan Büyükelçisi açıklama yapması için Dışişleri Bakanlığı’na çağırdı. Ermenilerin öldürülmeleri bazı Avrupa ve Güney Amerika ülkeleri tarafından soykırım olarak kabul edilirken ABD ve bazı ülkeler önemli müttefikleri Türkiye ile iyi ilişkileri korumak için bu ifadeyi kullanmaktan kaçınıyor.
NALBANDYAN: TÜRKİYE BAŞKA BİR DİL KONUŞMAKTAN ANLAMIYOR
Ermenistan Dışişleri Bakanı Nalbandyan, “Son günlerde çok sayıda uluslararası kuruluş, soykırımı tanıyan açıklamalar yapıyor, kararlar alıyor ve Türkiye’ye de bu yönde adım atması için çağrıda bulunuyor. Papa’nın açıklamaları, bu bağlamda evrensel değerlere eklendi. Türkiye bunu anlamaya başladığında, uluslararası toplum ve Papa gibi büyük şahsiyetlerin de ne demek istediğini anlayacaktır” diye konuştu. Ermeni Bakan, “Türkiye’nin, geri kalan uluslararası toplumdan farklı bir dil kullandığı durum içindeyiz ve başka bir dil konuşmaktan da anlamıyor gibi görünüyor” diye değerlendirdi.
“PAPA’NIN AÇIKLAMALARI, ERMENİ HALKI İÇİN BARIŞ MESAJIDIR”
Papa’nın açıklamalarının çok önemli bir mesaj içerdiğini söyleyen Ermenistan Dışişleri Bakanı, “Ermeni halkı için bir barış mesajıdır bu, ama aynı zamanda, uluslararası topluma hitaben insanlığa karşı suçları ve soykırımları da önlemek için bir mesajdır” dedi.
“KARAR TÜM KATOLİKLERİN GÖRÜŞÜNÜ YANSITMAKTADIR”
Papa’nın 1 milyar 200 milyon Katolik Hıristiyanın lideri olduğunu vurgulayan Nalbandyan, “Onun görüşleri, tüm bu insanların görüşlerini yansıtmaktadır. Ermeni toplumu da kendini, gelecekteki suçları önlemeye katkıda bulunmaya zorunlu hissediyor” ifadelerini kullandı.
