Vicente Fox versus Hugo Chávez…
Meksika ve Venezuela ülkeleri arasındaki diplomatik ilişkiler, iki ülkenin devlet başkanları arasında geçen güç ve ideoloji farklılıklarından ötürü pamuk ipliğine dönüştü.Herşey 8 Kasım’da Arjantin’de gerçekleşen IV. Amerikalar Zirvesi denilen ve Kıta Amerika ülkeleri serbest ticaret andlaşmasının (ALCA) ön çalışmalarının yapıldığı toplantılarda Meksika Devlet Başkanı Vicente Fox’un şu sözleriyle başlamıştı:
“Serbest ticari dolaşım fikrini ne hafife alalım, ne de şakşakcı bulmak için sokaklara taşıyalım”
Bu sözleriyle, zirve toplantıları sırasında Venezuela Devlet Başkanı Hugo Chávez ve Diego Armando Maradona’nın serbest ticarete karşı yapılan protesto yürüyüşüne katılmalarından bahsediyordu.
Ardından 10 Kasım günü Hugo Chavez, Vicente Fox’a bir karşılık verdi:
“Başkan Fox’un böylesine teslim olduğunu görmek çok üzücü. Üstelikte Meksika gibi bir ülkenin devlet başkanının “ımparatorluğunun köpeği” olduğunu görmek daha da üzücü […] Meksikalılar gibi kahraman bir halkın liderinin, Amerika ımparatorluğu önünde diz çöktüğünü görmek ve zirvede üstlendiği zavallı rolle ülkelerimizin özgürlüğünü savunma! mıza karşı çıkması esef verici.”
Aynı gün Meksika bu açıklamalara karşı çıkmış, medyatik ve diplomatik yollarla çözüm arayışına girişmişti.
13 Kasım’da ise Başkan Chavez, Venezuela televizyonunda yaptığı “Alo Başkan” isimli haftalık programında Vicente Fox’u sert bir dille eleştirmiş, sonucunda da Meksika , devlet başkanının sözlerinden ötürü Caracas’a özür isteyen bir ultimatom vermişti. Chavez’in programında, Amerikalar Zirvesinin özel toplantı videoları gösterilmiş ve Chavez “ Beyfendi ben! imle yarışa girmeyin, çünkü zararlı çıkan siz olursunuz” demişti.
14 Kasım günü ise Venezuela, iki ülke arasında krize sebep olduğu için Fox’u suçlayarak Meksika’nın verdiği 24 saatlik ultimatomu reddetti ve Meksika’daki Venezuela büyükelçisini geri çekti. 15 Kasım’da ise Meksika, Venezuela büyük elçisini geri çekerek iki ülke arasındaki diplomatik ilişkiyi kançılarya düzeyine düşürdü.
şimdi ne mi oluyor? Herkes birbirini suçluyor. Fox, kriz kişisel değil derken, serbest ticareti savunuyor ve “hem ülkelerini, hem de kendilerini kandırıyorlar” diyor. Hugo Chavez ise, “Fox, ABD ile anlaşma yapmanın Meksika halkı için iyi olacağını düşünüyorsa, önce kendisine bu kadar insanın niçin ülkesinden göç ettiğini sorsun” derken “ imparatorluğun yardakçısı” sıfatında ısrar ediyor.
Serbest ticaret fikrine karşı çıkan diğer bir lider Arjantin Devlet Başkanı Nestor Kirchner’in ise , krizde Chavez’in yanında olduğunu ve Chavez ile görüşmek üzere 20 Kasım/Pazar günü Caracas’ a gideceği bildirildi. Zaten iki lider 9 Aralık’da Uruguay’da, Venezuela’nın, Arjantin, Brezilya, Uruguay ve Paraguay dan sonra beşinci ülke olarak “Mercosur Birliği”ne katılımının onaylanması için biraraya geleceklerdi.
Kıta Amerika ülkeleri serbest ticaret andlaşması (ALCA), ABD ve Kanada’nın da içinde bulunduğu 34 kuzey, güney ve orta Amerika ülkesini kapsayan ve hala imzalanamamış bir ekonomik dayanışma programı olarak 1994 yılından beri Kıta Amerika ülkelerinin gündeminde bulunuyor.
Venezuela Dış Ticaret Bakanı Gustavo Marquez, “ABD ile yapılacak serbest ticaret andlaşması kurumsal ve ekonomik olarak Venezuela, Kolombiya, Ekvator, Peru ve Bolivya’dan oluşan “Ant Ülkeleri Birliği”ni (CAN) olumsuz yönde etkileyecek” diyor.
“Aynı Avrupa gibi, Amerika kıtası da bir düzen kurmak zorunda. Serbest dolaşım ve serbest ticaret yapılmalı ama bu ABD’nin işine gelmiyor, onun için duvarlarını kalınlaştırıyorlar” diyen Chavez, 6 yıldır Venezuela devlet başkanlığı görevinde bulunuyor ve bu! süre içerisinde sıklıkla Washington’u karşısına alan başkan, ALCA’nın bir emperyalizm stratejisi olduğunu ve Latin ve Güney Amerika ülkelerinin Avrupa ve Asya ilke yapabileceği ticaretin önünü tıkadığınI söylüyor.
Bu arada, “Üçlü Grup” denilen Venezuela, Kolombiya ve Meksika arasında 1995’de yapılmış olan ticari andlaşma doğrultusunda Meksika, 3 milyon 300 bin dolarlık yatırımıyla Venezuela’da en fazla yatırımı yapmış olan Latin Amerika ülkesi. Sadece 2004 yılı içerisinde iki ülke arasında gerçekleşen ticaret hacmi 519 milyon doları buluyor…
