Türkiye’nin önemli antik miraslarından olan Antalya’daki Aspendos Tiyatrosuyla ilgili tartışmalara Antalya Koruma Kurulu tokat gibi bir kararla noktayı koydu. Kararda, geçmiş yıllardaki korumaya yönelik uyarılar yinelenerek, iyileştirme ve onarım çalışması yapılmadığı takdirde tiyatronun ziyaretçi dışında her türlü gösterime kapatılmasının daha uygun olacağına yer verildi.
Antalya Koruma Kurulu, bir süredir tartışma konusu olan Aspendos Tiyatrosunun kullanımıyla ilgili kararını açıkladı. 2007/ 1506 numaralı iki sayfalık kararda, dünyaca ünlü antik mirasın kullanımına yönelik önemli uyarılara yer verildi. Sekiz kişiden oluşan Koruma Kurulunca alınan kararda, önceki yıllarda yapılan uyarı ve dikkatler yinelenerek şöyle denildi: “Aspendos tiyatrosunun tahsisinde Kültür Bakanlığı’na bağlı birimlerin kültürel etkinlikleri dışında hiçbir etkinliğe izin verilmemesi ve tiyatrodaki ciddi yapısal sorunların giderilmesine yönelik önlemlerin alınmaması halinde tiyatronun her türlü etkinliğin yanı sıra gezi ve ziyaret amaçla kullanıma da kapatılmasının gündeme geleceği Bakanlığımıza bildirilmesine rağmen; Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yüksek Kurulu’nun 21. 06. 1996 gün ve 456 sayılı kararı ile tiyatronun Antalya Koruma Kurulu’nun 6. 6. 1995 gün ve 2541 sayılı kararında belirtilen önlemlerin alınmasından sonra bakanlığımız dışındaki etkinliklere izin verilmesi konusunun Koruma Kurulu’nda yeniden değerlendirilmesi istenmiş; Antalya Koruma Kurulu’nun 30.07.1996 gün ve 3025 sayılı karar ile de tiyatroya ilişkin belirtilen önlemlerin Anıtlar Müzeler Genel Müdürlüğünce alınmasından sonra Yüksek kurulun 21. 6. 1996 gün ve 456 sayılı kararı ile tavsiyesi doğrultusunda karar alınabileceği belirtilmiştir.”
GÖSTERİLER ZARAR VERİYOR
Prof. Dr. Haluk Abbasoğlu başkanlığındaki Koruma Kurulu, alınan kararda geçmişte açıklanan kararların ardından tiyatronun esaslı onarımına yönelik hiçbir projelendirme ve uygulama çalışması yapılmadığına dikkat çekerek antik tiyatronun halen yüksek frekanslı faaliyetlerde kullanıldığına yer verdi. Antik Tiyatronun gösteriler için kullanılmasının kültür varlıklarına verdiği zararların artık tüm dünya tarafından tartışmasız kabul edilen bir gerçek olduğunun hatırlatıldığı karar metninde, “antik mekanların bu tür kullanımlardan salt yapı malzemelerinin aşınmasının çok ötesinde etkilendiği” belirtildi.
İŞTE O KARAR
Aspendos Tiyatrosunun, Mustafa Erdoğan’ın Genel Sanat Yönetmeni olduğu Anadolu Ateşi dans grubuna kiralanmasıyla başlayan ve antik mirasın gösterilerdeki ses titreşimlerinden zarar göreceği yönündeki eleştirilerle yükselen tartışmanın ardından gündeme gelen Koruma Kurulu kararının, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’yle ilgili diğer kurumlara gönderildiği öğrenildi. Uygulanıp uygulanmayacağı tartışılan kararda şu görüşlere yer verildi:
-Bu tür kullanımlarla gelen araçların neden olduğu titreşim, hava kirliliği, insan yoğunluğunun önemli bozulmalara neden olduğu,
-Bu faaliyetler gelen kişi sayısının yalnızca kullanım sorunu değil, yapıya yüklediği hareketli ve sabit yük ile kasıtlı tahribat ( grafiti, kırma, parçalama vb. ) gibi ciddi fiziksel bozulmalara neden olduğu,
-Bu kullanımlarla ses dalgalarının frekanslarının yükseldiği ve ritmik ses eylemlerin neden olduğu rezonansın strüktürel sisteme ve malzemenin mekanik, fiziksel ve kimyasal niteliklerine zarar verdiği,
-Aspendos Tiyatrosu tümüyle ayakta duran bir yapı gibi görünmesine karşın Selçuklu Döneminde dahi strüktürel sorunlarını olduğu o dönemde yapılan onarımlarla da belgelendiği,
Bu çalışmalar yapılmadığı takdirde tiyatronun ziyaretçi dışında her türlü gösterime kapatılmasını daha uygun olacağına karar verildi.
