İlk kez bundan üç-beş yıl önce Nevin Gökçek’in ziyareti dolayısıyla gittiğim SOS çocuk köyüne hayran kalmıştım. Televizyonlarda izlediğimiz ve adını duyunca tüylerimizi diken diken eden yurt anlayışından çok farklıydı SOS.
Sadece ben değildim SOS’u bu kadar beğenen. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek’in eşi Nevin Gökçek’te eni konu incelemiş, Türkiye’de uygulamayı kafasına koymuştu.
Açıklayalım; SOS çocuk köyü 1944 yılında Avusturya’da kurulmuş. İkinci Dünya Savaşı esnasında bir ihtiyaç olarak ortaya çıkan bu köy aradan geçen 64 yılda 135 ülkeye ulaşmış. KKTC’ye geliş yılı ise 1991.
SOS’u diğer çocuk yuvalarından farklı kılan özellikler mi?
SOS çocuk köyü oda oda değil, ev ev tasarlanmış. Küçük bir mahalle ya da köy olarak tasavvur edebileceğiniz SOS normal bir ev havasında. Yani evin salonu var, mutfağı var, çocukların odaları var. Salonda masaları, sehpaları, dantel örtüleri, panoları, halıları, yapma çiçekleri, saksı çiçekleri, bibloları, kısacası bir evde ne varsa her şey…
Çocukların odaları çocukları yansıtıyor. Bir çocuk odası nasılsa oradaki odaları da öyle. Bilgisayarları var, televizyonları var, oyuncakları var…
Her evde dört-beş çocuk kalıyor. Evin bir annesi, birde teyzesi mevcut.
Anneler sürekli eğitimlerden geçiyor. Yani işe aldık, bitti yok. Merkez Avusturya’nın denetiminde yürütülen bu köyde çocuklar, hassasiyetlerini gözetecek deneyimli ellerde hayata hazırlanıyor.
Annelerde teyzelerde yatılı. Yani bir çocuk hasta olduğunda çocuğun başını bekliyor anne…
SOS çocuk köyünün birde anaokulu var. Anaokulunda 70 öğrenci mevcut. KKTC’nin nüfusu baz alındığında bu sayı biraz fazla gelebilir ancak bu anaokulu sadece yurtta kalan çocuklara değil, civar bölgedeki çocuklara da hizmet veriyor. Bu sayede köyde kalan çocukların sosyalleşmesi ve kendilerini toplumdan soyutlanmış hissetmemeleri sağlanıyor.
Çocuk köyünde 0-16 yaş arası çocuklar yaşıyor. 16 yaşını dolduran gençler bakım ihtiyaçlarının değişmesi nedeniyle çocuk köyünden Gençlik evine geçiyorlar. Burada anne ve teyzelerin yerini gençlere yaşam koçluğu yapan gençlik danışmanları alıyor. 16-20 yaşları arasında burada kalan çocuklar buradan da yarı bağımsız yaşama geçiyor. Bu programda gençlerin bazıları çalışma hayatına adım atarak ekonomik sorumluluk da üstleniyorlar.
SOS çocuk köyü bugünkü haline el yordamıyla gelmiş değil. Her yıl mali raporları denetlemek üzere Avrupa’dan denetçiler geliyor. İşin güzel tarafı sürekli aynı denetçileri kabul etmiyor ana merkez. İhale komiteleri aracılığıyla yeni denetçiler gönderiyor zira aynı denetçilerin bir süre sonra şeffaflık ilkesinden sapabileceğini, kurulan dostane ilişkilerden etkilenebileceğini düşünüyor.
Böylesi güzel bir oluşumun yaşamını nasıl sürdürdüğüne gelince; SOS çocuk köyü ana merkezden de yardım almakla birlikte esas itibarıyla hayırseverlerin katkılarıyla yaşatılıyor. Devlet katkısı da var ancak bu devede kulak sayılabilecek cinsten. Kıbrıs Türkü yardım konusunda oldukça duyarlı olsa da son yıllarda hissedilen ekonomik kriz yardımları da azaltmış. Tabi birde bu köyün nasıl işlediğini bilmeyenlerde var. Dolayısıyla SOS konusunda halkı bilgilendirmek ve yardımlarla ayakta kalabildiğini anlatmak gerekiyor.
***
Burada belirtmemiz gereken bir nokta daha var. SOS çocuk köyü, gençlik evi, yarı bağımsız yaşamdan başka birde devlet destekli aile güçlendirme projesi mevcut. Bu projede, çocuklarına çeşitli nedenlerden dolayı yeterli bakım sağlayamayan, çocukları için sağlıklı yaşam koşulları oluşturmakta güçlük çeken aileleri desteklemek ve çocukların biyolojik ailelerinin yanında sağlıklı ve güvenli bir şekilde yetişmeleri hedefleniyor.
KKTC genelinde ihtiyaçlı çocuklar ve ailelerine çocukları/ kendileri için daha rahat yaşam koşullarına ulaşmaları, ebeveynlik konusunda daha donanımlı hale gelmeleri sağlanıyor. Az öncede söylediğimiz gibi, toplumun geleceği adına atılan bu adımlar belli bir finans gerektiriyor. Yardım konusunda kişiler 1 yıllık 150 sterline bir çocuğa sponsor olabilecekleri gibi yıllık 750 sterline aile evi sponsorluğu yapabiliyorlar. Yıllık aile güçlendirme projesine ise 200 sterline sponsor olunabiliyor. Daha olmadı sms göndererek destek olmak mümkün.
Özetle çocuklarımıza sımsıcak aile yaşamını sunan SOS çocuk köyüne bütçemiz doğrultusunda yardım edebilir, sağlıklı bir yaşama katkıda bulunmanın iç huzurunu duyabiliriz.
