Girit göçmeni bir aileden gelen Prof. Dr. Ayşe Lahur Kirtunc’un “Twice a Stranger” adlı şiirindeki “Yerinde doğup, yabanda kocamak / iki yerde de yabancı olmak” dizeler kitaba adını vermenin yanısıra tanıtımının ana teması oldu..
Granta Yayınları tarafından piyasaya sunulan “Twice a Stranger”, Türkiye ve Yunanistan’ı çok iyi tanıyan yazar Bruce Clark’ın başkanlığında çeşitli yönleriyle mübadele konusunda uzmanlaşmış katılımcıların biraraya geldiği toplantıda yapıldı.
SOAS’ta Yakın ve Ortadoğu Kültür ve Dilleri Bölümü ile King’s College London’ın katkılarıyla hazırlanan tanıtım gecesine Yunanistan Mega Channel’dan Tasos Telloglou, Atina Haber Ajansı’nın İstanbul Temsilcisi Alkis Courcoulas, Pusula TV Programı’ndan Özer Bereket, BBC Türkçe Bölümü’nden Ayça Abakan, “Crossing the Aegean”ın editörü Dr Renêe Hirschon ile müzikleriyle Kerem Akıllı ve Theofilos Lais katıldı.
KONUŞMACILAR MÜBADELEYİ ANLATTI
Toplantıda Oxford Üniversitesinden Profesor Renee Hirschon, Yunanistan’da mubadil ailelerin günümümüzdeki yeni kuşakları yaşamları bilgi verdi. Yunan Mega televizyon
kanalının ünlü sunucusu Tasos Telloglou, İzmir’den Selanik’e göçeden büyükbabasının ve ailesinin arşiv fotoğraflarıyla görüntülediği öyküsünü anlattı. 20 yılı aşkın süredir Atina Haber Ajansı’nda çalışan Alkis Courculas, BBC yapımcısı Ayça Abakan ve Pusula Tv’den belgesel yapımcısı Özer Bereket, geceye kendi deneyimleri ve mübadele konusundaki calışmalarını anlattılar.
KİTABIN ÖYKÜSÜ
İngiltere’nin ciddi ekonomidergisi The Economist’in uluslararası güvenlik editörü olan yazar Clark’ın son kitabı “Twice a Stranger”, 1923 Lozan Anlaşması yla karşılıklı olarak yerlerindenedilen bir buçuk milyon Rum ve Müslüman Türk’ün tarihe “mübadele” diye geçen öyküsünü anlatıyor.
Kurtuluş Savaşı’nın sonunda Lozan’da varılan nüfus değişimi anlaşmasıyla Türkiye’ye Yunanistan’danyaklaşık 500 bin, Türkiye’den de yunanistan’a yaklaşık 1 milyon Anadolulu Rum zorunlu olarak göç ettirildi.
İstanbul ve iki küçük adanın Rum nüfusu dışında yeni Türkiye sınırları içinde yaşayan Müslüman olmayan Rumlarla, Batı Trakya dışında kalan Yunanistan topraklarını terketmeye zorlanan Müslümanlar, ulus devlet yaratma çabasının bir parçası olarak etnik mühendisliğin ilk büyük uluslararası örneğini oluşturdular.
Yazar, Lozan Anlaşmasının daha sonraki yıllarda benzer nüfus değişimlerinin yolunu açtığına işaret ediyor ve modern Avrupa tarihindeki kalıcı izlerin hala araştırılmaya değer pek çok yönü olduğuna inanıyor…
