ABD-Suudi ittifakında yeni dönem

ABD’de Joe Biden yönetimi, bu hafta içinde attığı adımlarla bir kez daha Donald Trump yönetiminin Orta Doğu politikalarını sürdürmeyeceğini gösterdi.

Beyaz Saray Basın Sözcüsü Jen Psaki, Başkan Biden’ın ABD’nin kilit müttefiklerinden biri olan Suudi Arabistan’la ilişkilerini “yeniden gözden geçirme niyeti olduğunu” söyledi.

Trump; damadı ve danışmanı Jared Kushner aracılığıyla Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Salman’la yakın kişisel bir ilişki geliştirmiş ve Körfez ülkesinin ABD’den satın aldığı silahları Yemen’deki acımasız savaşta nasıl kullanacağına dair geniş bir alan tanımıştı.

Ancak Biden, ülkeyle ilişkilerini Muhammed bin Salman yerine 80’li yaşlarındaki babası Kral Salman’la yürütmeyi tercih ediyor.

ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan bir açıklamada da, ABD’nin dış politika önceliğinin bundan böyle hukukun üstünlüğü ve insan haklarına saygı olacağı belirtildi.

Bu açıklama Riyad ve Washington DC için ne anlama geliyor? Bu iki ülke için yeni dönem nasıl riskler barındırıyor?

Taktik değişimi

Suudi Veliaht Prens için Trump dönemindeki “güzel zamanlar” gerçek anlamda sona erdi.

Suudi Arabistan’ın yeni dönemde de ABD’yi “stratejik ortak” ve uzun dönemli “güvenlik şemsiyesi” olarak yanında görmesi için birçok taviz vermesi gerekiyor:

  • ABD, Yemen’deki savaşa daha fazla destek vermeyeceğini açıkladığında Suudiler, “Peki, biz de zaten bu savaşı sonlandırmanın yolunu arıyorduk” yanıtını veriyor örneğin.
  • Washington, “Katar’la arayı düzeltin” diyor, Suudiler “Halloldu” yanıtını veriyor.
  • ABD Senatosu’dan Suudi Arabistan’da cezaevlerindeki kadın hakları aktivistlerinin serbest bırakılması çağrısı yapılıyor; Suudi Arabistan şartlı tahliyeyle de olsa en popüler olan kadın aktivist Loujain al Hathloul’u serbest bırakıyor.

Suudi-ABD ittifakının kökleri çok derinlerde. İşbirliğinin tarihi; 1945’te ABD’nin bir savaş gemisinde Suudi Arabistan’ın kurucusu Kral Abdülaziz ile ABD Başkanı Roosevelt arasında yapılan görüşmeye dayanıyor.

Trump ve Muhammed bin Salman
Trump ve Muhammed bin Salman, Eylül 2018

İkinci Dünya Savaşı’nın sonunda başlayan bu ittifak 1973’teki petrol ambargosunda da, 1991 Körfez Savaşı’nda da, el Kaide saldırganlarının çoğunun Suudi Arabistan vatandaşı olduğu 9 Eylül 2001 saldırılarında da ayakta kalmayı başardı.

Beyaz Saray’daki yeni ekip, Suudi yöneticilerde ciddi bir rahatsızlığa yol açmış olabilir. Suudi yetkililerin Biden’ı arayarak seçim zaferi için tebrik etmeleri de günler almıştı. Ancak yeni dönemde ABD’yi başka bir müttefikle bir gecede değiştirecek değiller.

ABD’ye ait son derece güçlü 5. Filo’nun Körfez’den çekilmesi halinde en büyük düşmanları İran’ın boşluğu hızla dolduracağının ve bölgenin yeni baskın gücü olacağının farkındalar.

Şimdilik Biden yönetimi, Suudi Arabistan’a her türlü saldırı karşısında savunma desteği vereceğine söz verdi. Bunlara Yemen’deki Husilerden gelen füze saldırıları da dahil.

_____________________
HABERİN DEVAMINI MAYNAĞI BBC TÜRKÇE‘DEN OKUMAK İÇİN LÜTFEN LİNKİ TIKLAYINIZ
https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-56129050

2494700cookie-checkABD-Suudi ittifakında yeni dönem

CEVAP VER

Please enter your comment!
Please enter your name here

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.