Küresel kriz, İsveç’in ünlü otomotiv devleri Volvo ve SAAB’ ı da yakından etkiledi. İsveç medyası ve ekonomi uzmanlarının değerlendirmelerine göre, sanayiinin bu iki lokomotif kuruluşu iflas tehdidiyle karşı karşıya. Volvo, içinde bulunduğu ekonomik dar boğazı aşabilmek için ilk aşamada 3 bin
500 işçinin işine son vermeyi planlıyor. Krizin giderilememesi halinde bu sayının 10 bine dek çıkabileceğinden söz ediliyor. Zaten son yıllarda çeşitli sanayi kuruluşlarından yoğun işçi çıkarılmaları gözleniyordu. Volvo’nun, fabrikalarında bu denli yüksek miktarlarda işçi çıkaracağı haberleri, çalışanların gelecekle ilgili endişelerini arttırdı.
Herkes nefesini tutmuş, bulunduğu yeri korumaya çalışıyor. İş piyasasında, artık “gemisini kurtaran kaptan” misali, “İyi bir ücret, iyi bir arkadaştan daha değerlidir” anlayışı egemen olmaya başladı. Gazete başlıklarında, “para cüzdanının, iyi bir arkadaştan daha önemli olduğu” mesajları veriliyor. Metro Gazetesi, “Boş cüzdanla sonbahar ve kışın nasıl atlatılabileceğinin ” hesaplarını yapıyor.
Krize karşı “akıldanelikler” o denli çığırından çıktı ki, insanlar, uzun erimli önlem olarak “kısırlaşmayı” bile tartışmaya başladılar. Halka bedava olarak dağııtılan City Gazetesi, son yıllarda sayıları giderek artan miktarlarlarda kadın ve erkeğin, ekonomik sorunlara çözüm olarak kendilerini kısırlaştırdıklarını yazıyor. Zaten İsveçlilerin, öyle, “En az 3 çocuk yapın!” gibi bir saplantıları da yok. ” İnsanca bir gelecek hazırlayamayacağın çocuğun sorumluluğuna girme” diyorlar. Zaten ülkenin nüfusu çok yavaş artıyor. Oldukça da yaşlı bir nüfus ortalamasına sahipler.
AB sürecinden sonra, küreselleşmenin de acısını en çok kadınlar çekiyor. Alkol tüketiminde ve kısırlaştırmada öne fırlayan kadınlar arasında suç işleme oranlarında da artış gözleniyor. İstatistik verilere göre, 2007 yılında 21 bin 600 kadın, suç işlediği için mahkemeye çıktı ve ceza aldı. İşlenen suçların önemli bir bölümü ekonomik nedenlerden kaynaklanıyor.
Ülkede, borçlarını ödemedikleri için icralık olanların ilk sırasında gençler yer alıyor. Son bir yıl içinde, Malmö, Lund ve Helsinborg şehirlerinde yaşayan çoğu üniversite öğrencisi 35 bin genç, borçlarını ödeyemedikleri için icralık oldular ve kara listeye alındılar.İsveçteki işyeri ve banka soygunlarında da artış kaydediliyor. Son 5 yıl içinde, Malmö ve çevresindeki küçük işyerlerinin tamamına yakını soyuldu veya soygun tehlikesi atlattı. Ülkenin önemli bankalarından Swedbank, Malmö’deki bütün şubelerini soyguna karşı daha güvenlikli hale getirildi. Buna karşın , Ocak ayından bu yana, 6 şubesine karşı soygun girişiminde bulunuldu.
Polis ise artan olaylar karşısında güvenlik önlemi almakta yetersiz kalıyor. Her an duyulabilen polis arabalarının siren sesleri artık günlük yaşamın bir parçası haline geldi.
Bu denli iç karartıcı gelişmelere karşısında, gazetelerde insanı gülümseten haberler de yer alıyor.Metro Gazetesi, 15 Ekim tarihli sayısında krizi tersinden okuyarak “Kriz doğa için çok yararlı” başlığını attı. Gazeteye göre, küresel kriz nedeniyle otomotiv başta olmlak üzere sanayi üretimleri azalacak. İnsanlar, daha az otomobil satın alacaklar. Benzin giderlerinden korunmak için araçlarıyla trafiğe çıkmayacaklar. Bütün bu gelişmeler çevremizin temiz kalmasına hizmet edecek… Küreselleşme, sadece ekonomi ile sınırlı kalmıyor, insanın düşüncelerine de yansıyor. “Krizin fırsata dönüştürülebileceği ” anlayışına zaman zaman İsveç’te de rastlamak mümkün…
Bu yazı, Cumhuriyet Gazetesi’nin Pazar Yazıları sayfasında da yayımlandı.
