Talat, Rum Lider Tasos Papadopulos’la yakınlıklarıyla ilgili soruları yanıtlarken “Aramızdaki diyalog, yakınlık gelişti ama yeterli düzeyde değil. Birbirimizi görüşmelerde tanıdık. Beraber yemek bile yemedik. Bu şartlarda daha fazla yakınlık, daha iyi tanıma olur mu bilemem…” dedi.
Talat, başka bir soruya karşılık da, dünkü görüşmenin resmi olmayan kısmında Papadopulos’u yemeğe davet ettiğini, kendisinin de gidebileceğini söylediğini ancak yanıt almadığını da açıkladı.
Talat “Acil çözümün gerekli olduğuna ilişkin gerekçe ve önerilerimizle görüşmeye gittik ama sonuç alamadık. Çünkü Rum tarafı sorunu zamana yayma hedefinde, bütünlüklü çözüm müzakerelerine karşı” dedi.
BM aracılığıyla temasların süreceğini, ortak bir zemin yakalanması halinde yeni bir görüşme olabileceğini söyleyen Talat, Rum liderle ilgili olarak da, “Karşılıklı diyalogumuz gelişti ama birbirimizi görüşmelerde tanıdık. Beraber bir yemek bile yemedik” dedi.
ACİL ÇÖZÜM ÖNERİMİZE KARŞI ZAMANA YAYAN ÖNERİLER…–
Yaklaşık bir yıllık aradan sonra Papadopulos’la dün yaptığı yaklaşık 3 saatlik görüşmede, Kıbrıs’ın, bölgenin ve dünyanın çıkarları bakımından acil çözümün aciliyetini gerekçeleriyle anlatarak önerilerde bulunduğunu anlatan Cumhurbaşkanı Talat, “İzolasyonların yarattığı sıkıntıların, iki halk arasındaki güvenin hızla düşmesinin, bölünmenin gittikçe kalıcı hale gelmesinin acil çözüm ihtiyacını artırdığını detaylı bir şekilde anlattık. Bu nedenle süreci hızlandırmak gerektiğine vurgu yaptık, bu çerçevede önerilerde bulunduk” dedi.
8 Temmuz sürecinin hızlandırılarak etkin hale getirilmesi için, 2-2.5 aylık hazırlık sürecinin ardından 4 temel başlık ve AB konusu olmak üzere 5 ayrı komitenin çalışmaya başlamasını ve ardından bütünlüklü müzakerelere geçilmesini önerdiklerini tekrarlayan Talat, “Bu önerimiz kabul görmedi. Çünkü bütünlüklü çözüm müzakerelerine başlama niyetleri yok” dedi.
Rum tarafının, “8 Temmuz anlaşmasıyla öngörülen çalışma gruplarının oluşturulması ve liderlerin de gerektiğinde zaman zaman bir araya gelerek değerlendirme yapması” şeklindeki önerisini, “sorunu zamana yayma” olarak değerlendiren Talat, bir soruya karşılık özetle şunları söyledi:
“Biz 8 Temmuz sürecine karşı çıkmadık, 8 Temmuz sürecinin içinde davrandık. Sadece bu sürecin hızlandırılması gerektiğini söylüyoruz. Bugün 14 ay öncesi gibi davranamayız. ‘Hızlandırıp 14 ayı telafi etmemiz gerekir. Bir 14 ay daha kaybetmeye gerek yok. Süre tahdidi koyalım, 2-2.5 aylık hazırlık sürecinin ardından 2008 sonuna kadar da çözümü hedefleyelim’ dedik.”
YAZILI DOKÜMAN OLMADI… MÖLLER MÜDAHALE ETMEDİ…
Görüşmede herhangi yazılı bir doküman sunulmadığını, önerilerin sözlü olarak dile getirildiğini de söyleyen Talat, BM’nin Kıbrıs’taki Özel Temsilcisi Michael Möller’in görüşmedeki tutumuyla ilgili olarak da,
“Pek müdahale etmedi, genellikle dinledi. Tarafların görüşleri doğrultusunda da ortak açıklamayı hazırladı” dedi.
