Türkiye İstatistik Kurumu’nun açıkladığı verilere göre, Eylül’de İsviçre’ye yapılan toplam ihracat içerisinde altın gibi kıymetli madenlerlerin oranı ise yüzde 88’e ulaşıyor.
Buan göre geçen ay İsviçre’ye yapılan kıymetli maden ihracatı 474 milyon dolar oldu.
Türkiye’den İsviçre’ye altın ihracatı yeni karşılaşılan bir durum değil. Yine bu yıl içerisinde İsviçre’ye yapılan ihracat Şubat ve Nisan aylarında 1 milyar dolar seviyesini aşarak normal trendinin çok üzerinde bir performans sergilemişti.
O aylarda da yine ihracatın büyük bölümünü kıymetli madenler oluşturuyordu.
Türkiye’nin kıymetli maden ihracatındaki dalgalanmayla örtüşen bir diğer veri ise Merkez Bankası’nın her ay açıkladığı cari denge verisinin içerisinde yer alan net hata noksan kalemi.
Ülkeye nereden geldiği belli olmayan para akışını gösteren net hata noksan ve altın ihracatı arasında da bir korelasyon gözüküyor.
Piri Reis Üniversitesi Ekonomi Profesörü Erhan Arslanoğlu, net hata noksan ve kıymetli maden ihracatı arasındaki ilişkinin rastlantısal olmadığı görüşünde.
BBC Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Arslanoğlu, “Net hata noksanın içerisine bavul ticareti de giriyor. Altın ihracatının yükseldiği dönemlerde bu bavul ticaretinin içerisine altın da dahil oluyor” diyor.
‘İsviçre’ye ihracat külçe altın’
Mücevher İhracatçıları Birliği Başkanı Ayhan Güler ise BBC Türkçe’nin sorularını yanıtlarken İsviçre’ye yapılan kıymetli maden ihracatının daha çok külçe altın olduğunu ifade ediyor ve Türkiye’nin hurda altını işleyip İsviçre’ye satan bir ülke konumuna geldiğini söylüyor:
“Ülkemizdeki altın rafinerileri aldıkları hurda altını işleyip küresel standartlara uygun külçe altına dönüştürüyor. İsviçre de daha ucuza mal edildiği için işlenen külçe altınları Türkiye’den almayı tercih ediyor.”
Güler, İsviçre’ye yapılan tüm kıymetli maden ihracatının külçe altın olduğu varsayılırsa yapılan ihracatın 13 ton külçe altına denk geleceğini de ifade ediyor.
Türkiye’deki İsviçre Ticaret Odası Derneği Başkanı Doğan Taşkent ise her ne kadar zaman zaman Türkiye’nin İsviçre’ye yaptığı en büyük ihracat kalemi olsa da altın ihracatını hiçbir ekonomik değerlendirmelerine dahil etmediklerini aktarıyor ve “Biz altın, kıymetli maden tarafına bakmıyoruz. Tamamen özel sektör tarafından yapılan imalat ihracatına odaklanıyoruz. Değerlendirmelere de hep altın hariç olarak bakıyoruz” diyor.
Enis Şenerdem
BBC Türkçe
