DAVUTOĞLU’NUN KERKÜK ZİYARET, TÜRKMENLER AÇISINDAN NASIL DEĞERLENDİRİLEBİLİR
Türkmen halkı, Saddam Hüseyin’in totaliter rejiminin yıkılışından sonra ülkede bir gerçek demokrasinin yerleşeceğini inanmışlar ya da kendilerini inandırmışlardı. Ancak Irak geneli ve Türkmeneli özelinde art arda gelen olumsuz gelişmeler, mevcut kötü siyasi, sosyal ve ekonomik durumun devam edeceği sinyallerini vermeye başlamıştı. 1 Mart 2003 Tezkeresi’nin reddi ile başlayan Türkiye’nin Irak’taki gelişmelere kayıtsız kalma süreci neredeyse 2007 yılına kadar sürdüğünü söylemek mümkün. 2003-2007 yılı arası dönemde söylem bazında yetkili ağızlardan bazı açıklamaların gelmesi bile Türkmenleri tatmin etmekte yetersiz kalmıştı. Ancak George Bush’un son aylarına denk gelen ve Barack Obama’nın başkan seçilmesiyle birlikte ivme kazanan Türkiye-ABD ilişkilerindeki yumuşama süreci Türkiye-Irak ilişkileri üzerinde yansımalarını göstermiştir. Türk dış politikası, Türkmenlere karşı yapılan oyunlara –DAVUTOĞLU GELENEĞİ GEREĞİ- kayıtsız kalmaya devam etmiştir.
Prof. Dr. Ahmet Davutoğlu’nun Türkiye Başbakan Başdanışmanı daha sonra Dışişleri Bakanı olması Türk dış politikasına bir dinamizm kazandırdığını söyleyebiliriz. Sıfır-Sorun Politikası kavramını diplomasi sözlüğüne ekleyen Davutoğlu, Osmanlı’dan Türkiye’ye miras olarak geçen ortak tarih ve coğrafya derinliğinden yola çıkarak bölge ülkeleriyle ilişkilerin geliştirilmesini kuvvetle savunmaktadır. Ancak bu girişim Türkmeneli bazında edilgenliğini korumuştur. Yılbaşından sonra Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından başlatılan Orta Doğu gezileri bu dinamizmin son tipik örnekleridir. Her sorunun ya da problemin bir çözümü olduğuna inanan Davutoğlu, potansiyel sorun bölgelerine müdahalede ederek ve Pro-Active ya da Ön-Alıcı yönteme başvurularak söz konusu sorunun ortadan kalkacağına inanmaktadır.
Türkmen liderleri: Dr. Necdet Koçak, Albay Abdullah Abdurrahman ve ünlü işadamı Adil Şerif’in 16 Ocak 1980’de Saddam tarafından idam edildiği için bu tarih Türkmen toplumu tarafından çok acı verici bir tarih olarak anılmaktadır. İdamların üzerinden 30 yıl geçmesine rağmen Türkmen toplumu üzerindeki baskı politikaları devam etmektedir. Ancak Davutoğlu’nun 16 Ocak’taki Kerkük ziyaretinden sonuçlanacak muhtemel olumlu gelişmeler bu tarihe bambaşka bir anlam katabilir.
Davutoğlu’nun 16 Ocak 2011 tarihinde Kerkük’e gerçekleşeceği ziyaret, Türkmenler tarafından merakla beklenmektedir. Davutoğlu’nun ilk durağı Kerkük Valiliği ve İl Meclisi olacağı tahmin edilmektedir. Daha sonra Türkmen parti temsilcileriyle bir araya gelmek için Irak Türkmen Cephesi’ni ziyaret edeceği beklenmektedir.
Halk tarafından heyecanla karşılanması beklenen Davutoğlu, diplomasi yoluyla tarihi, coğrafi ve kültürel derinlik taşıyan aygıtları ve ara formülleri devreye sokarak kentte 2003 yılından günümüze kadar gelen sorunlara çözüm önerisinde bulunması beklenmektedir. Öte yandan yedi yıldır Türk yatırımlarından mahrum kalan Kerkük’te yatırımların önünün açılması da beklenmektedir. Çünkü Davutoğlu, ekonomi yoluyla geliştirilen ilişkilerin bozulmasının zor olduğuna inanmaktadır.
Dışişleri Bakanı Davutoğlu’nun ziyaretinin moral yönden büyük öneme sahip olduğunu söylemek mümkün, çünkü Türkmenler, Osmanlı İmparatorluğu’ndan Türk dış politikasına geçen “Ya Mutlak Hâkimiyet Ya da Mutlak Terk” prensibine her zaman karşı çıkmışlar ve çıkmaktadırlar. Türkmenler her dönemde, Irak devletinin Türkiye Cumhuriyeti ile iyi ilişkiler içerisinde olmasını istemişler ve istemektedir. Türkmen bölgelerinin de Türk yatırımlarından payını almasını talep etmektedirler ve Türk yatırımlarının Kuzey Irak ile sınırlı kalmasına da karşıdırlar. Türk dış politikasının Ön-Alıcı yöntemini, potansiyel bir sorun teşkil eden Kerkük meselesinde de aktifleştirilmesini talep etmektedirler…
