Moskova’daki temaslarını tamamlayarak yurda dönen Başbakan Erdoğan, Atatürk Havalimanı Devlet Konukevinde yaptığı açıklamanın ardından soruları yanıtladı.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, İsrail’in Türkiye’ye özür mektubu göndermesiyle ilgili bir soru üzerine, ”Bu konuda Dışişleri Bakanlığımızın basın açıklamasını yapmış olması lazım. Bana uçakta konuyla ilgili bilgi geldi. Dışişleri Bakanlığımız da açıklamayı yaptı. Ve diplomatik olarak beklenen cevabı, istediğimiz cevabı aldıklarını söylediler. Mektupların içinde de özür beyanı geçiyor, bunu da ifade ettiler” dedi.
Bir gazetecinin, ”İsrail’in özür dilemesiyle Türkiye-İsrail ilişkileri normalleşme sürecine girer mi? İlişkilerin kopma noktasına geldiği şeklinde açıklamalar da yapıldı” şeklindeki ifadesi üzerine Başbakan Erdoğan, şunları söyledi:
”Bu konularda nasıl hareket edileceği noktasında Türkiye’den alınması gereken dersler var. Bu dersi alamayanlar tavırlarını ona göre belirlemeli, bundan sonraki süreçlerini de ona göre ayarlamalıdırlar. Yoksa biz göreve geldiğimizden bu yana tüm komşularımızla bu denli bir dostluk oluşturmaya çalışırken ve İsrail’e bir Başbakan olarak ziyaretimi yaptım ve ziyaretimden dönüşümde de bazı şeyleri açıkladım, hatırlarsanız. O günden bugüne hiçbir zaman kin, nefret, böyle bir şey de gütmedik. Ancak 2009’un başındaki o arzu edilmeyen tablodan sonra bir farklı gelişme sürecine girdik. Ve burada da zaten aklıselim ile tüm olayları takip edenler kimin nerede durduğunu gayet iyi gördüler. Fakat ben bu süreçte bir şeyi gördüm. Özellikle bu son olayda yazılı ve görsel Türk medyasının durduğu nokta, benim bir Başbakan olarak özlediğim noktadır. Bu birliktelik, bu beraberlik Türkiye’yi çok daha farklı yerlere, çok daha olumlu yerlere taşır. Bu şekilde birlik beraberlik içinde olunduğunda nelerin yapılabileceğini, nelerin sağlanabileceğini gayet iyi gördük. Bundan dolayı da ben medyamıza, yazılı görsel hepsine şahsım ve milletim adına teşekkür ediyorum.”
DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI AÇIKLAMASI
Dışişleri Bakanlığı, İsrail’den beklenen özrün ”Dışişleri Bakan Yardımcısı Danny Ayalon’un Büyükelçi Oğuz Çelikkol’a muhatap mektubu” ile taraflarına iletildiğini bildirdi.
Bakanlık, mektupta şu hususların vurgulandığını kaydetti:
”Şahsınıza ve Türk halkına saygılarımı iletir ve çeşitli konularda farklı görüşlere sahip olmamıza rağmen, sizi temin ederim ki bunlar, hükümetlerimiz arasında açık, karşılıklı ve saygıya dayalı diplomatik kanallardan ele alınması ve çözümlenmesi gerekir.
Sizi küçük düşürmek gibi bir niyetim hiçbir şekilde yoktu. Girişimimin yapılış biçimi ve algılanışı nedeniyle özür dilerim. Lütfen bunu büyük saygı duyduğumuz Türk halkına iletiniz.”
MEKTUBUN OLUŞMA SÜRECİ
İsrail Dışişleri Bakan Yardımcısı Danny Ayalon, imzalı mektup, Türkiye’nin Tel Aviv Büyükelçiliği aracılığıyla Ankara’ya iletildi.
Edinilen bilgiye göre, Ayalon mektubunda, ”(İsrail Parlamentosu Knesset’te) Dün yaşananların gerçekleşme ve yansıtılış biçiminden dolayı, Büyükelçi Çelikkol’dan özür diliyorum” ifadelerini kullandı. Ayalon, ”Onu kırmak istemiyordum. Kırdıysam üzgünüm” derken, Büyükelçiye karşı hiçbir şekilde küçük düşürücü bir davranışta bulunmak istemediğinin de altını çizdi. Ayalon, mesajının Türk halkına da iletilmesini istedi.
İki ülke arasında son bir yıldır, İsrail’in Gazze’deki ”Kurşun Dökme” operasyonu ile başlayan süreçte, inişli-çıkışlı seyreden ikili ilişkileri son derece geren diplomatik nezaketsizlik olayında, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün, ”Gereken özür resmen dilenmezse Büyükelçinin geri çekileceği” yolundaki uyarısının ardından, İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres devreye girdi.
Peres, önce Ayalon’u aradı ve ”Böyle bir davranış güzel olmadı” uyarısında bulundu. Bunun üzerine Ayalon, halen İsrail dışında resmi ziyarette bulunan Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman ile bir telefon görüşmesi yaptı. Lieberman’ın Ayalon’a cevabı da ”Terbiyesizlik ettiysek, özür dilemekte yarar var” oldu.
ÖNCE NAMIK TAN’I ARADI
Bunun üzerine Ayalon, ilk özrünü daha önce Tel Aviv’de büyükelçi olan Namık Tan’ı arayarak iletti.
Daha sonra da Ayalon’un resmi özür mektubu hazırlandı. Mektup, önce Tel Aviv’deki Türkiye Büyükelçiliği’ne iletildi, buradan da Ankara’ya, Dışişleri Bakanlığı’na gönderildi.
İsrail Dışişleri Bakan Yardımcısı Ayalon, mektubunun hazırlandığı saatlerde Knesset’te yaptığı açıklamada, yaşanan son krizin, Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkilerin ”yararına bir sonuç vereceğine” inandığını dile getirdi.
Ayalon, dün gece de bir açıklama yapmış ve genel ifadeler kullanarak, ”Amacım elçilerin onurlarıyla oynamak değildir” deyip, aslında Türkiye’nin İsrail karşıtı tavrını protesto etmek istediğini belirtmiş ve bundan sonra yabancı diplomatlara protestolarını ”daha diplomatik yollarla” ifade edeceğini kaydetmişti.
İsrail tarafının ”özür” olarak baktığı açıklamayı Türkiye kabul etmemiş ve resmen özür beklendiğinin altını çizmişti.
KNESSET’TEN 17 MİLLETVEKİLİ BÜYÜKELÇİ’DEN ÖZÜR DİLEDİ
Öte yandan, İsrail parlamentosunun 17 milletvekili, Büyükelçi Oğuz Çelikkol’a, Ayalon’un tavrından dolayı özür dileyen bir mektup gönderdi.
