AB Dönem Başkanı İngiltere, Yeşil Hat, Ticaret ve Mali Yardım Tüzüklerini tekrar gündeme getirme çabalarını bayağı hızlandırdı. Buna paralel olarak Avrupa Parlamentosu, AB Komisyonu ile ortak çalışma yaparak KKTC’ye uygulanan ambargonun kaldırılmasını öngören AB tüzüğünün onaylanması konusunu yeniden gündemine aldı. Söz konusu Doğrudan Ticaret ve Mali Yardım Tüzükleri, bu gün yapılacak olan AB Dışişleri Bakanları Konseyi toplantısında (COREPER), İsveç’in de desteğini alan İngiltere tarafından gündeme getiriliyor.
Bu girişimden ve Tüzüklerin işlerlik kazanabilmesi olasılığından dolayı Rumlar çok tedirgin. Kıbrıs’lı Türklerin yani KKTC’nin düzeyinin yükseltilmesine yönelik hiçbir katkıya veya girişime olumlu gözle bakmıyorlar. Amaçları Kıbrıs’lı Türklerin ambargolardan, izolasyonlardan ve baskılardan bunalarak pes etmeleri ve Rumların tüm koşullarını kabul etmeleri.
Rum Hükümet sözcüsü, ellerindeki VETO hakkının gitmemesi için iki tüzüğün hiçbir şekilde birbirinden ayrılamayacağı iddiasında.
Rum sempatizanı olan ve kendi görüşlerini benimseyen AB hukuk danışmanlarına hazırlattıkları rapora göre “Doğrudan Ticaret ve Mali Yardım Tüzükleri” konusunda bu iki tüzüğün ayrılmasının yasal olmayacağı yönünde görüş aldılar.
Aldılar almasına da bu görüş tabiî ki bağlayıcı değil. Benden görüş alsalardı bende AB hukukçularının görüşünün tam aksine “Tüzükler ayrılabilir” diyecektim ki, benim görüşüm de zaten onlarınki gibi bağlayıcı değil.
İngilizlerle uzlaşı içinde olan İsveçliler, diğer İskandinav ülkelerinin de desteğini alarak bu gün tüzükler konusunu gündeme getirecekler. İsveçlilerin argümanı, yılsonuna kadar formül bulunamaması halinde Kıbrıslı Türklere yönelik 259 milyon Avro’luk yardımın yarısı yitirilecek olması.
İsveçlilerin hedefi, Dışişleri Bakanları’nın bugünkü yemekli toplantıdan sonra konunun COREPER’in ve 12 Aralık’taki Dışişleri Bakanları Konseyi’nin önüne konulması.
İsveç formülü çok net olmamakla beraber, büyük bir olasılıkla aşağıdaki noktaları hedefleyecek ve tamamen KKTC lehine bir girişim olacak.
Rumların VETO haklarını by-pass edebilecek bir yöntemin uygulamaya konması.
Tüzüklerin birbirinden ayrılması.
2005 yılı sonuna kadar, Kıbrıslı Türklere yönelik 259 milyon Avro’luk Mali Yardım tüzüğünün onaylanması,
Doğrudan Ticaret Tüzüğü’nün sonradan görüşüleceği garantisinin verilmesi,
Eğer bu gün öğleden sonraki COREPER toplantısında, bu doğrultuda bir prensip kararı çıkar ve de 12 Aralık’taki Dışişleri Bakanları Konseyi’nde benimsenirse, ki bu kuruldaki oylama “OY BİRLİĞİ” ile değil, “OY ÇOKLUĞU” iledir, o vakit Kıbrıs (Rum) Cumhuriyeti’nin kendisinin idaresi altında olduğu fakat korsan olarak ilan ettiği Mağusa ve Girne limanlarının uluslar arası trafiğe açılması olasılığı gündeme gelecek ve buna ilaveten de ileriki bir tarihte görüşüleceği garantisi verilecek olan “Doğrudan Ticaret Tüzüğünün” onayı oy çokluğuna bağlı olacak. Oylamada 25 üye devletin oy birliği gerekmeyeceğinden Kıbrıs (Rum) Cumhuriyeti’nin veya Yunanistan2ın “VETO” kullanmalarının bir manası olmayacak.
Yarınki İngiltere ve İsveç dayanışmasından ortaya çıkan önerinin gündeme alınması ve COREPER toplantısında benimsenerek 12 Aralık’taki Dışişleri Bakanları Konseyi’nde uygun görülmesi halinde, KKTC üzerindeki Rum baskıları ilk defa kırılacak ve geleceğinin yönü daha da belirginleşecektir.
_____________
* Prof. Dr.
