CHP Arge – Bilim, Yönetim Kültür Platformu, Türkiye’de son yıllarda artan beyin göçü tartışmalarına ilişkin bir çalışma yaptı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Fethi Açıkel’in sorumlu olduğu platform tarafından hazırlanan “AKP’nin Yol Açtığı Büyük Beyin Göçü” başlıklı bilgi notuna göre yurt dışına gidenlerin sayısı bir yılda yüzde 63 oranında arttı. Göç edenlerin arasında eğitimli gençler oldukça fazlayken, yatırımcıların gidişiyle 220 milyar dolara yakın sermayenin de ülkeyi terk ettiği vurgulanıyor.
Son yıllardaki yurt dışına göç edenlere ilişkin verilerin derlendiği araştırmaya göre, sadece 2016 – 2017 dönemini kapsayan bir yıl içinde yurt dışına göç eden yurttaşların sayısında oldukça büyük bir artış görülü. 2016 yılında yurt dışına göç eden vatandaşların sayısı 69 bin 326 iken, bu sayı 2017 yılında yüzde 63’lük bir artışla 113 bin 326 oldu. Genç ve üretken nüfus kaybının yaşanırken, yurt dışına giden vatandaşların kayda değer bir bölümü eğitimli ve büyük bölümü ise kentli oldu.
KİMLER GÖÇ EDİYOR?
Platformun hazırladığı bilgi notuna göre beyin göçü kapsamında öncelikle bilim insanları, doktorlar, avukatlar, mühendisler, eğitimciler gibi profesyonel meslek sahipleri, sermaye sahipleri, iş insanları, girişimciler ve ülkesine geri dönmemek üzere eğitim amacıyla yurt dışına giden öğrenciler bulunuyor. Ülkedeki istikrarsızlık ortamı yüzünden sermaye sahipleri, şirketlerini ve gayrimenkullerini satarak yabancı ülkelere göç ettiler. 2017 yılında 5 binden fazla milyoner, son 3 yılda ise 13 bin girişimci ve iş insanı Türkiye’yi terk etti. Bu nedenle Türkiye dünyada en çok milyoner kaybeden 3. ülke oldu. Ocak 2017 ile Haziran 2017 arasında sadece İngiltere’ye pasaport almak için müracaat eden yatırımcı sayısı yüzde 25 arttı. Türkiye dünyada, vatandaşları yurt dışında en fazla gayrimenkul yatırımı yapan 4. ülke konumuna geldi.
‘7 TANE İSTANBUL HAVALİMANI YAPILIRDI’
Bilgi notunda “Bağımsız kuruluşlar tarafından yapılan hesaplamalara göre yalnızca 20 OECD ülkesine göç etmiş yurttaşlarımız üzerinden ülkemizin kaybı 220 milyar doların üzerindedir. Bu kaynakla yüzyılın projesi diye sunulmaya çalışılan İstanbul Havalimanı’ndan yedi tane yapılabildiğinin altı çizilmelidir” denildi.
SİYASİ BASKILAR EN GÖÇE ZORLUYOR
Tek adam rejiminin inşası süreciyle birlikte artan siyasi baskılarda göçün önemli sebeplerinden. Ülkenin kararnamelerle yönetilir duruma gelmesi, adalete güvenin azalması, sendika ve meslek örgütlerine, siyasi partilere yönelik baskılar, akademi başta olmak üzere kamu kurumlarındaki ihraçlar, basın ve ifade özgürlüğü önünde engeller, tüm bu tablo karşısında gelecek planı yapamayan öğrenciler de yurt dışına göçün başlıca nedenleri arasında sayılıyor.
YURTDIŞINA GİDEMEYENLER
CHP bilgi notunda yurt dışına gitme olanağı bulamayanların ise çareyi ülkenin batısına yerleşmekte bulduğu belirtiyor. Araştırmaya göre 2016 ve 2017 yıllarında yoğun şekilde göç alan illerin İzmir, Çanakkale, Eskişehir, Muğla, Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli olduğu, bu şehirlerin de CHP’li belediyeler tarafından yönetildiği ifade ediliyor.
DERDİ VEREN, DERMAN VEREMİYOR
Beyin göçünün Türkiye’nin temel sorunlarından biri olduğunu AKP’nin de kabul ettiği belirtilen notta şöyle deniyor: “AKP hükümetlerinin beyin göçüyle mücadele etmek adına özel geri dönüş programları uygulamaya koymuş olması, itiraf niteliğindedir. Ancak hemen hemen her politika alanında olduğu gibi beyin göçü konusunda da AKP, sorunun kökünde kendi yanlış politikaları olduğunu görmemektedir. Sorunu yüzeysel politikalarla çözebileceğine inanmaktadır. AKP’nin yurt dışındaki akademisyenlerimiz için uyguladığı geri dönüş programları ve teşvikleri beklenen düzeyde rağbet görmemektedir. Bunun temel nedeni Türkiye’nin beyin göçü probleminin ekonomik olduğu kadar özgürlük, güven ve demokrasi sorunu olmasıdır. Bu sorunların kaynağı da AKP’nin inşa ettiği tek adam rejimidir.” Birkan BULUT / EVRENSEL ANKARA
