“14 Temmuz 1959” Kerkük Katliamı’nın 51. Yıl Dönümü
Irak Devleti, 1921 yılında İngilizler tarafından bir yapay devlet olarak kurulmuştu. Bu ülke on yıllarca süren istikrarsızlığa meydan olmuştur. Irak Ordusu’nun üst kademeli Subaylarından General Abdülkerim Kasım 14 Temmuz 1959’da ülkede darbe düzenleyerek monarşi sistemine son vermiş ve Irak Cumhuriyetini ilan etmiştir. Ülkenin Batı-Doğu çatışmalarından uzak duracağını açıklayan Kasım yavaşça Sovyet güdümüne girmeye başlamıştır. Soğuk Savaş’ın meydan getirdiği bloklaşma ve gruplaşma anlayışı sadece devletleri değil aynı ülkenin vatandaşlarını bile birbirine düşman etmiştir.
Kerkük, Türkmenlerin yoğunluk oluşturduğu ve petrol rezervlerine sahip olan bu şehir, 14 Temmuz 1959 tarihinde Cumhuriyet Bayramı’nın ilk yılı kutlanırken kan gölüne dönüşmüştür. Sokaklara dökülüp, kutlamaya katılmak isteyen Türkmen vatandaşlar Kürt Komünistler tarafından linç edilmiştir. Kürtler, Türkmenlerin Türkiye Cumhuriyeti uzantısı ve Turancı olduklarını iddia ederek Katliam’ı başlatmışlardı. Soğuk Savaş ateşiyle yanan halk belki de Doğu-Batı bloklarından bile haberleri yoktu. Onlarca insan arabalar bağlanıp sürüklendi, kafası taşla ezildi, suçu günahı olmadan infaz edildi. Birkaç gün süren bu katliam ilk önce hükümet tarafından göz ardı edildi. Daha sonra halkın bu olaylara tepkisi artınca suçluların cezalandırılması açıklamasında bulunuldu.
Katliam’ın üstünden tam 51 yıl geçmesine rağmen Türkmenler, her yıl Kerkük’teki “Şehitler Mezarlığı”nda toplanıp, şehitler için anma töreni düzenlerler. Olayın üstünden bunca yıl geçmesine rağmen bazı şehitlerin aileleri çocuklarının niye öldürüldüğünü anlamış değiller. Çünkü onlar Soğuk Savaş’ın ne olduğunu bile bilmemektedirler. Emperyalist Devletler, ülkedeki ayrılıkçı grupları destekleyerek aynı ülkenin vatandaşlarını birbirine öldürtmüşlerdi. Bu olay Kerkük’te Kürtlerle Türkmenlerin arasındaki düşmanlığın temelini atmıştır. International Crisis Group’un 2007 yılında Kerkük’ün patlamaya hazır bir bomba niteliğini taşıdığını açıklamıştır. Şehirde meydana gelen çatışmalar on yıllardır devam etmektedir. Akla gelen soru şu: Bu çatışma, düşmanlık, acı ne zaman bitecektir? Sorunun cevabı için ipucu vermekle yetiniyorum:
Genel olarak Irak halkı ve özel olarak Kerkük halkı dışarıdan medet veya umut beklemeyi bıraktıkları zaman.
