Patara’daki antik tiyatroya modern sahne kaplaması!

YUSUF YAVUZ / AÇIK GAZETE – Patara’daki antik tiyatronun sahne zemininin konser ve gösteriler için plywood adı verilen kontrplak malzemeyle kaplaması tepki çekti.

Antalya’nın Kaş ilçesine bağlı Gelemiş köyünde bulunan Patara antik kenti, 2020 yılı için Türkiye’nin tanıtım yüzü olarak seçildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan geçtiğimiz Şubat ayında 2020’nin turizmde ‘Patara Yılı’ ilan edildiğini duyurdu. Bunun ardından hummalı bir çalışma başlatılan antik kent adeta şantiye alanına döndü. Ziyaretçi karşılama merkezi, otopark, mescit ve hediyelik satış üniteleri inşa edilen antik kentin Helenistik döneme tarihlenen tiyatrosu da konserler için hazırlandı. Geçtiğimiz hafta Patara’yı ziyaret eden Emine Erdoğan’ın incelemesi sırasında zemini modern bir kaplama malzemesi döşendiği dikkat çeken antik tiyatro ayrıca konser ve gösteriler için ses ve ışık sistemiyle donatıldı. Tarihi yapının doğallığını bozduğu eleştirilerine neden olan tiyatronun sahne kısmındaki döşemeyle ilgili sorularımızı yanıtlayan Patara Kazı Başkanı Prof. Dr. Havva İşkan Işık, antik kenti engelli dostu ilan ettiklerini belirterek geçici olarak yapılan uygulamanın engellilerin tiyatroyu rahatça gezebilmelerini amaçladığını kaydetti. Tiyatronun zeminine döşenen malzemenin ‘plywood’ adı verilen yeni bir ürün olduğunu dile getiren Işık, “Toparlama projesi çerçevesinde ortak bir fikir olarak böyle bir kaplama yaptık. Plywood denilen yeni bir malzeme bu. Restorasyon projesi kapsamında belki yeniden taş döşenmesine karar verilebilir. Daha ileride belli olacak. Henüz restorasyon projesi başlamadı” dedi.

CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN DUYURDU: 2020 PATARA YILI İLAN EDİLDİ

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türkiye’nin kültürel değerlerini dünyaya tanıtmak amacıyla üç yıldır ören yerlerini turizmde tema olarak belirliyor. Bu kapsamda 2018’de Troia, 2019’da ise Göbeklitepe Türkiye’nin turizmdeki temaları olarak belirlendi. 2020 yılının teması ise Antalya’nın Kaş ilçesindeki Patara antik kenti olarak belirlendi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçtiğimiz Şubat ayında 2020 yılının Patara Yılı ilan edildiğini duyurdu.

KUMLARIN İÇİNDEN ORTAYA ÇIKARILAN BİR BAŞKENT

Patara Likya uygarlığının başkentliğini yapmış önemli bir liman kentiydi. Antik kentteki kazılar, 1988’de kazı izninin ardından1991 yılından itibaren Akdeniz Üniversitesi bünyesinde ve Prof. Dr. Fahri Işık başkanlığında sürdürüldü. Patara’daki arkeolojik kazılara 2009 yılından bu yana ise Prof. Dr. Havva İşkan Işık başkanlık ediyor. Kumların içinde ve kimi yerde bataklık zeminde zor koşullarda sürdürülen kazılarda bugüne kadar önemli anıtsal yapılar gün yüzüne çıkarılırken çok sayıda arkeolojik buluntuya rastlandı.

SALGIN PATARA YILINI DA OLUMSUZ ETKİLEDİ

Kaş’ın Gelemiş köyü sınırları içinde yer alan Patara, 12 kilometrelik kumsalıyla önemli bir turizm alanı. Ancak 2020’nin Patara Yılı ilan edilmesinden hemen sonra başlayan kovid-19 salgını ve buna bağlı sokağa çıkma kısıtlamaları antik kentte yapılması planlanan bazı etkinliklerin ertelenmesine neden oldu. Haziran ayından itibaren yeniden ziyarete açılan antik kenti geçtiğimiz hafta da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan ziyaret etti.

