Erdoğan’ın ABD ziyaretinin perde arkasında konuşulanları ve etkileri yavaş yavaş ortaya çıkmaya başladı.
Erdoğan ile Bush arasında yapılan görüşmede;
· Türkiye-ABD ilişkilerinin stratejik önemi vurgulandı
· PKK ile mücadelede işbirliği yapılacağı belirtildi
· Geniş Ortadoğu Projesi’nde ortak çalışma yapılacağı açıklandı
· Türkiye, KKTC ile Washington arasında doğrudan uçuşlar için ABD’den inceleme sözü aldı
Arkasından Erdoğan, BM Genel Sekreteri’ne bir dizi öneri iletti. Bunlar arasında Kıbrıs’ta Türkler ve Rumlar arasında serbest dolaşımın sağlanması, KKTC liman ve havaalanları üzerindeki kısıtlamanın kaldırılması, AB ile KKTC arasında özel gümrük birliği anlaşmasına varılması ve Kıbrıs Türkleri üzerindeki sportif ve kültürel ambargonun kaldırılması gibi maddeler var.
Ama bu belgede siyasi açıdan en yüksek taktik değere sahip madde, Türkiye’nin Kıbrıs’taki taraflar arasında toplu görüşmelerden önce teknik görüşmelere karşı çıkması. Ankara, Rumlar tarafından yapılan bu önerinin işi sürüncemede bırakmayı amaçladığına inanıyor. ABD tarafının bu belgeyi çalışmaya değer bulduğu belirtiliyor.
Erdoğan, Annan’ın hazırladığı Kıbrıs raporunun BM Güvenlik Konseyi’den bir an önce geçmesini istiyor ve bunu “hiçbir rapor bu kadar bekletilmemiştir” şeklinde de yüksek sesle dile getirdi. Annan’ın hazırladığı 28 Mayıs 2004 tarihli raporda, KKTC’ye yönelik izolasyonun kaldırılması talebi ve KKTC’ye destek yer almakta. BM Konseyi’nin Annan’ın söz konusu raporu hakkında hala bir karar verememiş olması Konsey’in güvenilirliği üzerinde soru işareti yaratmaya başladı.
Kıbrıs raporunun BM Konseyi’nden geçmesi konusunu ABD Başkanı Bush’a da ileten Erdoğan, görüşmelere devam etmek niyetinde. Erdoğan, ABD heyetinin geçtiğimiz haftalarda KKTC’ye Ercan Havaalanı’nı kullanarak girmesinin, izolasyonların kalkması hususunda olumlu bir adım olduğu düşüncesinde. İşin ilginç yanı ABD heyetinin KKTC’ye Ercan Havaalanı’nı kullanarak girmesi bir takım yerlere olumlu mesajlar verdi ve bazı önemli mercileri de harekete geçirdi.
Önce, KKTC’yi ziyaret eden Amerikan Kongre heyetinin Başkanı Ed Whitfield, ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice’ı harekete geçmeye çağırdı. Sonra da Bakana mektup yazıp, Kıbrıslı Türklerin izolasyonuna son verilmesini istedi. Whitfield mektubunda, “Sayın Bakan, Kuzey Kıbrıs’a uçuş seferlerinin ve ticari ilişkilerin başlatılmasının tam zamanıdır. Bu konuda sizin önderliğinize ihtiyacımız var” diye yazdı.
Mektubunda Kıbrıslı Türklerin her türlü olumlu adımı atmalarına karşın, izolasyonların kaldırılmadığına da dikkat çeken Whitfield, Bush yönetiminin Kıbrıs’a verdiği 30 milyon dolarlık yardım paketinin yeterli olmadığını vurguladı.
Bush’a giden bu mektubun bir kopyası da Pentagon’a gitti. Pentagon’daki Orta Doğu uzmanları mektubun içeriğini bayağı önemsediler ve söz konusu bu mektup bu güne kadar akıllarına hiç gelemeyen bir fikri de kafalarına soktu. Aniden beyinlerinde bir şimşek çaktı. Şimdi bu fikrin olabilirliği konusunda beyin fırtınası yapıyorlar.
Uzmanlara sempatik gelen fikir Irak’a gidecek Amerikan uçaklarının Ercan’da konaklaması ve ikmal alması.
Bu fikir gerçekleştirilebilirse bir taşla iki kuş vurulmuş olacak. Hem Ercan’a uygulanan izolasyonlar ve kısıtlamalar kalkacak, hem de Irak’a uçuşlar kademeli ve güvenli yapılacak.
Ercan konusunda inanılması zor bir ikinci gelişme de, bazı Rus turizm şirketlerinin de KKTC’ye doğrudan uçak seferleri başlatmak için Rusya Dışişleri Bakanlığı nezdinde girişimlerde bulunması.
Ercan Hava alanına ilk defa bir ABD Kongre heyetinin gelmesi, uzun vadede, hava ulaşımı konusunda izolasyonları kıracakmış gibi gözüküyor.
Galiba bu defa Rumların politik gücü ve Bizans’tan kalma hünerleri, bu girişimleri engellemeye sanki yetemeyecek gibi…
___________________
* Prof. Dr./ Denizcilik Fakültesi ve Mühendislik Fakültesi
