Rosengård, Malmö ilinde, Arap Müslümanların çoğunlukta oldukları bir İsveç mahallesi… Yunanistan’da, gençlik hareketlerinin yaşandığı yılın son günlerinde, Rosengård mahallesi de Müslüman gençlerin şiddet eylemlerine sahne oldu. Ancak, bu eylemlerin Yunanistandaki gençlik hareketiyle bir bağı yoktu. Rosengård mahallesindeki baz İslam Kültür Merkezleri ve mescitler, Malmö Belediyesinin aldığı bir kararla kapatılmıştı; Müslüman gençlerin ortalığı yakıp, yıkmalarının nedeni buydu.. 3 gün süren olaylarda, Polis ve itfaiye araçları taşlandı. Barikatlar kuruldu. Meydanlarda lastikler yakıldı. Reklam panoları, otobüs durakları parçalandı. Çöp bidonları ateşe verildi…
Adı geçen İslami dernekler,1990’lı yılların başlarında devletin kültür fonlarıyla desteklenerek, belediye sorumlularınca, ” Farklı inançların gelişimine katkı” nutukları atılarak açılmıştı. O girişimlerle, İsveç varoşlarının da temelleri atılmış oldu…
Rosengård, İsveçe ilk geldiğim yıllarda benim de yaşadığım bir mahalleydi. ”Gül bahçesi” anlamına gelen Rosengård, o yıllarda, geniş yeşil alanları, parkları apartman girişlerindeki çiçek bahçeleriyle, gerçekten de gül bahçesi görünümündeydi. Her yaştan insanların spor yapabildiği salonlar, yüzme havuzları vardı. Oyıllarda mahalle nüfusunun çoğunluğu İsveçliydi. Sokaklarda müzik çalıp, dans ederek halkı eğlendiren coşkulu çingene grupları vardı.
10-15 yıldır etkinliğini sürdüren İslami dernek ve mescitler, mahallenin görüntüsünü de değiştirdi. Bu süre içinde belediye konutlarının bodrum katları İslami dernek ve mescitlere açıldı. Buralarda, başları bağlı küçük kızların gittiği Kuran kursları açıldı. Rosengård, zamanla, sokaklarda sakallı, beyaz entarili adamların, kara çarşaflı kadınların, sarıklı, cüppeli küçücük çocukların dolaştığı bir mahalle haline geldi. Yaşanan değişimden sonra, mahalleyi, önce özgürlük tutkunu çingeneler, sonra da İsveçliler terk etmeye başladı. Spor salonları ilgisizlikten kapandı. Açık yüzme havuzlarının kenarları çarşaflı kadınların piknik alanları haline geldi. Rosengård, kendi içinde yalnızlaşan, gettolaşan İslami kuralların egemen olmaya başladığı bir mahalleye dönüştü. Yıllar önce, oturduğum belediyeye ait konutun bodrum katının bir tarıkat okuluna kiralanması üzerine ben de mahalleyi terk ettim…
Devlet ve belediye yetkilileri, zamanla bir şeylerin yolunda gitmediğini anlamaya başladılar. Bir kaç yıldır mercek altına alınan dernek ve mescitlerden bazılarının çalışmaları sakıncalı bulundu.Belediye Meclisi, geçtiğimiz yılın Ağustos ayında aldığı bir kararla, bu dernek ve mescitlerden bazılarının kapatılmasını kararlaştırdı. Rosengård’ daki Islam Kültür Merkezi ve mescidi de kapatılanlar arasındaydı. Üyelerinin, kapatılan merkezin lokalini işgal etmeleri üzerine polis zor kullandı. Çıkan olaylar aralıklarla 3 gün sürdü.Mahalle girişlerine baikatlar kuruldu. Park halindeki araçlar ve çöp bidonları ateşe verildi.Yakınlardaki bir benzin istasyonuna ait römorklar, mahalle içlerine çekilerek yakıldı. İtfaiye ve polis araçları taşlandı. Olaylarda17 kişi gözaltına alındı, bir kişi tutuklandı
Olaylardan sonra, bir dernek üyesi yakınmasını şöyle dile getiriyordu:
” Önce, inancınıza saygılıyız diyerek bize yardım ettiler. Çalışmalarımızı devlet fonlarıyla desteklediler. Şimdi de, siz çok ileri gittiniz, diyerek kapatıyorlar.”
Önce sırtınızı sıvazlayıp sizi yönlendiriyorlar. Eteğinizdeki bütün taşları döktürdükten sonra da, ”Fazla radikalleştiniz, çok ileri gittiniz” diyerek tepenize iniyorlar.
Bu da, ”Ilımlı İslam”ın İsveç versiyonu olsa gerek…
* Bu yazı, Cumhuriyet Gazetesi’nin Paza r Yazıları sayfasında da yayımlandı.
