Geçenlerde bir büyük gazete manşetten Türkiye’nin silahlı gücüne ilişkin bilgileri renkli kutularda, büyük puntolarla verdi.
Kaç saldırı uçağımız var kaç tankımız var vesaire. Verilen bilgiler aslında her internet kullanıcısının kolayca bulabileceği bilgiler. Yani haberin gazetecilik açısından bir değeri yok, özelliği de bu bağlamda yok. Savaş durumunda istatistik güç gösterisi. Ama gücün gerçekliğine tekabül etmiyor.
Bu sıradan, özel istihbarat bilgisi olmayan rakamlar herkesin de bildiği, isterse bilebileceği bir durum. Örneğin Suriye’nin savunma ve taarruz gücüne ilişkin bilgileri ABD Dışişleri Bakanlığı ülkeler sayfasından kolaylıkla erişebilirsiniz. Bu bilginin de bir gizliliği yok.
Haberde içerik bağlamında unutulan günümüzde ülkelerin tek başlarına savaşmadıkları ve küresel bağlamda destek ilişkilerinin önemi. Doğru bir haber yapacaksanız ülkeleri küresel ilişkileri bağlamında analiz ederek, küresel güç odaklarının da hangi taraflarda yer aldığını bildirmeniz gerekir.
Ancak bu da içerik olarak savaşın normalleştirilmesidir. Felaket yanının göz ardı edilmesidir.
Daha da önemlisi savaşın tek meşru zeminin savunma olduğu ve en kötü barışın bile savaştan daha doğru, manalı ve normal olduğu gerçeği.
Savaşta sadece insan dokusu parçalanmaz. Mimari, sosyal, iktisadi kısaca hayata ilişkin tanımlarınız, normalde tanıdıklarınız ne varsa parçalanır.
Manasızlaşır.
Savaş, hayata ilişkin kavramlarla açıklanmayacak benzersiz, insan elinden çıkmış bir felaket vakadır. Anlaşmazlıkları çözmek için elinizdeki tüm enstrümanları tükettiğimizde kullanılabilecek çaresizliğin çözümüdür.
Normalin içinde durarak savaşa tanımlar, anlamlar yükler, istatistik rakamlarla açıklamaya çalışırsanız saldırgan savaşı da meşrulaştırırsınız.
Savaş şiddetin en uç noktasıdır.
Ölümün anormalleştirilmesidir.
Ölüm son kertede hayatın da bir tür tanımıdır. Ölüm hayatın içinde tanımlanır. Hayatta ölümle. Savaş hayata karşıdır.
Demem o ki gelin hayata ilişkin duyarlılığımızı haber yapalım, aydınlatalım…
