Suriye’nin Doğu Guta bölgesinde ordunun kimyasal silahla saldırı gerçekleştirdiğine yönelik iddiaların ardından çeşitli ülkelerden Suriye hükümetine tepkiler geldi.
ABD Başkanı Donald Trump, Suriye Devlet Başkanı Esad’a ‘hayvan’ dedi. Twitter’dan bir mesaj paylaşan Trump, “Suriye’de aralarında çocuklar ve kadınların da olduğu çok sayıda kişi akılsız bir KİMYASAL saldırıda öldü. Katliam bölgesi Suriye Ordusu tarafından kuşatıldı ve dünya oraya erişemiyor. Putin, Rusya ve İran Hayvan Esad’ı destekledikleri için sorumludur” dedi.
İddialara Türkiye de tepki gösterdi. Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada “Kimyasal silah kullanımı konusundaki sicili uluslararası toplumun malumu olan rejim tarafından düzenlendiği yönünde güçlü şüphe bulunan saldırıyı şiddetle kınıyoruz” ifadeleri kullanıldı. Dışişleri, Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü’nü iddiaları soruşturmaya davet etti.
Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreter Yardımcısı ve Sözcüsü İbrahim Kalın da “Suriye rejimi, ülkenin farklı bölgelerinde ve farklı zamanlarda yaşanan saldırılar için hesap vermelidir” dedi ve ekledi:
“İlk tespitlere göre çoğunluğu kadın ve çocuklardan oluşan en az 70 sivilin hayatını kaybetmesine neden olan kimyasal saldırıları en sert biçimde kınıyoruz.”
Rusya: Bölgeye uzmanları göndermeye hazırız
Rusya ise kimyasal saldırı iddialarını reddetti. Rusya’nın Suriye’deki generallerinden Yuri Yevtuşenko “Bu bilgiyi net bir şekilde reddediyoruz” dedi ve ekledi:
“Duma militanlardan özgürleştirildikten hemen sonra Rus radyasyon, kimyasal ve biyolojik savunma uzmanlarını bölgeye göndermeye hazırız. Orada elde edecekleri bulgular bunun bir kurgu olduğunu gösterecektir.
“Batı her zamanki favori teması olan kimyasal silah iddialarını Duma’daki militanlar lehine kullanmaktadır.”
Yevtuşenko, Beyaz Baretliler’in yalan haberleriyle bilindiğini de aktardı.
Papa: İyi savaş kötü savaş yoktur
İngiltere Dışişleri Bakanlığı da yayınladığı yazılı açıklamada bölgeden gelen kimyasal saldırı haberlerinin “derin rahatsızlık verdiğini”, saldırılardan saklanmaya çalışan ailelerin bodrumlarda öldüğü yönündeki bilgilerin “korkunç” olduğunu söyledi.
Vatikan’daki pazar ayini sırasında konuşan Papa Francesco ise “İyi savaş kötü savaş yoktur” dedi ve ekledi:
“Halka ve silahsız insanlara karşı böylesi silahların kullanılması kabul edilemez. Tüm ölüler, tüm yaralılar ve acı çeken tüm aileler için dua ediyoruz.”
Ne olmuştu?
Suriye’de başkent Şam yakınlarındaki Doğu Guta’da bulunan muhalifler, hükümeti Cumartesi akşamı kimyasal silah kullanarak en az 70 kişinin ölümüne yol açmakla suçladı.
Doğu Guta’nın Duma bölgesinden gelen iddialar bağımsız kaynaklar tarafından doğrulanamazken Suriye hükümeti bölgeden gelen görüntülerin kurmaca olduğunu söyledi.
Bölgede yardım gönüllüleri Beyaz Baretliler, bodrum katlarında bulunan cansız bedenlerin görüntülerini Twitter hesaplarından paylaştı.
ABD Dışişleri Bakanlığı, bölgeden gelen haberlerin, sığınaklarda saklanan aileler de dahil olmak üzere çok sayıda kişinin yaşamını yitirmesine yol açtığını gösterdiğini duyurdu ve “Suriye hükümetine tam destek veren Rusya’nın” yaşananlardan sorumlu olduğunu söyledi.
Suriye hükümetinin son aylarda yürüttüğü operasyonun ardından Doğu Guta’nın muhaliflerin elinde kalan tek bölgesi olan Duma’yı Ceyş-ül İslam adlı İslamcı bir örgüt tarafından kontrol ediliyor.
Suriye, bölgeden gelen iddiaların “Ceyş-ül İslam’ın çöküşe geçmesi ve ellerindeki basının Suriye ordusunun ilerleyişini engellemek için kimyasal saldırı yalanlarına başvurmasının bir sonucu” olduğunu söylüyor.
Doğu Guta’da ne yaşandı?
Bölgede bulunan bazı doktorlar, gözlemciler ve aktivistler, Cumartesi akşamı Suriye ordusunun bir helikopterden varil bombasıyla Sarin gazı attığı, bu nedenle en az 70 kişinin yaşamını yitirdiğini söylüyor.
Beyaz Bereliler ilk attığı tweette ölü sayısını 150 olarak açıklarken sonradan bu tweeti silip 70 kişinin öldüğünü duyurdu.
Muhalefet yanlısı Guta Medya Merkezi ise 75 kişinin öldüğünü ve bin kişinin de yaralandığını açıkladı.
Suriye’deki hastanelerle çalışan bir ABD derneği olan The Union of Medical Relief Organizations da BBC’ye bilgi vererek 70 kişinin öldüğünü belirtti. Bir dernek sözcüsü bölgeden gelen bilgilerin 180 civarında ölüme işaret ettiğini, ancak aralıksız bombardıman nedeniyle bunu doğrulamanın mümkün olmadığını söyledi.
Suriye hükümeti daha önce kimyasal silah kullandı mı?
Suriye’de çatışmalar başladığından beri hükümet ile silahlı muhalifler birbirlerini kimyasal silah kullanmakla suçluyor.
Ağustos 2013’te Doğu Guta’ya atılan roketler yüzlerce kişiyi öldürmüş, Birleşmiş Milletler (BM) bölgede Sarin gazı tespit etmişti. Fakat BM bu gazı kimin kullandığı konusunda bir bulguya ulaşamamıştı.
Nisan 2017’de Han Şeyhun’da 80 kişinin öldüğü bir saldırının ardından BM ile Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü’nün (OPCW) ortak araştırması, Suriye hükümetini bölgede kimyasal silah kullandığı bulgusuna varmıştı.
Yedi yıl boyunca kimyasal saldırı iddialarını inceleyen BM ve OPCW araştırması hükümet yanlısı güçlerin en az üç kere klorin kimyasalını kullandığını belirtmişti.
BBC Türkçe
