Moskova, Polonya’dan ticari mal ithalatına ağır ve kesin kısıtlamalar getirmeyi planlıyor. Rusya’da günlük olarak yayınlanan Kommersant’ın gündeme getirdiği haber, Polonya’da bomba etkisi yaptı. Rusya’nın bu girişiminin iki ülke arasında sorun yaratabileceği tahmin ediliyor. Böylesi bir kısıtlamanın uygulamaya konulması durumunda Polonya hükümeti’nin, Rusya-AB arasında ki ortaklık-işbirliği anlaşmaları ve müzakereleri tıkaya-bileceği söyleniyor. Ekonomi uzmanları, Rus hükümetinin, Polonya’dan ithal edilen ticari mallara kısıtlama getirmesinin imkansız olduğunu ve böyle bir kısıtlamanın Rusya’nın, ‘Dünya Ticaret Organizasyonu’na katılma şansını azaltacağı düşünceside birleşiyorlar..
Kommersant, Kremlin’deki güvenilir kaynaklara dayanarak, Moskova’nın, plastik, inşaat gereçleri ve tıbbi malzeme ithalatına ağır ve kesin kısıtlamalar getirmeyi planladığını yazdı. Rusya’nın böyle bir kararı uygulaması durumunda, Polonya ekonomisinin ağır darbe alacaği ve yıllık (yaklaşık olarak) 4 milyar dolar olan ihracatının, yapılan tahminler ışığında 2-2.5 milyar dolar’a kadar düşebileceğinden endişe ediliyor.
Polonya-Rusya arasındaki kriz, AB dışişleri bakanlarının 13 Kasım’daki toplantısında patlak vermişti. Toplantıda, Rusya’yla yeni ortaklık ve işbirliği anlaşması müzakerelerini başlatma yetkisi verilmesinin karara bağlanmasi beklenirken, beklenmedik bir gelişmeyle Polonya veto etmisti.
Polonya’nin veto gerekcesi ise; AB’de yeni üyelerin sorunlarının gözardı edilmesi, onlara “İkinci sınıf üye” muamelesi yapılmasıydı. Polonya, bu yakınmanın hemen ardından, Rusya sığır eti ve tahılda Polonya’ya uyguladığı ambargoyu kaldırsın. Polonya’yı bypass ederek Baltık Denizi altından Almanya’ya gaz boru hattı döşenmesi projesini durdursun. 17 Aralık 1994’te Lizbon’da imzalanan “Enerji Şartı”nı onaylasın seklinde bazı taleplerde bulunmustu.
RUSYA POLONYA’YI CEZALANDIRIYOR MU?
Rusya’nın bu girişimini ‘karşı tedbir’ olarak değerlendirilebilir. Rus hükümeti, Polonya’nın AB-Rusya yeni ortaklık ve işbirliği anlaşması müzakereleri sırasındaki veto kararından vazgeçmesini, aksi takdirde ise, önümuzdeki üç (3) ay içerisinde yeni uygulamaya geçmeyi planlıyor.
Başbakan Jaroslaw Kaçinski, Rusya’nın, Polonya’ya karşı ekonomik yaptırım uygulaması kararının, AB’ye karşı yapılmış yaptırım anlamına geldiğini söyledi. Kaçinski: “Polonya, AB’nin parçasıdır, değilmiş gibi bir muameleyi kabul etmeyiz. Rusya, Polonya’ya karşı bu tür yöntemleri kullanamaz. Eğer, bu yöntemleri kullanacak olur ise, Polonya kesinlikle vetosunu kaldırmıyacaktır” diye konuştu.
Avrupa Komisyonu’da, gelişmeleri süpriz olarak değerlendirdi. Komisyon sözcüsü Peter Power, Brüksel’in medyada yer alan bilgileri henüz doğrulayamadığını söyledi. Power,”Bunlar sadece basında yer alan haberler, Rus hükümet yetkilileri bu konuda bir açıklama yapmadı” diye ifade etti.
