Fransa medyası, hükümetin, ülkede haftalardır süren protestoların ardından, akaryakıt vergisi zammını askıya alacağını bildirdi. Başbakan Edouard Phillipe’nin kararı kısa süre içinde açıklaması bekleniyor. 3 haftadır süren Sarı Yelekliler protestolarında dün akşam 80 yaşında bir kadın hayatını kaybetmişti.
Şiddet olaylarının da yaşandığı eylemler, Fransa’nın başlıca kentlerinde önemli hasara yol açmıştı.
Başbakan Edouard Phillipe eylemcilerle görüşmeye çalıştı ancak eylemcilerin arasındaki aşırılık yanlılarının ölüm tehditleri gerekçesiyle görüşmeler iptal edildi.
Gilets Jaunes (Sarı Yelekliler) hareketi, yakıt zamlarının ötesinde, hükümete karşı daha genel bir memnuniyetsizliği yansıtır hale geldi.
Eylemlerin başlamasından bu yana 3 kişi hayatını kaybederken, Cumartesi günü başkent Paris’teki Arc de Triomphe’daki (Zafer Takı) heykellerin yıkılması gibi olaylar tepki çekti.
Eylemciler yakıt depolarına giriş-çıkışı engelledi. Bu sarı yeleklinin arkasındaki mesajda “Macron bir hain, insanlar aç” yazıyor.
Eylemciler kim?
Fransa’da, Ocak ayından itibaren konacak vergilerle petrolün litre fiyatının 2,9 euro cent, dizelin litre fiyatının ise 6,5 euro cent artırılması kararlaştırılmıştı.
Sarı Yelekliler hareketi, Fransız sürücüler tarafından yoğun bir şekilde kullanılan ve diğer yakıt türlerine göre daha az vergi alınan dizel yakıttaki vergi artışına karşı başladı.
Hareket, eylemciler Fransız yasalarına göre tüm araçlarda taşınması gereken fosforlu yelekleri giydikleri için Sarı Yelekliler adını aldı. Sosyal medya aracılığıyla büyüyen haretin, siyasi yelpazenin tümünde destekçileri var.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, artışın çevresel nedenlerle alındığını söylerken, özellikle araçlarına bağımlı olan kırsal kesimdekiler Macron’u halktan kopuk olmakla suçladı.
Sarı Yelekliler hareketi daha sonra aralarında kırsal kesimin dışlanması, geçim masraflarının artması ve Cumhurbaşkanı Macron’un ekonomi politikalarına öfkenin de yansıtıldığı bir hale dönüştü.
Hareketin belirli bir lider kadrosu yok ve sosyal medyayla ivme kazandı. Eylemciler arasında anarşistler ve aşırı soldan, milliyetçiler ve aşırı sağa kadar siyasi yelpazenin tüm kesiminden insanlar var.
Ülke genelindeki ilk eylemlere yaklaşık 300 bin kişi katıldı. Bir hafta sonra 106 binden fazla protestocu vardı. Geçen hafta ise eylemlere 136 bin kişi katıldı.
Eylemlerde herhangi bir durma emaresi var mı?
Eylemler dün de devam etti. 50 kadar sarı yelekli Marsilya yakınlarındaki Fos-sur-Mer’de bulunan yakıt deposuna giriş ve çıkışı kapattı. Bu nedenle ülke genelindeki benzinliklerin yakıtı bitti.
Ülke genelindeki 100 ortaokulda da öğrenciler eğitim ve sınav reformlarına karşı eylem yaptı.
Hükümet eylemler karşısında ne yaptı?
Cumhurbaşkanı Emmmanuel Macron, iki yıl önce reform vaadiyle seçim zaferi kazanmıştı ancak kamuoyu desteği son aylarda büyük oranda düştü. Macron, reformlarını sabote etmek isteyen siyasi rakiplerinin hareketi gasp ettiğini savunuyor.
Macron, hafta sonu güvenlik kabinesini topladı.
Bakanlar, herhangi bir seçeneğin dışlanmadığını söylemekle birlikte, görüşmelerde olağanüstü hal ilan edilmesinin ele alınmadığını vurguladı.
Macron ise krize odaklanmak amacıyla Sırbistan’a yapacağı ziyareti iptal etti.
Bu arada Başbakan Philippe de dün muhalefet liderleriyle görüştü. Philippe bugün de iktidar partisi La Republique en Marche’tan milletvekilleriyle bir araya gelecek.
Maliye Bakanı Bruno La Maire de, haftasonu iş yerlerinde yaşanan hasarı ele almak için iş dünyasının temsilcileriyle görüştü.
La Maire, bazı işletmelerin, gösteriler nedeniyle satışlarının yüzde 20 ila 40 azaldığını, bazı restoranların da cirolarının yüzde 20 ila 50 düştüğünü belirtti.
Cumhurbaşkanı Macron’un reform planları arasında ambulans sürücülerini etkileyenler de bulunuyor.
Özel ambulans sürücüleri dün hizmetlerini etkileyebileceklerini söyledikleri sosyal güvenlik ve sağlık reformlarına karşı eylem yaptı.
Öğrencilerin ve sağlık çalışanlarının Sarı Yeleklilerle doğrudan bağlantılı olup olmadığı bilinmiyor.
Polisle çatışmada yaralanan 20’li yaşlarındaki bir eylemcinin, Toulouse’daki bir hastanede yattığı ve durumunun ağır olduğu belirtiliyor.
3 haftadır süren Sarı Yelekliler protestolarında dün akşam 80 yaşında bir kadın hayatını kaybetmişti.
