DSP işbirliğine karşın ana muhalefet partisi CHP’nin oylarını nasıl arttıramadığıdır.
Gelin bu konuyu, CHP Genel Başkanı Sayın Deniz Baykal’ın liderlik pratiği ile ölçmeye çalışalım.
Siyasi partilerde liderlik özellikleri, bir partiyi seçimlerde başarıya götüren çok önemli bir unsurdur. Bir siyasi partinin liderinde görülecek zaaflar ve eksiklikler, o partinin başarı ya da başarısızlığında rol oynayan en önemli etkenler arasındadır.
Kurullar oluşturarak seçim yenilgisini ya da başarılı olunamamasını araştıracak olan CHP kurmayları, seçim yenilgilerinde başka unsurlar aramaktan çok, liderlerinin toplum tarafından benimsenmemesi ve hizipçi olarak bilinmesinin nedenlerini açık yüreklilikle araştırmak durumundadırlar.
Acaba, CHP Genel Başkanı Sayın Deniz Baykal, geniş bir halk kesiminin inandığı gibi hizipçi bir kişiliğe mi sahiptir ? Bu soruyu, açık yüreklilikle ve tarafsız biçimde yanıtlamaya çalışalım.
CHP Genel Bakanı Sayın Baykal’ın toplum nezrinde rüşvet, yolsuzluk, ahlaksızlık, konuşma beceriksizliği, yönetme beceriksizliği gibi olumsuz nitelikleri olduğunu kimse söyleyemez. Bir çok açıdan liderlik yetenekleri de asla sorgulanamaz. Peki, nasıl oluyor da solda ve sağda çok büyük bir kitle, üstelik CHP’ye oy verdiğini ya da vereceğini söyleyen önemli bir kesim, CHP Genel Başkanı Deniz Baykal’ın liderliğinden ve hizipçiliğinden yakınmaktadır.
Bildiğimiz gibi, son seçimler öncesinde 20 Temmuz 2007 tarihindeki konuşmasında Başbakan Erdoğan bile, CHP Genel Başkanı’nı hizipçilikle suçlamıştı.
Vikipedi ansiklopedisi de Deniz Baykal ile ilgili bilgileri arasında, Milliyet gazetesinin dağıttığı Meydan Larousse ansiklopedisini kaynak göstererek Sayın Deniz Baykal’ın hizipçiliğini örnek vermektedir. Meydan Larousse ansiklopedisinde Hizip kavramı, “bütünden ayrılmış parça, bölüm” ve Hizipçilik kavramı de “teşkilatlanmış bir topluluğun içinde, bütünlüğü bozacak şekilde yeni bir grup kurma, parti içinde parti” olarak ifade edilmektedir. Ansiklopedi, Hizipçiliğe örnek olarak da Baykal Hizbi’ni göstermektedir.
Acaba Deniz Baykal’a haksızlık mı edilmektedir ?
Hizipçi, Türk Dil Kurumu sözlüğüne göre, “hizip oluşturan veya bir hizip içinde yer alan kimse” olarak tanımlanmaktadır. Klikçi diye de isimlendirebileceğimiz hizipçilik, bir organizasyon içinde iktidar dışında bulunan küçük ve muhalif grubu çağrıştırmak için kullanılmaktadır. Bugün için CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, artık hizipçi ya da klikçi olarak nitelenemez. Çünkü, iktidara gelmiş olan bir grubun hizipçi olması söz konusu olamaz.
CHP Genel Başkanı Deniz Baykal’ın hizipçi ya da klikçi olmaması; parti yönetiminde birlik ve bütünlüğe önem vermediği, tek adamlığa oynadığı, yanlış kararlarını eleştirenleri dışladığı ve partiden uzaklaştırdığı gerçeğini asla ortadan kaldırmaz.
CHP’de yaşanan en büyük sorun, partinin tek adam ve onun emrindeki birkaç kişi tarafından yönetiliyor olmasıdır. Eğer CHP kurmayları ve Genel Başkan Deniz Baykal, bu gerçeğin farkına varıp daha bütünlükçü, parti içi demokrasiye önem veren, partiyi değişik kesimlere açabilen, parti içinde yeni liderlerin ve gençlerin önünü açan bir siyaset uygulayabilirse, kısa sürede iktidar olmak CHP için hayal olmayacaktır.
