Bugüne kadar para geliyor diye bu oyuna göz yuman İngiliz Bakan, “Sistemi taciz edenlerin ensesindeyiz” dedi. Yasadışı bir durum olmadığı için sadece bu mülkleri alıp Londra’daki daire ve ev fiyatlarını tavana fırlatanlar teşhir edilebilecek. İstanbul’da da kentsel dönüşüm adı altında benzer bir oyun oynanıyor.
İngiltere adalarında kurulan ve kıyı bankacılığı (offshore) muafiyet ve avantajlarından yararlanan ve gerçek kimliğini saklayan 100 binden fazla kişisel ve kurumsal gizli alıcının 1999’dan itibaren başta Londra olmak üzere bütün ülkede emlak fiyatlarını şişirdiği ortaya çıktı. The Guardian gazetesinde yer alan bir habere göre sistemin açıklarından yararlanan emlak spekülatörleri Londra’nın merkezindeki butik otellerden Hyde Park’ın çevresindeki lüks residanslara ve ticari işletme gayrimenkullerine kadar her alana girmiş durumdalar. Adalar üzerindeki şirketler üzerinden emlak satın almak vergi ve damga pulu muafiyeti nedeniyle alıcıya daha işin başında yüzde 5’e kadar indirim sağlıyor.
İngiltere Ticaret Bakanı Vince Cable, sistemi suistimal eden ve açıklarından yararlanıp konut marketinde fiyatları yükseltip balon yaratan binlerce şirketin teşhir edileceklerini söyledi:
“Kimse olanlardan habersiz olduğumuzu, olup bitene kayıtsız kalacak kadar naif davrandığımızı düşünmesin. Sistemi taciz eden ve açıklarından yararlanan bu şirketlerin ensesindeyiz.”
Emlak şirketlerinin İngiltere Virgin adalarında offshore statüsünde kurulup bu yolla satın aldıkları mülklerde vergi indirimi elde etmeleri yasadışı değil. Bu vergi indirimleri ve avantajlar özellikle yabancı yatırımcılar açısından çok cazip ve milyar dolarlar ölçeğinde paralar Londra’daki emlak piyasalarına aktarılmış durumda. Bu yatırımcıların marketteki varlıkları nedeniyle özellikle Londra’da yaşayanlar açısından konut fiyatları yanına yaklaşılmaz hale geldi. Sadece 2009 yılı Mart ayından bugüne konut fiyatlarındaki artış yüzde 49’u buldu.
Fakat şu ana kadar emlak piyasalarındaki bu yabancı istilası ve spekülasyonlar İngiliz hükümetlerinin işine geldiği için saklandı. Yine İngiltere’deki Tapu Kadastro kayıt sistemleri emlak alıcılarının kimliklerini gizlemelerine izin veriyor.
The Guardian, BBC Panaroma ve merkezi Amerika’da bulunan Araştırmacı Gazetecilik Kurumu’nun ortak araştırmasına görebugün itibarıyla kimlikleri tespit edilebilen bazı gizli yatırımcıları şunlar:
– Peter Vastardis Londra’daki dairesini bir kuruş vergi ödemeden Latvia’lı bir işadamına sattı.
– 29 yaşındaki Nijeryalı sürgün Raheem Brennerham Royal Bank of Scotland’dan 118 milyon Sterlin borç aldı.
– İsrailli avukat Yoram Yossifof kendisine ve müşterilerine 1 milyar Sterlin tutarında emlak satın aldı.