ANTİK TİYATRO  ‘DİSKO VE DÜĞÜN SALONU GİBİ OLMUŞ’ ELEŞTİRİSİ

Emine Erdoğan’ın ziyareti sırasında antik kentin tiyatrosunun sahne kısmının modern bir malzemeyle kaplandığı dikkati çekerken, bu görüntüler eleştirileri de beraberinde getirdi. Kimi vatandaşlar tarihi yapının sahne bölümündeki uygulamayı fayansa benzetirken kimisi de “ışıklandırmalarla düğün salonu ve disko gibi olmuş” eleştirisinde bulundu.

Emine Erdoğan geçtiğimiz hafta yaptığı ziyarette Patara tiyatrosunda

PATARA YILI KONSERİNDE DJ BURAK VE CECİLİA KRULL SAHNE ALDI

Helenistik döneme tarihlenen tiyatro binasını sahne kısmında yapılan uygulamanın ören yerinin ve anıtsal yapının dokusuyla uyuşmadığı eleştirileri yapıldı. Aylardır Patara Yılı etkinliklerine hazırlanan tiyatrodaki ilk konser ise önceki gece gerçekleştirildi. DJ Burak Yeter ile La Casa De Papel dizisinin müziğini seslendiren İspanyol şarkıcı Cecilia Krull sahne aldığı konserde, Antalya Devlet Senfoni Orkestrası Şefi Oğuzhan Kavruk yönetiminde dünya müziklerinden örnekler sunuldu.

BAKAN ERSOY PATARA YILININ 2021’DE DEVAM EDECEĞİNİ AÇIKLADI

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy ile eşi Pervin Ersoy’un da izlediği konserde ayrıca Rus sanatçı Siniahrybava Tatsiana ile Hollandalı söz yazarı, yapımcı ve vokalist Allan Eshuijs da konserde izleyiciyle buluştu. Bakan Ersoy, 2020 Patara Yılı’nın pandemiden dolayı şanssız bir döneme denk geldiğini belirterek 2021’de de devam edeceğini açıkladı.

Antik kentin tiyatrosunda gerçekleştirilen Patara Yılı konserini Antalya Valisi Ersin Yazıcı, Bakanlık bürokratları, kazı evi çalışanları ile Kaş ve Kalkan’dan gelen vatandaşlar izledi.

KAZI BAŞKANI TİYATRODAKİ UYGULAMANIN GEÇİCİ OLDUĞUNU SÖYLEDİ

Patara Yılının ilk konserine ev sahipliği yapan antik tiyatronun sahne bölümüne döşenen ve eleştirilere neden olan uygulamaya ilişkin sorularımızı yanıtlayan Patara Kazı Başkanı Prof. Dr. Havva İşkan Işık, zemin kaplamasının bir zorunluluktan kaynaklandığını belirterek şunları dile getirdi: “Tiyatromuzun orijinal taş döşemesi tahminimize göre M.S. yüzyılda tamamen sökülmüş ve toprak alanda gladyatör ve hayvan dövüşleri yapmışlar. Arkadaki yüksek duvarlar da hayvanlar seyircilerin üzerine atlamasınlar diye yapılmış. Vahşi hayvanları kapatmak için iki tane de koridor yapmışlar. Bütün bunlar taş döşeme üzerinde olamayacağı için ta o dönemde tiyatronun bütün orijinal tabanını sökmüşler, biraz da geriye çekmişler. Bu nedenle bizim tiyatromuzun zemini ana kaya üzerinde çok az miktarda bir topraktan ibaret. Zaman içinde o toprak rüzgârdan yuvarlanmış, uçmuş gitmiş ve engebeli bir haldeydi. İnsanlar yürürken bile engebeli olduğu için zeminde takılabiliyorlardı. Toparlama projesi çerçevesinde ortak bir fikir olarak böyle bir kaplama yaptık. ‘Plywood’ denilen yeni bir malzeme bu ve tamamen geçici bir uygulama. Engebeli zeminde tiyatronun formuna göre ayarlanarak uygulandı. Restorasyon projesi kapsamında belki yeniden taş döşenmesine karar verilebilir. Daha ileride belli olacak. Henüz restorasyon projesi çalışması başlamadı.”

