İstanbul’da seçmenler büyükşehir belediye başkanlarını seçmek için yarın tekrar sandık başına gidecek. Tüm Türkiye’nin takip ettiği bu seçimle ilgili merak edilen soruları yanıtladık.
Adaylar kim?
31 Mart’ta aday gösteren partilerin, adayları istifa etmediği takdirde yeni bir aday göstermesi mümkün değildi. Bu nedenle seçime giren partiler yine aynı adaylarla giriyor. Fakat bu süreçte bazı partiler Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) seçimi iptal etmesini protesto ederek 23 Haziran’daki seçime katılmama kararı aldı.
Bunun sonucunda katılacak adaylar şöyle oldu:
Millet İttifakı’nın CHP’li adayı Ekrem İmamoğlu
Cumhur İttifakı’nın AKP’li adayı Binali Yıldırım
Saadet Partisi adayı Necdet Gökçınar
Vatan Partisi adayı Mustafa İlker Yücel
17 bağımsız aday.
31 Mart’ta İmamoğlu ile Binali Yıldırım arasındaki oy farkının sadece 13 bin 729 olması, seçime katılmama kararı alan partilerin tercihlerinin önemini artırıyor. 23 Haziran’daki seçimde oy kullanabilecek kişiler 31 Mart’taki seçmen listesi üzerinden belirlendi. Listelerde o tarihten sonra ölen veya kısıtlı olduğu tespit edilenlerin yanına oy kullanamayacağına dair şerh düşüldü. Anadolu Ajansı 20 bin 63 asker, 8 bin 93 hükümlü, 3 bin 970 kısıtlı seçmen, 12 bin 518 ölü, 208 vatandaşlıktan çıkan kişi olmak üzere toplam 44 bin 852 kişiye listelerde “oy kullanamaz” şerhi yazıldığını açıkladı. 31 Mart öncesi de listeleye benzer şekilde 23 bin 165 kişi hakkında şerh düşülmüştü.
Böylece listede yer alan toplam 68 bin 17 kişi oy kullanamayacak. 31 Mart’ta kayıtlı seçmen sayısı 10 milyon 560 bin 963 olarak açıklanmıştı. Oy kullanamaz şerhi düşülenler çıkarıldığında bu seçimde 10 milyon 492 bin 946 kişi oy verebilecek. Son seçimde İstanbul’da sandığa gitmeyen yaklaşık 1,7 milyon kişi vardı. Partiler bu kişileri kendi lehlerine sandığa götürmeye çalışıyor. Seçmen listeleri 31 Mart listesi temel alınarak hazırlandığı için bu iki seçim arasında 18 yaşını dolduranlar oy kullanamayacak.
Oy verme işlemleri Pazar 08:00’de başlayacak. Seçmenler saat 17:00’ye kadar oy kullanabilecek. O saatte sandık başında sırada bekleyen seçmenlerin oy kullanmasına da izin verilecek.
Nerelerde ve nasıl oy kullanılacak?
Sandıklar her seçimde olduğu gibi okul ve kütüphane gibi mekanlarda kurulacak. Seçmenler evlerine gelen seçmen bilgi kağıdından oy kullanacakları yeri öğrenebilir. Eline kağıt ulaşmayanlar ise YSK’nın internet sitesinden, e-Devlet’ten veya seçmen sorgulama mobil uygulamasından oy kullanacakları yeri görebiliyor.
Oy kullanmaya giderken üzerinde TC kimlik numarası olan kimlik kartı, geçici kimlik belgesi, nüfus cüzdanı, resmi dairelerce verilen soğuk damgalı kimlik kartı, pasaport, evlenme cüzdanı, askerlik belgesi, sürücü belgesi, avukat, noter ve askeri kimlik kartı gibi fotoğraflı bir kimlik bulundurmak zorunlu.
Oy kullanırken kabinlere cep telefonuyla girilmemesi, oy vermeden önce oy pusulasının üzerinde herhangi bir yazı, işaret veya yırtık olmamasına dikkat edilmesi gerekiyor.
Sonuçlar ne zaman açıklanacak?
Pazar akşamı TSİ 18:00’e kadar tüm yayın organlarında seçimler ve sonuçlara dair haber, tahmin ve yorum yapılması yasak. TSİ 18:00 ile 21:00 arasında ise yalnızca YSK’nın vereceği haber ve tebliğlere yer verilebilecek. Yayınlara yönelik yasak ise 21:00’de kalkıyor. Fakat YSK daha önceki seçimlerde yayın yasağını 21:00’den önce kaldırmıştı.
Bu seçimde de benzer bir şekilde yayın yasağı erken kaldırılabilir. Yayın yasağının bitmesiyle birlikte Anadolu ve ANKA ajansları sandık başlarından topladıkları sonuçları yayımlamaya başlayacak. CHP de ayrıca kendi kurduğu sistem üzerinden sandık tutanaklarını toplayarak sonuçları kamuoyuyla paylaşacağını açıkladı.
Seçimin yalnızca İstanbul’da düzenleniyor olması, oy sayımının daha erken bitmesini sağlayabilir. Ancak önceki seçimdeki gibi oyların birbirlerine çok yakın olması durumunda sonuçların kesinleşmesi, itirazlar nedeniyle uzun sürebilir.
BBC Türkçe nasıl yayın yapacak?
BBC Türkçe, YSK tarafından belirlenen yayın yasağına uygun bir şekilde web sitesi üzerindeki canlı anlatım sayfasından ve sosyal medya kanallarından anlık olarak son gelişmeleri aktaracak. BBC Türkçe’yi takip edebileceğiniz sosyal medya kanalları şöyle:
Twitter: https://twitter.com/bbcturkce/
Facebook: https://www.facebook.com/bbcturkceservisi/
Instagram: https://www.instagram.com/bbcturkce/
