Yaklaşık 2 hafta önce Kralın doğum günü kutlamaları nedeniyle ara verilen gösteriler kutlamalar sonrasında devam etti.
Hükümet karşıtı göstericilerin talebi, şu anda görevde olan Başbakan Yinluck Sinawatra’nın istifa etmesi, meclisi dağıtması ve görevi hükümet karşıtı grupların oluşturduğu “Halkın Meclisine” bırakması.
Başbakan Yinluck Sinawatra’nın ailesi 2001 yılından bu yana Tayland’da hükümette. Aile krala yakınlığı ile biliniyor ve özellikle kırsal kesim tarafından çok sevilip, tutulmakta. Başbakan Yinluck’un erkek kardeşi ve kendisinden önceki başbakan olan Thaksin hükümette olduğu sırada yaptığı yolsuzluklar nedeniyle askeri darbeye uğramış ve 2006 yılında ülke dışına sürgüne gönderilmişti.
Söylentilere göre eski başbakan Thaksin, kızkardeşi aracılığı ile ülkeyi dışardan yönetmeye devam ediyor. Başbakan Yinluck, erkek kardeşinin kuklası olmakla suçlansa da bu iddiaları reddediyor, arada bir kardeşi ile telefon görüşmeleri olduğunu inkâr etmiyor.
Taylanda protescular açısından bardağı taşıran son damla, Başbakan Yinluck’un erkek kardeşini de içine alacak bir af yasası hazırlığı içinde olmasıydı. Plan, kardeşini ülkeye geri getirebilmekti. Gösteriler başladıktan sonra başbakanın uzlaşmaya yanaşmayan tavrı nedeniyle muhalefet de meclisdeki görevinden ayrıldı.
Durumun kötüye gitmesinden korkan başbakan Anayasaya göre olması gereken seçim tarihi 2015 iken seçim tarihini 2 Şubat 2014 ‘e aldı. Başbakan böylece göstericilerin istediğini yerine getirmiş olduğunu ve söylecek sözü olanların seçimlerde söylemesi gerektiğini ifade etti. Ancak anlaşılan göstericilere bu yetmiyordu, seçim çözüm değildi.
Onlar Başbakan ve ailesinin kırsal kesimde, politikadan hiç anlamayan insanları bazı tarımsal kredilerle ve ucuz sağlık sigortası sözleri ile kandırdığını, ağızlarına bir parmak bal sürdüğünü ve oyları kolaylıkla topladığını iddia etmekteydiler. Korkuları, her zaman olduğu gibi seçimlerde yine aynı partinin hükümette kalması riskiydi. O yüzden onlar artık gitsin biz halkız ve artık biz söz söylemek istiyoruz diyorlardı.
Tayland’ın kısa demokrasi geçmişinde ülkeyi ve kralı korumak amacıyla son 81 yılda 18 askeri darbe girişimi oldu. Ağabeyi de darbelerden birine maruz kalmış olan Başbakan Yinluck’un partisi hükümete geldiği 2001 yılından beri popülist politikası sayesinde bugüne kadar görevde kalmayı başardı. Yinluck’da göreve gediğinden beri darbe tehdidine karşı her zaman askerlerle ilişkisini iyi götürmeye çalışmaktaydı. Bunun sonucu olarak gösteriler süresince Generaller, olaylarda taraf tutmayacağını, sorunu iki tarafın kendisi çözmesi gerektiği mesajını verdi uzunca bir süre. Ancak son zamanlarda yükselen tansiyon nedeniyle askeri darbe girişimi imâları gelmeye başladı. General Prayuth Chan-ocha “kapının ne açık ne de kapalı olduğunu, görüşmelerin barışcıl bir şekildede sonuçlanması için doğru olanı yapmaya çalıştıklarını” ifade etti.
Polisin de çabasıyla, zaman zaman biber gazı da kullanılmasına karşın hiçbir can kaybı olmadan iki aydır süregelen gösterilerde geçtiğimiz Cumartesi günü bir gösterici kimliği belli olmayan silahlı bir kişi tarafından vuruldu ve hayatını kaybetti. Tansiyonu iyice yükselten bu kayıp sonrasında göstericiler seçim için kayıt kaptıran adayların kaydına engel olma, bazı bölgelerin elektrik ve suyunu kesme girişiminde bulundular.
Protestocular Tayland’ın en eski partisi olan Demokrat Parti ve Bangok’un tutucu orta sınıfından destek görmekteler. Bu sınıfın yargı ve askeriye ile sıkı bağlantıları olduğu ve artık Shinawatra ailesinin yolsuzluklarından ve kendi keselerini doldurmasından bıktığı açıkca ifade ediliyor. Bu nedenle göstericiler her türlü diyaloğa hayır diyorlar, kesin ve tek çözümün bu ailenin artık politikadan tamamen elini eteğini çekmesi olduğunu bağıra bağıra dile getiriyorlar.
Tayland’da bu sefer kim kazanacak önümüzdeki günler gösterecek.
