İsveç’in güneyindeki Skane bölgesinde,104 yıl aradan sonra 4.8 şiddetinde bir deprem oldu.Bundan önceki deprem, 1904 yılında, 5.4 şiddetinde gerçekleşmişti. Genellikle tek başına yaşayan, iş saatlerinde susmayı yeğleyen, evinde kedi ve köpeğinden başka bekleyeni olmayan İsveçlilerin durağan yaşamına deprem yeni bir canlılık kattı…
İsveçliler, Salı sabahı saat 6.20’de, bir gürültü ve sarsıntıyla uyandılar. 10-15 saniye süren deprem, evlerdeki eşyaları yere serdi. Kapılar, pencereler sallandı. Duvarlardaki tablolar düştü. Kütüphanelerdeki kitaplar sağa sola savruldu. Merkez üssü Malmö yakınlarındaki Sturup Havalimanının 1 kılometre doğusu olan deprem, kendini güneyin Ystad ve Sjöbo kentlerinde 4.8; Malmö’de ise 4.7 şiddetinde hissettirdi. O sabah, SOS servisinin başında nöbetçi olan Hans Dejenfelt, halkın depremin şokunu daha sonraki saatlerde yaşamaya başladığını, paniğe kapılarak SOS’ i arayanların sayısının bir saatte 1600 kişiye yükseldiğini söyledi. Polis, itfaiye ve SOS servisinin telefonları öğle saatlerine dek kilitlendi.
104 yıl aradan sonra gelen, İsveçlilerin pek tanıdık olmadıkları deprem, küresel ısınmayla ilgili tartışmaları da alevlendirdi. Bilim adamlarına göre, İsveç’in hemen burnunun dibindeki Grönland Adasındaki buzullar, küresel ısınmaya bağlı olarak son yıllarda hızla erimeye başladı. Küresel ısınma sonucu harekete geçen buzullar, yer kabuğunun derinliklerinde kırılmalara ve depremlere yol açıyor. Gözlem evlerinde uzunca bir süreden beri küçük ölçekli depremler sıkça kaydediliyordu. Bilim adamlar, İsveçlilerin bundan sonra, daha şiddetli depremlere hazırlıklı olmaları uyarısında bulundular.
Depremin etkileri yavaş yavaş atlatılırken, gazete ve televizyonlar, halkı rahatlatmak için yayınlarında bol bol depremle ilgili magazin programlarına yer verdiler.
Canlı yayına telefonla bağlanan küçük bir öğrenci, ”Babam o anda traş oluyordu. Yüzünde köpüklerle banyodan dışarı fırlamasını görmeliydiniz. Tıpkı Noel Baba gibiydi. ” diyordu.
Genç kadın, anlatıyordu:
” Yataktaydım, birden büyük bir sarsıntı ile uyandım. Yesus ( Hz.İsa) geldi sandım.”
Spiker, sormakta gecikmedi:
”Nasıl yani, Yesus yatağına mı geldi sandın? ”
Başka bir dinleyici de deprem izlenimlerini radyoya şöyle aktarıyordu: ”Evde yalnızdım. Hiçbir şey hissetmedim. Bir takım sesler duydum, ancak bunu normal gürültü sandım. Bir saat sonra, annem telefonla aradı, deprem olduğunu o zaman öğrendim. ”
Deprem, okullarda da sıcağı sıcağına ders olarak işleniyor.
Kızım, okuldan geldikten sonra kağıdı kalemi aldı karşıma geçti:
” Anlat bakalım deprem izlenimlerini!…”
Anımsamaya çalıştım. O anda, yatakta, tilki gibi, bir gözüm açık, diğeri kapalı bir halde, etrafı gözetliyordum. Gürültüyle yerimden kımıldadım, ancak, toparlanıp kalkıncaya dek, deprem geçip, gitti…
Böyle anlatsam, olmaz…
En iyisi, ” Yaz kızım!” dedim, ”sizin babanız, ne darbelerden, depremlerden geçerek bugünlere geldi; böyle depremler bize vız gelir!” diyecek oldum…
Kızım, ”Aman, baba, yine başlama!” diyerek kalkıp gitti.
Yılbaşı yaklaşıyor. Yılbaşı telaşına deprem heyecanı karıştı.
Bir yandan da kulağımız kirişte, artçı depremlerin gelmesini bekliyoruz.
Bu hay, huy bizi yılbaşına dek götürür.
Şimdiden iyi yıllar…
