Suriye’nin siyasi ve silahlı muhalif gruplarını bünyesinde barındıran Yüksek Müzakere Komitesi (HNC) beş yıldır devam eden savaşı sona erdirmek için bir siyasi geçiş planı açıkladı.
HNC, genel bir ateşkesle birlikte Cumhurbaşkanı Beşar Esad’la altı aylık bir müzakere süreci öneriyor.
Daha sonra Esad’ın 18 ay görev yapıp yönetimi ülkeyi seçimlere taşıyacak bir geçiş hükümetine devretmesi öngörülüyor.
Suriye Dışişleri Bakan Yardımcısı Faysal Mekdad önerinin planın açıklanmasının ardından Esad’ın iktidarı devretmeyeceğini söyledi.
Suriye Dışişleri Bakan Yardımcısı Mekdad “önkoşulları kabul etmeyeceklerini” söyledi.
Mekdad, BBC’ye yaptığı açıklamada ülkenin seçilmiş liderinin görevi bırakması talebinin “çılgın” ve “inanılmaz” olduğunu söyledi.
Mekdad “Biz, bırakın Suriye halkı kendi kaderini kendi belirlesin diyoruz. Hiçbir müdahale olmadan geleceklerini belirlesinler. Suriye’yi kimin yöneteceğine dair ön koşullar getirmeyin” dedi.
HNC’nin “Suriye Vizyonu” Planı Londra’da, 2012’de başbakanlık yaparken muhaliflerin safına geçen grubun Genel Koordinatorü Riyad Hijab tarafından kamuoyuna duyuruldu.
Üç aşamalı geçiş planı
Hijab planın üç aşamadan oluştuğunu açıkladı.
1.Hükümet ve muhalefet temsilcileri arasında altı ay süreli müzakereler yapılacak. Müzakerelerde 2012 tarihli Cenevre Bildirgesi temel alınacak. Her iki taraf da geçici ateşkesi, kuşatmaların kaldırılmasını, insani yardımlara izin verilmesini ve tutsakların salıverilmesini kabul edecek.
2. Bir buçuk yıllık geçiş süreci. Süreç tüm icra yetkilerine sahip bir geçiş hükümetinin kurulması ve Beşar Esad’ın ve “menfur suçlar işleyen” yetkililerin görevden ayrılmalarıyla başlayacak. Bu aşamada yeni bir anayasa yazılacak, demokratik ve çoğulcu bir siyasi sistem kurulaşacak.
3. Anayasa değişiklikleri üzerinde uzlaşılacak, ulusal diyalogun sonuçları uygulanacak ve BM gözetiminde seçimler yapılacak.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Adil el Jubeir planın Esad’ın müttefiklerini bir sınavdan geçireceğini söyledi.
Ancak El Jubeir BBC’ye yaptığı açıklamada Rusya ve İran’ın Esad’ın “uluslararası toplumun iradesini uygulaması için gerekli baskıyı yapacağı” konusunda iyimser olmadığını vurguladı.
Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı planın Esad’ın müttefikleri için bir sınav olduğunu söyledi.
Jubeir HNC’nin planını muhaliflere destek veren Suriye’nin Dostları grubuna üye ülkelerin dışişleri bakanlarıyla ele alacak.
Toplantıya ev sahipliği yapan İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson Times gazetesinde kaleme aldığı yazıda “bu vizyonun işe yaraması için hala bir şans var” dedi.
Toplantıya Suriye’nin Dostları grubunun dışişleri bakanları katılıyor.
Suriye’nin Dostları Mısır, Fransa, Almanya, İtalya, Ürdün, Katar, Suudi Arabistan, Türkiye, Birleşik Arap Emirlikleri, İngiltere ve ABD’den oluşuyor.
ABD Başkanı Barack Obama ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Suriye konusunda Çin’de yapılan G20 zirvesi sırasında görüşmüş ancak herhangi bir anlaşmaya varamamışlardı.
