General Motor-GM otomotiv fabrikalarının 30 bin çalışanı, birikmiş yasal hakların tümünden vazgeçip en fazla 140 bin dolara varan bedel karşılığı işsizliğe razı oldu. “Birleşik Oto İşçileri Sendikası”yla (UAW) yapılan anlaşma sonunda, GM’in ve yan kuruşları olan 12 tesisin çalışanları başta emeklilik, yaşamboyu sigorta primleri, sağlık ödentileri gibi birikmiş haklarından vazgeçip peşin ödenecek bir tazminatla işsiz kalacaklar.140 bin dolar tazminat açıklamasına karşın, bu miktarı alacakların sayısının bir kaç yüz kişiyi geçmediği öğrenildi. İşçilerin büyük çoğunluğu 35-40 bin dolar sınırında bir parayla kendilerini işsiz bulacaklar.
ABD ekonomisinin son 5 yılda içine girdiği daralmanın etkisi altında, GM’in ithal otolarla rekabet edememesi sonucu bu kararın alınması, ilgili çevrelerce ve kamuoyunda bir süredir bekleniyordu. Özellikle Japon, Kore ve Alman otomobillerinin ABD piyasalarına girişiyle yıllardır devam eden daralmayı çözmenin yolu, GM’in Indiana, Michigan ve Illinois eyaletlerine dağılmış 12 değişik işyerindeki Amerikan işçilerini kapı önüne koymakla bulundu. Amerikan sendikacılığının en büyüklerinden “UAW” ile “GM” yöneticilerinin anlaşmaya vardıkları kamuoyuna duyuruldu. İçten çıkarım ve tensikât GM’e en büyük yedek parça üretimi yapan Delphi’yi de kapsıyordu.
Buna göre, en az 10 yıl süreyle GM’de çalışmakta olan sendikalı işçiler 35 bin dolardan başlayan ve en fazla 140 bin $’ı bulan tazminatları alıp, bütün haklarından ferâgat ederek iş bırakacaklar. Fabrikalarda 10 yılını doldurmamış olanlar bu kapsamda tutulmayacak.Yılda 6 milyar dolar civarında sağlık primi ödeyen GM tensikâtla üzerindeki mali yükü atmış olacak. Ayrıca işçilerin emeklilik fonlarına ödeme payından da kurtulacak. 30 bin işçinin haklarından vazgeçmesiyle, yasal emeklilik sınırı olan 65 yaşına ilerde vardıklarında, elde edecekleri emeklilik payı GM’in katkısı ortadan kalktığı için yüzde 30-70 oranında azalmış bulunacak.
Tensikâtla işsiz kalacakların yeniden iş arayışı sırasında, dağıtılmış bulunan bu paranın bir kısmını, hatta tamamını tüketeceğini belirten işçiler, sendika yöneticilerine tepki gösterdiler. Sendika temsilcileriyse, yapılan anlaşmanın yerinde ve zamanında olduğunu, tersi durumda iflasa sürüklenen bir işveren olarak GM’den daha sonra bir tek dolar bile alınamayacağını ileri sürdüler.
GM ’deki yüz bin emekçiden 30 bininin sendikalı, kalanının ise herhangi bir işçi birliğine bağlı olmadığı açıklandı. İşten çıkarımın ardından GM’in toplu sözleşme masasında karşısına bundan böyle oturacak bir taraf kalmamış bulunuyor. Karara direnen otomotiv işçilerinden bazıları, GM’in sendikasız işçilere dokunmadan, sadece sendikalı olanları tasfiye etmesine dikkat çektiler.
Pontiac, Cadillac, Chevrolet, Buick gibi dünyaca ünlü araba markalarının üreticisi olan GM azaltmaya gittiği işçi sayısı sonunda üretimi yavaşlatacağını duyurdu. Geçtiğimiz yıllarda doğrudan işçi çıkarımına sık sık başvuran GM, ilk kez bu sayıda bir toplu tensikâta gidiyordu.
