Bazı insanlar her yerde, her ortamda, her şeyi konuşmayı açık sözlülük zannederler. Halbuki, insanlara aklı, anlayışı, bilgisi ve hatta yetişme tarzına göre hitap etmek doğru olur. Her insan da, bu hususta çok farklıdır. Bu farkı görmezden gelmek yanlış olur. Tabii ki bu, herkese aynı şeyi farklı şekilde anlatmak demek değil. Aynı şeyi onun anlayabileceği, hazmedebileceği tarzda anlatmak demektir. İki yüzlülük ile bunu karıştırmamak lazımdır.
Bazı insanların çeşitli ortamlarda, hatta kalabalık ortamlarda bile tartmadan, biçmeden pat diye bir şeyler söylediklerine şahit olmuşuzdur. Böyle durumlarda oradaki herkes adeta buz kesilir. Soğuk bir hava esmeye başlar. Kimse ne diyeceğini bilemez olur. Bu gibilere, pot kırdı ya da gaf yaptı der ve genellikle eleştiririz. Bunlar da eleştirildiklerinde; “ Ben açık sözlüyüm, ben doğruyu nerede olsa söylerim, kim kırılır ya da üzülürse beni ilgilendirmez” şeklinde kendilerini savunurlar.
Doğruları söylemekten maksat, muhtemel yanlışlara engel olmak veya doğrulara destek olmaktır. Bu gaye dışında sözde, doğruları sözleme iddiası çoğu kez, hazırda bulunan birilerinden geçmişe ait bir intikam almak kokusu gelmektedir. Söylemeye çalıştığımız budur. Zamansız söylenen bir doğrunun daha sonra, kötü sonuçlara sebep olduğunu hemen herkes bir şekilde yaşamıştır.
Kısacası, doğruyu yerinde, zamanında ve karşısındakinin anlayabileceği şekilde ifade etmek çok önemlidir. Bu şekilde anlatmaktan maksat, doğruyu değiştirerek anlatmak manası asla çıkarılmamalıdır. Sadece, anlatmaya çalıştığımız doğruyu, karşısındakilerin doğru şekilde anlayabileceği tarzda ifade etmektir.
Siyasetçilerin, söylediklerini daha sonra sıkça düzeltme yoluna gitmek zorunda kalmaları belki de bu sebeptendir. Günlük hayatımızda bazı insanların, etrafındakilerden çokça özür dilemek durumuna düşmeleri de bu gibi nedenlerdendir. Eskilerin; “ iki düşün, bir söyle “ tavsiyeleri bu olsa gerek…
Doğruyu söylemek çok doğrudur. Her doğruyu söylemek doğru değildir.
Fakat, her zaman doğruyu söylemek insanın şiarı olmalıdır.
Bu, böyle bir hassas denge işte…
Kurabilene helal olsun.
e-mail: [email protected]
