İsrail Başbakanı Ehud Olmert’in sözcüsü Miri Eisin, yaptığı açıklamada, “İsrail, doğru yönde atılmış bir adım olan bu kararı, memnuniyetle karşılamaktadır” dedi.
Eisin, “Uluslararası topluluk, İran’a baskı yapmak ve bu ülkenin nükleer silah üretme girişimlerine son vermesi için bu yolda ilerlemeyi sürdürmelidir” diye konuştu.
JAPONYA
Japonya Dışişleri Bakanı Taro Aso da BM Güvenlik Konseyinin kararından memnuniyet duyduğunu bildirdi.
Aso, yaptığı açıklamada, bu kararın, uluslararası topluluğun İran’ın nükleer programıyla ilgili krize ne kadar kararlı yaklaştığını gösterdiğini belirtti.
Açıklamada, “Japonya, nükleer silah edinilmemesi ve Orta Doğu’da istikrarın korunması amacıyla bu nükleer krize kararlı bir yanıt gerektiğini düşünüyor” denildi.
BM Güvenlik Konseyi, İran’ın nükleer programı ve uranyum zenginleştirme faaliyetlerini askıya almadığı için bu ülkeye karşı yaptırımlar içeren ikinci bir karar tasarısını oy birliğiyle kabul etmişti.
İran’ın bir kez daha nükleer faaliyetlerini durdurmaya çağrıldığı karara göre, İran’ın buna uymaması durumunda bu ülkeye yeni yaptırımlar getiriliyor.
BM’NİN İRAN KARARI
BM Güvenlik Konseyi, İran’ın nükleer programı ve uranyum zenginleştirme faaliyetlerini askıya almadığı için bu ülkeye karşı yaptırımlar içeren ikinci bir karar tasarısını oy birliğiyle kabul etti.
BM Güvenlik Konseyi’nin iki daimi üyesi İngiltere ve Fransa ile Almanya tarafından sunulan yeni karar tasarısı, Konsey’in 15 üyesinin tümünün oylarını alarak oy birliğiyle kabul edildi.
Kararda, İran bir kez daha nükleer faaliyetlerini durdurmaya çağrılıyor ve İran’ın buna uymaması durumunda İran’a yeni yaptırımlar getiriyor. Kararda İran, uranyum zenginleştirme, yeniden işleme, ağır su reaktörleri, nükleer silah sevkıyat sistemlerinin geliştirilmesi gibi faaliyetlerini, Uluslararası Atom Enerji Kurumuyla (UAEK) işbirliği yaparak askıya almaya çağrılıyor. UAEK’in, bu bağlamda İran’ın bu çağrıya uyup uymadığı konusunda 60 gün sonra bir rapor hazırlaması öngörülüyor.
İran’a karşı 23 Aralık 2006 tarihinde yaptırımlar içeren 1737 sayılı kararı genişleten bu ikinci karar tasarısında, İran’ın nükleer faaliyetlerine katılan grup, kişi ve firmaların isim listesi genişletiliyor ve bunların mallarının da dondurulacağı belirtiliyor.
Kararda ek olarak verilen bu genişletilmiş yeni listede İran devlet bankası Sepah ve İran Devrim Muhafızları tarafından yönetilen şirketler bulunuyor. Kararda ayrıca İran’ın diğer ülkelere geleneksel silah satışı yasaklanırken, BM ülkelerinin de İran’a ağır silah sevkiyatı olmaması konusunda çok dikkatli olmaları isteniyor. Karar, BM ülkelerini ve uluslararası finans kuruluşları, İran’a insani yardım ve kalkınma amacı dışında hiçbir şekilde “hibe, mali destek ya da kredi verme” sözünde bulunmamaya çağrılıyor.
BM ülkelerini, İran’ın nükleer faaliyetlerine katılan İranlı yetkililerin diğer ülkelere yaptığı seyahatler konusunda BM’yi bilgilendirmeye çağıran karar, bir anlamda İranlı yetkililerin yurt dışı seyahatlerini sınırlandırmayı amaçlıyor.
Kararda İran’ın Konseyin taleplerine uyması ve bunları müzakere etmek istemesi durumunda, tüm yaptırımların askıya alınacağı, ancak tam tersi olursa yeni yaptırımların görüşüleceği bildiriliyor. BM kararının önemli bir başka yanı BM Şartının 7. bölümünün 41. maddesi kapsamında hazırlanmış olması. 41. maddede uluslararası güvenliği ve barışı tehdit eden ülkeler karşısında askeri değil, daha çok ekonomik ve diplomatik yaptırımların kabul edilmesi öngörülüyor.
“KİTLE İMHA SİLAHLARINDAN ARINDIRILMIŞ ORTA DOĞU”
Konseyin beş daimi üyesi ve 10 daimi olmayan ülke arasında bir hafta süreyle tartışılan karar tasarıyla ilgili olarak Güney Afrika, Endonezya ve Katar tarafından bazı değişik önerileri getirilmişti.
Bugün kabul edilen kararın giriş paragrafında bu ülkelerin talepleri doğrultusunda, İran nükleer programından kaynaklanan sorunun çözümünün “Orta Doğu’nun kitle imha silahlarından arındırılmış bir bölge olma amacına” katkıda bulunacağından da söz ediliyor.