SEÇİM VESİLESİYLE DE OLSA… AMA SONUÇ ALAMADIK
“Papadopulos’un görüşme önerisini şubat ayındaki seçimler nedeniyle kabul ettiğine” ilişkin Türk ve Rum tarafındaki yaygın değerlendirmenin anımsatılması üzerine de Cumhurbaşkanı Talat, özetle şunları söyledi:
“Seçim nedeniyle olsa da, vesile ne olursa olsun bundan yararlanmak istedim. Çözümü, müzakere sürecini hızlandırabilir miyiz düşüncesiyle hareket ettim. Her görüşmenin başlaması için bir vesile olur. Görüşmeye giderken de, seçimler ve dünyanın baskısı gibi nedenlerle Papadopulos’un görüşmenin başarısız olmasını istemeyeceğini düşündüm. Ama sonuç alamadık, hedefe ulaşamadık…”
Cumhurbaşkanı Talat, “Papadopulos seçimi kazanırsa, bunda sizin de bu görüşmeyle küçük de olsa katkınız olduğunu hissedecek misiniz” yönündeki soruya da, “Bu görüşme ve bundan sonra yaşanabilecek gelişmeler başkanlık seçimlerinde Papadopulos’a artı puan olabilir. Ama seçeneğim var mı? Sürekli görüşme isteyen biri olarak ‘seçim kazanmasını istemem, o nedenle görüşmem’ diyebilir miydim? Zaten gerek Türk, gerek Rum tarafında böyle bir yaklaşım sergileyen yok. Papadopulos’un rakipleri bile böyle bir öneride bulunmadı” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, Güney Kıbrıs’ta şubat ayında yapılacak seçimlerle ilgili sorulara ise, “Biri kazansın, öteki kazanmasın diye bir yorumda bulunmam. Ben iradelerine ipotek koymam” dedi ancak, “Kıbrıs sorununu çözebilecek niyet ve yetenekte bir liderin seçilmesini temenni ettiğini” de ekledi.
UYGUN ZEMİN OLURSA YENİDEN…
Rum Lider Papadopulos’un pazartesi günü yeniden görüşme önerisinde bulunduğunu, ancak “bıraktığımız noktada konuşulacak bir şey yoktu” diyerek bu öneriyi kabul etmediğini de söyleyen Talat, “Ufukta şu an için yeni bir görüşme, kararlaştırılmış bir tarih yok. Ama BM aracılığıyla temaslar sürecek, uygun zemin olması halinde her an yeni bir görüşme olabilir” dedi.
UMUTSUZLUK KIBRIS SORUNU KAYNAKLIYSA YAZIK EDERİZ…
Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, “görüşmeyle ilgili iki tarafta da fazla beklenti yoktu ancak bu tür sonuç getirmeyen görüşmeler özellikle Kıbrıs Türk tarafında umutsuzluğu artırmaz mı” şeklindeki soruya da şu yanıtı verdi:
“Çeşitli nedenlerle Kıbrıs Türkü için en önemli sorun Kıbrıs olmaktan çıktı. Belki çözüm umudu olmamasının da bunda payı var, başka nedenler de var… Ama eğer umutsuzluk Kıbrıs sorunundan kaynaklanıyorsa kendimize yazık ederiz. Çünkü biz gerekeni yaptık, yapıyoruz ve bu sorunu tek başımıza çözemeyiz. Biz kendimizi Kıbrıs sorununa mahkûm edemeyiz. Çözümle ölümcül bir şekilde uğraşamayız, çözümsüzlüğü umutsuzluk haline getirmememiz gerekir. Hayatımızı birkaç nesil daha Kıbrıs sorunuyla heba edemeyiz. Sorun devam ettiği sürece de ekonomik, sosyal, siyasal birçok sorun çözülebilir. Bu yapılabilir, yapamıyorsak yetersizliğimizdendir…”