‘TİYATRO BİNASI TRABLUS SAVAŞI SIRASINDA BOMBALANMIŞ’

Tiyatro zeminindeki engebe nedeniyle iniş çıkışlarda zorlandıklarını dile getiren Prof. Dr. Havva İşkan Işık, yapılan uygulamanın geçici olduğunu belirtti. Patara’daki tiyatro binasının 1911’de Trablus Savaşı sırasında İtalyan donanması tarafından bombalandığının ortaya çıktığına dikkati çeken Işık, “Trablus Savaşının ilanında iki hafta sonra İtalyan donanması hem Derne’deki hem de Patara’daki telsiz telgraf istasyonlarımızı bombalıyor. Oradaki Osmanlı askeriyle Ankara’nın ilişkisini kesebilmek için. Biz bu tiyatronun güneydoğusunun neden bu kadar tahrip olduğunu uzun zaman bilemedik. ‘Nasıl olur da bu kadar korkunç bir göçük olur’ dedik. Çünkü çok ciddi bir tahribat görmüş orası. Sonra köyümüzün büyüklerinden birisi, ‘babam bana anlatırdı, bu bizim sinemaya bomba düşmüş’ diye anlattı. Tiyatroya ‘sinema’ diyor. O köşe bu bombalamadan isabet almış. O göçüğü kaldırsak bence altından o zaman atılan bombanın parçaları bulunabilecek. İnşallah bir sene sonra onun da çalışmasına başlarız” diye konuştu.

‘ÖZELLİKLE ENGELLİLERİN TİYATROYA GİREBİLMESİ İÇİN YAPILDI’

Patara’yı ‘Engelli Dostu Ören Yeri’ ilan ettiklerinin de altını çizen Kazı Başkanı Prof. Dr. Havva İşkan Işık, ören yerinin her tarafına tekerlekli sandalye ile girilebildiğini ancak tiyatronun içine girilemediğini belirterek, “Bu nedenle engelli yurttaşlarımızın da yararlanması için böyle bir uygulama öngörüldü. Özellikle de engellilerin tiyatronun içine girebilmesi için yapıldı bu. Çünkü o kadar çok engelli geliyor ki Patara’ya; onlar için yapmış olduğumuz yürüme yolundan meclise ve sütunlu caddeye kadar girebiliyorlar. Nasıl söyleyeyim, ben zaten duygusal bir insanım ama sütunlara sarılanı gördüm. Bu beni çok mutlu ediyor” ifadelerini kullandı.

TELSİZ-TELGRAF İSTASYONU RESTORASYONUN ARDINDAN MÜZE OLACAK

Patara’daki anıtsal yapılardan biri olan Deniz Feneri’nde restorasyon çalışmalarının başladığını kaydeden Işık, Osmanlı döneminden kalma telsiz-telgraf istasyonu binasında restorasyon çalışmasının ize henüz başlamadığını kaydetti. Işık, Patara’daki telsiz-telgraf istasyonu binası kalıntılarının restore edildikten sonra iletişim müzesi olarak kullanılacağını da sözlerine ekledi.