CHP, gelinen aşamada Baykalcı olmayan bir çok değerli ismin tasfiye edilip CHP dışına itildiği bir konumdadır. Yalnızca bununla da kalınmamış, zamanında Deniz Baykal’ın silahşorluğunu yapmış bir çok isim bile şu anda CHP dışına itilmişlerdir.
1980 darbesi ile kapatılan CHP’nin yeniden açıldığı ve Deniz Baykal’ın Genel Başkan olduğu günlerde Baykal’ın yanında saf tutan bir çok isim, bugün için CHP dışına itilmiş durumdadırlar. Peki, siyaset biliminin genel geçer kuralları düşünüldüğünde, bir ana muhalefet partisi olan CHP’nin böyle bir lükse sahip olduğu düşünülebilir mi ?
Gelin biraz geçmişe uzanalım.
CHP kurulduktan sonra, 15 Mart 1993’de Ertuğrul Günay, CHP Genel Sekreterliğine getirildi. 1980 darbesi sonrasında Deniz Baykal’ın Genel Başkanlığı’nda yeniden kurulan CHP’nin Genel Sekreterliğine getirilen isim, bugün CHP saflarında olmayan Ertuğrul Günay’dır. Dönemin CHP’sinde Genel Başkan Yardımcıları kimlerdi : Erol Çevikçe, Hasan Fehmi Güneş, Adnan Keskin, İstemihan Talay, Ali Topuz. Bunlardan hangisi bugün Deniz Baykal’ın yanında dersiniz ? En son kalan Ali Topuz idi ve o da Grup Başkan vekilliği görevinden Baykal’ın göz kırpmasıyla uzaklaştırıldı.
1993 yılında Bütünleşme Partisi yoluyla CHP yeniden meclise girdi. SHP ve DSP’den ayrılan 21 milletvekili, CHP’ye katıldılar. Bunlar arasında Deniz Baykal ile birlikte Adnan Keskin, Erol Çevikçe Uluç Gürkan, Hasan Fehmi Güneş ve İstemihan Talay vardı. Peki bu isimleri ve Sayın Baykal’ın kader arkadaşlarını şimdi niçin CHP’de göremiyoruz?
18 Şubat 1995’de SHP ve CHP birleşti ve SHP Genel Başkanı Murat Karayalçın ile CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, yeni partinin genel başkanlığı konusunda ilk kurultaya kadar Hikmet Çetin üzerinde uzlaştılar. Birleşme öncesinde Deniz Baykal liderliğindeki CHP’nin Genel Sekreteri kimdi dersiniz : Ertuğrul Günay. Birleşme sonrasında Ertuğrul Günay’ın yerine kim CHP Genel Sekreterş oldu hatırlayalım : Adnan Keskin. Bugün Ertuğrul Günay, AKP milletvekili ve muhtemel Bakan adayı iken, Adnan Keskin ise en eski Baykalcılardan birisi olarak CHP Genel Başkanı Deniz Baykal’a şiddetli biçimde muhalefet etmektedir. Birleşik partinin ilk Genel Başkanı Hikmet Çetin ise parti milletvekili listelerine bile konulmayarak CHP ile organik ilişkileri kesildi ve Baykal muhalifi olarak Mustafa Sarıgül ile birlikte mücadele etmeye zorlandı.
18 Nisan 1999 Genel seçimlerinde CHP % 8.7 ile meclis dışında kalınca, Deniz Baykal 22 Nisan 1999’da istifa etti. 22 Mayıs 1999’da yapılan CHP 9. Olağanüstü Kurultayı’nda Deniz Baykal’ın desteklediği Altan Öymen CHP Genel Başkanlığı’na seçildi. 26 Haziran 1999’daki CHP 10. Olağanüstü Kurultayı’nda CHP Genel Sekreterliği’ne, hepimizin yakından tanıdığı ve doğru seçim tahminleriyle hepimize şaşırtan Tahran Erdem getirildi. Bugün CHP milletvekili listelerinde eski Genel Başkanlar Erdal İnönü, Hikmet Çetin ve Altan Öymen ile eski Genel Sekreterler Ertuğrul Günay ve Tahran Erdem neden yok dersiniz ?
