İthalatında vergisi yüzde 145 olan çay, kaçakçıların gözdesi oldu. Sektör temsilcilerine göre, Türkiye’de tüketilen çayın 5’te 1’ini kaçak çaylar oluşturuyor.
Gümrük Muhafaza Genel Müdürlüğünden alınan bilgiye göre, ele geçirilen kaçak çay miktarı 2002 yılında 43,9 ton olurken bu rakam 2005 yılında 367 tona yükseldi. Kaçak çay, 2009 yılına gelindiğinde ise bir önceki yıla göre 66 kat artışla 1739 tona ulaştı. Bu çayın piyasa değeri de yaklaşık 21 milyon lira olarak kayıtlara geçti. Bu yılın ilk iki ayında yakalanan kaçak çay miktarı ise 7 tonu buldu.
Ulusal Çay Konseyi Başkan Yardımcısı ve Çay Sanayicileri İş Adamları Derneği (ÇAYSİAD) Başkanı Rahmi Üstün, son zamanlarda özel sektörün elinde çay miktarının azalmasının kaçakçılığı artırdığını söyledi.
Kaçak çayların ağırlıklı olarak İran’dan getirildiğini anlatan Üstün, kaçak çaylardaki katkı maddelerinin kansere yol açtığı yönünde uzmanların raporlar hazırladığını söyledi.
ÇAY KANUNU VE ÇAY BORSASI OLUŞTURULSUN
Son zamanlarda çay kanunu çıkarılması için girişimlerde bulunduklarını, bununla birlikte çay borsasını kurmayı düşündüklerini ifade eden Üstün, “Kanun çıkıp borsa kurulursa Türkiye’de üretilen çayın tamamı borsada satılmak zorunda kalacak, dolayısıyla takibi de kolay olacak. Bu şekilde kaçakçılık da ortadan kalkacak. Yoksa polisiye tedbirlerle kaçakçılığı önlemek mümkün değil” dedi.
