ABD’nin Seattle eyaletindeki bir yargıç, ABD Başkanı Donald Trump’ın 7 ülkeye getirdiği seyahat yasaklarını geçici olarak durdurdu.
Ülke çapında geçerli olan bu kararın ardından ABD’deki gümrük görevlileri, bir haftadır ABD’ye gelen uçaklara bindirilmeleri yasaklanan 7 ülkeden yolcuların tekrardan uçaklara biniş yapabileceğini duyurdu.
Federal Yargıç James Robart’ın verdiği karar öncesinde ABD hükümetini savunan avukatlar eyaletlerin Donald Trump’ın başkanlık kararnamelerini engellemeye yetkisi olmadığını savunuyordu.
Geçen hafta ilan edilen ve Suriye, Irak, İran, Libya, Somali, Sudan ile Yemen vatandaşlarını kapsayan seyahat yasakları ülke çapında protesto edilmiş, havalimanlarında da eylemler düzenlenmişti.
Geçici yasak, kararnameye karşı açılan dava sonuçlanana kadar yürürlükte kalacak.
Kararın ardından ilk açıklamayı Katar Havayolları yaptı. Reuters’a konuşan şirket yetkilileri, geçerli seyahat belgeleri olan herkesi ABD’ye taşıyacaklarını duyurdu.
ABD Adalet Bakanlığı, Yargıç Robart’ın verdiği kararı temyize götüreceklerini açıkladı.
Beyaz Saray da konuyla ilgili bir açıklama yaparak Trump’ın yayınladığı kararnamenin hukuka uygun ve gerekli bir kararname olduğunu ifade etti:
“Başkanın kararnamesi anavatanı korumak için çıkarılmıştır, Amerikan halkını koruma sorumluluğu ve görevi veren anayasaya uygundur”.
Donald Trump, nüfusunun çoğunluğu Müslüman olan 7 ülke ülkeye girişini 90 günlüğüne yasaklarken Suriyeli sığınmacıların ABD’ye giriş haklarını ise süresiz olarak kaldırmıştı. Trump ayrıca ABD Sığınmacı Kabul Programı’nı da 120 günlüğüne durdurmuştu.
Anayasal savaş alanı – David Willis, BBC News, Washington
Trump’ın bir hafta önce imzaladığı kararnameye karşı onlarca dava açılsa da bu karar, kararnameyi ülke çapında geçici olarak durduran ilk karar oldu.
Fakat Adalet Bakanlığı, Yargıç Robart’ın verdiği karara itiraz ederek bu kararı geçersiz hale getirebilir.
Beyaz Saray konuyla ilgili yaptığı ilk yazılı açıklamada kararı “ölçüsüz” olarak nitelerken bir süre sonra bu ifadeyi açıklamadan kaldırdı.
Geçen hafta ansızın yürürlüğe konan iddianame ABD’deki havalimanlarında kaos yaratmış ve ülke çapında protestolara yol açmıştı.
Yargıç Robart’ın verdiği kararın gerekçesi, Trump’ın kararnamesinin anayasaya aykırı olma ihtimali. Ve bu tartışma dosyanın Yüksek Mahkeme’ye kadar taşınmasına yol açabilir.
Kararnamenin yayınlanmasının ardından 60 bin kişinin yasaktan etkilediği tahmin ediliyor.
Gümrük departmanı, yedi ülkenin vatandaşlarına tekrardan vize verilmeye başlanacağını açıklarken geçen hafta yasaktan etkilendiği için ülkeye giremeyen insanların ABD’ye tekrardan girebileceğini duyurdu.
Trump’ın kararnamesinin yasaklanmasına yol açan davayı ilk olarak Washington eyaleti başlatmış, ardından Minnesota da davaya katılmıştı.
Washington Başsavcısı Bob Ferguson, kararnamenin anayasaya aykırı olduğunu söylemişti. Ferguson, BBC’ye verdiği söyleşide “Vizesi olan insanlar, seyahat etmeye hakkı olan insanlar bu haklarından mahrum ediliyor ve herhangi bir itiraz imkanı da tanınmıyor – bu Amerikan tarzı değildir ve anayasaya aykırıdır” ifadelerini kullanmıştı.
Ferguson ayrıca kararnamenin inanç özgürlüğüne de aykırı olduğunu savunmuş, “Bir dini diğerine tercih edemezsiniz” demişti.
Donald Trump kararnamesinin “Amerika’yı korumak” için olduğunu savunurken muhalifler ise ABD’de son yıllarda gerçekleştirilen terör saldırılarının çoğunun ABD’de doğup büyümüş militanlar tarafından gerçekleştirildiğine dikkat çekiyor.
Trump, “güvenli politikaların uygulamaya girmesinin ardından” bu 7 ülkenin vatandaşlarına vizelerin tekrardan verileceğini söylemişti.
Şu anda aralarında Virginia, New York, Massachusetts ve Michigan’ın da olduğu en az 4 eyalette daha Trump’ın kararnamesine karşı açılan davalar sürüyor.
Cuma günü Boston’da bir yargıç, ABD’ye bu 7 ülkeden yasal olarak gelen kişilerin gümrüklerde gözaltına alınarak sınırdışı edilmelerini yasaklayan bir geçici kararı uzatmayı reddetmişti.
Sadece Massachusetts eyaletinde geçerli olan bu yasak 5 Şubat’ta sonlanacak. (BBC)
