Yıllardır içlerinde tahıldan, ziynet eşyasına kadar bir çok değerin korunduğu ambarlar, mimari yapıları ve çivi kullanılmadan yapılan ilginç ahşap işçiliğiyle halk kültürünün önemli motiflerinden birini oluşturuyor.
Kaş’ın Kalkan beldesinin yaylası konumundaki Bezirgan köyünde bulunan 125 zahire ambarı, Likya lahitlerinden esinlenilerek oluşturulmuş görkemli yapıları ve sosyo-ekonomik işlevleriyle birlikte kayıt altına alınıyor. Bezirgan’ın Ambarlararası Mevkiinde bulunan ve zamana yenik düşerek sayıları hızla azalan bu özgün yapılar, folklor araştırmacısı Öznur Tanal’ın köyde yaptığı alan çalışmasıyla birlikte bakanlık arşivine alınarak gelecek kuşaklara aktarılıyor. Bölgenin turizm merkezi olmasıyla birlikte eski işlevini yitiren ambarların, tahıl depolama amacının dışında, bir dönem kışı sahilde geçiren köylülerin değerli eşyalarını koruduğu birer “kasa” olduğu ortaya çıktı. İçinde değerli eşyaların da bulunduğu ambarları yaz kış bekleyen görevlinin ücretinin de “tahıl” olarak ödendiği belirtiliyor.
ÇEYİZDEN BUĞDAYA
Ambarların bölgenin yakın geçmişinin sosyo-ekonomik yaşamından izler barındırdığını ve işlevsellikleriyle özgün birer yapı olduğunu vurgulayan Antalya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Folklor Araştırmacısı Öznur Tanal, ‘Geçme Tekniği’ ile yapılan ambarların yapımında bir iki noktanın dışında çivi kullanılmadığını belirtiyor.
Sedir ve katran ağacından yapılan ambarların tabanında ‘Güpse’ adı verilen bölümlerin bulunduğunu ve korunması gereken mahsulün bu bölümlere konduğunu aktaran Tanal, sandık ya da toprak evlerde nemden bozulabilecek, fare gibi canlıların saldırısına uğrayabilecek çok sayıda çeyiz eşyasını da bu ambarların koruduğunu söylüyor.
Araştırmacı Öznur Tanal, ambarlar hakkında şu bilgileri verdi: “Bazı ambarlar çift kapılıdır. Genellikle iki kardeşe ait olan bu ambarlarda 3 göz bir tarafta, 3 göz de diğer tarafta yer alır ve ambarın ortası kapalı olup her iki taraf birbirini görmez. Bezirgân’da ambarcılık bir önceki kuşakta Esat Öcek ve Ömer ustalar tarafından yapılmış bir zanaat. Ancak yaklaşık 40 yıldır Mehmet Ok ve 10-15 yıldır da oğlu Muhsin Ok tarafından yapılıyor.”
FOTOĞRAF: Kaş’ın Bezirgan köyünde bulunan özgün tahıl ambarları ve Antalya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Folklor Araştırmacısı Öznur Tan
