Ama bütün hızıyla devam eden, değişmeyen, Viyana’nın özelliği, müzik devam ediyor. Dört güzel konser. Yaşama sevincini yeşerten tınılar.
Viyana deyince, hemen akla gelen valsler. Vals deyince de, Straus’lar. Musikverein, Büyük Salon da, yakından komşudan gelen konuk bir orkestra. Çek Cumhuriyeti’nin, Prag’dan sonra ikinci büyük kenti BRNO’dan geliyor. Brünner Philharmoniker, Gala Konser’i Viyana da.
Richard Strauss, Johann Strauss II, Joseph Strauss, programda yer aldığı gibi, Verdi’nin yanısıra, ülkelerinden Smentana’nın bestesine de yer vermişler. Çağdaş bestecilerden, Vladimir Hachinski ‘nin J.Stanford’un aranje ettiği, “Dream Waltz” eserininin de, ilk seslendirilmesi yapıldı. Şef, Norbert Pfafflmeyer bu saantçıları sahneye de davet ederek, alkışlar arasında kutladı. İzleyicilerin yoğun alkışları sonrasında, orkestra iki kez bis yapmak zorunda kaldı.
Bu salonda, her yıl bir çok değişik ülkenin orkestralarını izleme olanağı buluyorum. Bu kez 5.yılımız da da, bir ÇEK Orkestrası’nı tanımış olduk. Bu orkestrayı kendi ülkesi ve salonunda da, belki bir gün izleme olanağı bulabiliriz.
Konser de, bir türbanlı Türk genç kızı görmek de benim için sürpriz oldu. Asya dan, ya da Uzak Doğu’dan olduğunu zannettiğim, bir başka türbanlı genç kız da, kucağında sekiz-dokuz aylık bebeği ile gelmişti. Bebek şimdiden vals tınıları ile tanışıyor.
Bilindiği gibi, Viyana ismini taşıyan dünyaca ünlü iki orkestra bulunmaktadır. Bu kez bu iki orkestrayı da yeniden izleyebildik. Viyana’dan, müzik rüzgarını, tüm dünya da verdikleri konserlerle sürdürüyorlar.
Wiener Philharmoniker, yine dünyaca ünlü bir Şef’in yönetimin de, Wiener Konzerthaus’da, rus bestecilerin iki büyüğünün, eserleri ile sahnede yer aldı. Lorin MAAZEL, Çaykovski’nin 55 dakikaya ulaşan, “Suite Nr.3 G-Dur op.55” eseri ile başlayan konser, Şoştokoviç’in 5.Senfonisi ile sürdü. Bu eser de bir saate yakın sürdü.
Yaş ile vücudun direnci ve beynin foksiyoları bakımından, ilginç bir görüntü dikkatimi özellikle çekti. Lorin MAAZEL, ilerlemiş yaşı nedeniyle, güçlükle yürüyordu, sahnede bageti ile orkestrayı yönetirken, zaman zaman bir eliyle tutunmasına karşın, bu iki büyük eseri de, önüne nota tahtasını koymadan, yaşayarak, öylesine yönetiyordu ki, hayran olmamak mümkün değildi. Program bittiğinde alkışlar öylesine güçlü ve ısrarlıydı ki, sahneye yine zorlukla, üç-dört kez gelerek, seyircileri selamladı. Hem yorgunluk, hem de böylesine güzel iki büyük eserden sonra, seyircilerin bu tınılarla salondan ayrılmasını isteyerek, bis parçası çaldırmadan konseri tamamladı.
Lorin MAAZEL, dünyanın değişik kentlerinde ki, değişik orkestraları yöneterek, önemli şefler arasında yer almasının sırrını, eserleri yaşayarak yönetmesi ve bunu izleyicilere de yaşatması diye düşünüyorum. 2013 sonbaharında, Viyana da başka konserlerle de, Viyana da olanları, kendi rüzgarının, Lorin MAAZEL rüzgarının içine alıyor.