PLYWOOD NEDİR

Bir tür kontrplak olarak bilinen plywood, inşaatlarda beton kalıbı ve kaplama malzemesi olarak kullanılıyor. İstanbul merkezli bir firma yetkisinden aldığımız bilgiye göre 125×245 ebatlarındaki bloklar halinde satılan ürünün ithal olanlarının tanesi 250 ila 300, yerli üretim olanlarının ise 150 TL’den başlayan fiyatlara satıldığı kaydedildi. Plywood ayrıca otomotiv endüstrisinde kamyon, kamyonet ve treyler kasaları ile gemi ve tekne yapımında kullanılıyor.

2445530cookie-checkPatara’daki antik tiyatroya modern sahne kaplaması!
Önceki haberBanksy insani yardım gemisi satın aldı
Sonraki haberLondra’nın Aktörü Ali Şakar Vefat Etti
YUSUF YAVUZ
YUSUF YAVUZ (GAZETECİ-YAZAR) Isparta, Sütçüler'de doğdu. 1990’da edebiyatla ilgilenmeye başladı. Deneme ve inceleme tarzındaki ilk yazıları 1996 yılında 'Atatürkçü Ses' Dergisi’nde yayımlandı. Aynı yıl yerel ölçekte yayın yapan kanallarda 'Dönence' başlıklı radyo ve televizyon programları hazırlayıp sundu. 1999 yılında Antalya'da kurulan Müdafaa-i Hukuk Dergisi’nde yazmaya başladı. 2001’de Gazete Müdafaa-i Hukuk’ta Muhabir-Temsilci olarak görev aldı. Daha sonra adı 'Yeniden Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk' olan dergiyle bağını temsilci-yazar olarak sürdürdü. 2001-2007 yılları arasında Kaş Kitap Şenliğini organize ederek başta çocuklar ve gençler olmak üzere yöre insanının kültür, sanat ve edebiyat çevreleriyle buluşmasını sağladı. 2005 yılında Muğla ve Antalya arasındaki sahil bandında yaşanan yabancılara toprak satışına ilişkin yaptığı araştırmalar önemli etkiler yarattı. Deneme, inceleme, röportaj, düz yazı, haber ve yorumları; Cumhuriyet Akdeniz, Odatv, Yeni Harman, Edebiyat ve Eleştiri, Yolculuk, Evrensel, Atlas, Magma, Aydınlık, Birgün, Açık Gazete gibi dergi ve gazetelerde yayımlandı. Antalya merkezli VTV Televizyonunda, Pelin Gel Ağan'la birlikte 'İki Ağaç İçin' adıyla 16 bölümden oluşan bir program hazırlayıp ve sundu. Kanal V Televizyonunda, Biyomühendis Çağlar İnce ile birlikte, Yörük kültürünü ve tarihsel köklerini ele alan 'Islak Çarıklar' adlı belgesel haber programı hazırlayıp sundu. Araştırma yazılarından bazıları, 'Yer Bize Çimen Verdi' ve 'Darağacına Takılan Düşler' adıyla belgesel filmlere de konu olan Yavuz, şu sıralar 'Islak Çarıklar' adlı bir belgesel haber programı için çalışmalarını sürdürüyor. Ağırlıklı olarak arkeoloji, çevre, kentsel dönüşüm ve tarım konularını ele alan çalışmalar yapmayı yazılı ve görsel medyada sürdüren Yavuz, yıkım politikalarıyla tarımdan hayvancılığa, kültürden mimariye kırsal yaşamın dönüşümünü ele alan araştırma yazılarıyla tanınıyor. Ziraat Mühendisleri Odası Basın Ödülü, Çağdaş Gazeteciler Derneği Belgesel ödülü, Türkiye Ziraatçılar Derneği Tarım ödülü, Kubaba Derneği kültür hizmeti ödülü'nün yanı sıra Türkiye Ormancılar Derneği gibi çeşitli meslek odası, kurum ve kuruluşlar tarafından ödüle layık görülen Gazeteci Yusuf Yavuz, Likya'dan Teke yöresine uzanan coğrafyadaki su kültürüne ilişkin uluslararası bir sanat projesinin de danışmanlığını ve metin yazarlığını üstleniyor.

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.