Bülent Tanla, 9. Olağanüstü Kurultay ile Baykalcı listeden parti yönetimine girdi. Mustafa Sarıgül’ü desteklediği son anlara kadar Genel Başkan Yardımcısı olarak hızlı Baykalcı olarak partide yer aldı. Bugün niçin milletvekili listelerinde yoktur? Berhan Şimşek, Zülfü Livaneli, Kamer Genç, son seçimlerde Erzincan’da bağımsız olarak 5312 oy alarak AKP, CHP ve MHP dışındaki tüm partileri, DP’yi ve Saadet Partisi’ni bile geçen Mustafa Kul, neden CHP listelerinde bulunmadığı halde arkalarında çok büyük bir seçmen kitlesi barındırabiliyorlar.
Kemal Derviş, 2002 yılında Deniz Baykal’ın teklifiyle CHP’ye katıldı ve Baykal’ın kurmayları arasına girdi. Peki, Kemal Derviş’in CHP’den uzaklaşmasının sorumlusu kimdir ? Bugün CHP ile yakın olan bir Kemal Derviş, CHP açısından büyük kazanç olmayacak mıydı?
CHP yönetimi, farklı eğilimlerde olsalar da aşağıda saydığımız birçok değerli ismi CHP’den soğutarak ve CHP ile ilişkilerini kopararak CHP’nin son seçim başarısızlığında rol oynamıştır. Bu önemli isimler, CHP açısından olduğu kadar, Türkiye açısından da değerli ve sol siyasete katkı koyabilecek isimlerdir. Son seçimde CHP seçim listelerine alınmayan ve alınmaları gerektiğine inandığımız bazı önemli isimleri, birçoğunu dışarıda tutmuş olsak bile, şöylece sıralayabiliriz :
Erdal İnönü
Hikmet Çetin
Altan Öymen
Erol Tuncer
Adnan Keskin
Ertuğrul Günay
Zülfü Livaneli
Murat Karayalçın
Kamer Genç
Berhan Şimşek
Özdemir Özok
Mustafa Kul
Arif Sağ
İzzet Çetin
Sefa Sirmen
Mehmet Kesimoğlu
Muharrem Kılıç
Ali Rıza Gülçiçek
Ali Rıza Bodur
Hakan Tartan
Abdülkadir Ateş
Fikret Ünlü
Mustafa Gazalcı
Erol Çakır
Talat Şalk
Oya Araslı
Yakup Kepenek
İsmail Özay
Güldal Okutucu
Erdoğan Kaplan
Hazma Kaçar
Güneş Gürseler
Yukarıda ismini andığımız ve sol siyasette önemli yer tutan ve sol siyasete soluk verebilecek bu değerli isimler listelere alınmazken ve bazıları da listelere alınmak için hiçbir davet almazken, kimler CHP milletvekili adayı listesinde yer aldı dersiniz ?
• CHP Genel Başkanı Deniz Baykal’ın sekreteri
• CHP Genel Başkanı Deniz Baykal’ın avukatları
• Süryani asıllı Gebro Tokgöz
• eski hakem Cem Papila
• Eski bakan, sağdan transfer Lütfullah Kayalar
• Sağdan transfer İlhan Kesici
• Sağdan transfer Edip Safter Gaydalı
• Sağdan transfer Şerif Bedirhanoğlu
• Sağdan transfer Özgün Ökmen
• Sağdan transfer Hüseyin Yaşar
CHP’nin seçim başarısızlığını araştırmaya çalışacak CHP Kurulları boşuna yorulmasın. Yukarıdaki tablo, CHP’nin yenilgisini açıklayan nedenleri çok iyi biçimde ortaya koymaktadır.
_________________
* Yrd. Doç. Dr. Birol Ertan
Siyaset Bilimci