Aynı salonda, Viyana’nın diğer büyük orkestrası, Wiener Symphoniker de sahne aldı. Bu aynı zamanda 2013-2014 dönemi açılış konseriydi. Dinamik bir şef, James Gaffıgan. Çağdaş bir eser ile programı başlattı. Jörg Widmann, iki yıl önce bestelenen eseri, ” Bayerisch-babylonischer Marsch.” Çağdaş arayışlar ve klasik tınılar, eserin adeta bir geçiş dönemi yansıtmasını hissettiriyordu.
Viyolonsel sanatçısı, Truls Mork, Edward Elgar’ın, Viyolonsel ve Orkestra için Konçertosu’nu seslendirdi. Bu eseri, bu salonun akustuği içinde dinlemek, gerçekten farklı oluyor. Pırıl pırıl bir yorum. Eser bittiğin de alkışlar dinmiyor tabi ve yanıt gecikmiyor. Bir bis parçası ile seyircileri selamlıyor.
İkinci yarıda programın son eseri, Schuman’ın, 4.Senfonisi. Orkestra sizi peşinden sürüklüyor. Bu alanın amatör bir izleyicisi olarak, bu şefi ilk kez izliyorum. Bende bıraktığı izlenim, dinamik bir şef. Orkestrayı yönetirken adeta dans ediyor. Böyle bir orkestraya şef olmakta kolay değil tabii.
Viyana’da bu hafta izlediğimiz son konser ise, yine Musikverein’de. Tonkünstler – Orchester Nıederösterreich. Şefleri Kolombiyalı, Andres Orozco-Estrada. Aynı salonda geçtiğimiz yıllar da, bu orkestrayı, yine ayni şef Estrada yönetiminde izlemiştim. Sahnede, küçük esmer adam cıvı cıvıl, şarkı söyler gibi orkestrayı yönetiyor. İlk izleyişimde, sahne arkasında olduğumdan yönetirken, yüz mimiklerine kadar incelemiş ve dağıttığı pozitif enerjisine hayran kalmıştım. Hayranlığım bu kez, daha da arttı. Bu Konser de, sezonun açılış konseriydi.
Program da yine çağdaş bir besteci yer almıştı. Kurt Schwertsik. “Music: Leic flüchtight” Sinfonia in drei Teilen. Eser sona erdiğinde, salonda bulunan eserin bestecisi, alkışları, selamlayarak yanıtladı.
İkinci eser ise Rahmanınof’un, Paganinin bir teması üzerine Piyano ve Orkestra için Rapsodi eseriydi. Daha önce Türkiye ye de gelen, bu sezon da yine İstanbul’a gelecek olan ünlü piyanist, Rudolf Buchbinder seslendirdi. Orkestra, şef, piaynist, salonun güzelliği ve akustiği, eseri dinlerken sizi o dünyanın içine öylesine çekiyor ki.
Programın ikinci bölümünde son eser ise, Richard Straus’un, “Ein Heldenleben” bestesi. Şef ve orkestra bizi 20 yüzyılın başlarına ve Avusturya’nın müzik yaşamının zenginliğine götürdü. Bakır nefesliler, konzermeister, adeta orkestra içinde solist olarak, zaman zaman öne geçtiler. Estrada ile bu orkestrayı dinlemek bir ayrıcalık gibi.
Size bu arada bir haber de verelim, bu orkestra, John Axelrod yönetiminde Fazıl Say’ın İstanbul Senfonisi’ni Viyana da, haziran 2014 de seslendirecekler.
Bu konserde de, konser başlamadan önce, elinde Mina Urgan’ın Bir Dinazorun Anıları’nı okuyan bir gençle karşılaştım. Viyana’ya yeni 10 gün önce geldiğini belirtti. Musikverein’de, memleketten bir genç arkadaşla, şaraplarımızı yudumlayarak müzik üzerine sohbet ise, bu konserin sürpriziydi.
Viyana sanat solumayı sürdürüyor, opera, sergiler ve konserler tüm hızıyla sürüyor. İnsan hangisini izleyeceğini şaşırıyor.
Konserlerle bu yazıya nokta koyarken, ara ara da, Viyana izlenimlerini paylaşmak için, bir süre daha izlenimlerimizi aktarmayı sürdüreceğimizi belirteyim.
____________
Viyana. 30 Eylül 2013. Pazartesi.
ismail.bayer1.@ yahoo.com
