Newcastle’da top koşturan Emre Belözoğlu’ya yöneltilen ırkçılık suçlamalarından sonra yaşananlara bir bakalım…İngiltere Futbol Federasyonu (FA), Everton maçında rakip kaleciye ırkçı sözler söylediği iddia edilen milli oyuncu Emre Belözoğlu’nu suçlu buldu.
FA tarafından yapılan açıklamada, Emre Belözoğlu’nun “ırkçı, onur kırıcı ve küfre varan kelimeler” kullandığı belirtildi. Böylece Emre, İngiltere Futbol Federasyonu tarafından ırkçı saldırıdan suçlu bulunan ilk oyuncu oldu…
Bu olayın ardından Türkiye’de birçok yazar, taraftar, hemen herkes Emre’yi savunmak için yarışa girmişti. Türkiye’de böyle birşey olamazdı. Hatta Alpay Özalan, “Bizde ırkçılık olmaz, varsa da zaten sizden öğrenmişizdir,” diyerek Avrupalılara gereken cevabı anında yetiştirmişti. Alpay’ın bu cevabında doğruluk payı yok değildi. Çünkü gerçekten de dünyada futbolda ırkçılığın en fazla yaşandığı ülkelerden biri olarak İngiltere gösterilir. İngiltere’de eski sömürgeci olmasının da etkisiyle yoğun bir Afrikalı ve Asyalı nüfus var. İlk ırkçılık belirtileri 1970’li yıllarda İngiltere Premier Ligi’nde ilk siyahi futbolcuların top oynamaya başladığı dönemlere rastlar. O yıllarda siyahi futbolcuların maça ısınmak için sahaya çıkmasıyla birlikte tribünlerde yükselen maymun sesleri ırkçılığın ilk göstergeleriydi.
Birkaç yıl önce ise Leeds United oyuncuları Lee Bowyer ve Jonathan Woodgate’in bir barda Asyalı bir gence yönelik ırkçı bir saldırı olayına karışmaları olayı günlerce medyanın gündemini işgal etmişti.
Irkçılığın kitlesel olarak tribünlerde yükselmesi ve sorun haline gelmesi üzerine İngiltere’de ‘Let’s kick the racism out off football” ‘Irkçılığı futboldan kovalım’ adı altında ulusal bir kampanya başlatıldı. İngiltere Futbol Federasyonu tarafından UEFA ile ortak yürütülen bu kampanya başladığı tarihten bu yana on dört yıldır devam ediyor.
İngiltere’de futboldaki ırkçılığa karşı futbol kulübleri de güçlü kampanyalar yürütüyorlar. Birçok futbol kulübü ırkçılık yaptığı tespit edilen taraftarların maçlara gelmemesi ve maçları tribünlerde izlememesi için polisle işbirliği yapıyor. Kurumların ve medyanın da ırkçılıkla mücadelede büyük bir desteği de söz konusu. Son olarak BBC’nin futbol yorumcusu John Motson siyah bir futbolcuya hakaret etmişti. Ama bu Motson’un işine neden oldu ve Motson BBC’deki sunuculuk görevini kaybetti.
Emre’nin gerçekten ne söyleyip söylemediğini bilmiyoruz ama son günlerde Hrant Dink cinayetinden sonra Türkiye’de futbol sahalarında yaşananlar herhalde Alpay’a cevap olmuştur.
Trabzon-Kayserispor maçında taraftar “Biz Türk’üz, biz Trabzonlu’yuz” sloganları attı. Daha önceki maçlarda amigolar tribünleri ayağa kaldırmak için megafonla “Ayağa kalkmayan Fenerli olsun veya Cimbomlu olsun” anonsları yaparken, bu kez “Ayağa kalkmayan Ermeni olsun” anonsu yapıyordu. Aynı maçta”Türküm, doğruyum, Trabzonluyum” ifadeleri yer aldı. Görevden alınan Altay”a da destek veren bazı Trabzonsporlu taraftarlar, “Adam gibi adam Reşat Altay” şeklinde sloganlar atarken, “Sevgili Müdürümüz Reşat Altay, seni unutmayacağız” pankartları açtı.
2. Lig A Kategorisi takımları Malatyaspor-Elazığspor karşılaşmasında da benzer olaylar yaşandı. Maç öncesinde, yaklaşık 400 Elazığsporlu taraftar, Dink’in Malatyalı olması nedeniyle “Ermeni Malatya” sloganı attı.
Sonra da “Biz ne Ermeni’yiz, ne de Malatyalı’yız. Biz Elazığlı’yız, Türkiye sevdalısıyız” yazılı bir pankart açtı. Bunun üzerine Malatyasporlu taraftarlar “PKK dışarı” sloganı attı. Çıkan arbedede 3’ü polis, 10 kişi yaralandı. Elazığspor taraftarları, koltukları kırarak ateşe verdi…
Son olarak Afyonkarahisar Atatürk Stadı’nda oynanan Afyonspor – Bozüyükspor karşılaşmasının ilk yarısında bir grup taraftar “Hepimiz Ogün’üz, hepimiz Türküz” sloganı attı. Türkiye 3. Futbol Ligi 3. Grup’ta ilk 2 sırayı paylaşan iki takımın maçına Türk bayraklarıyla gelen bir grup Afyonkarahisarspor taraftarı, Hrant Dink’in katil zanlısı Ogün Samast lehine tezahürat yaptı. “Hepimiz Ogünüz, hepimiz Türküz” diye bağıran taraftarlar, Atatürk’ün “Hayatta tek varlığım ve servetim Türk olarak doğmaktır” sözünün yazılı olduğu bir pankart da açtı.
Afyonkarahisar, Trabzon ve Malatya’da yaşananlara baktığımızda bu maçlar da tribünlerde “Ermeni” sözcüğünün açık şekilde, “ırkçı hakaret” amaçlı olarak kullanıldığını görüyoruz. Türkiye’de futboldaki ırkçılık tartışmalarına bunlar dışında daha bir çok örnek vermek mümkün. Asıl önemlisi Türkiye’de yaşanan bu olaylar münferit de değil. Kitlesel olarak, gitgide büyüyen ve topluca ifade edilen açık ırkçılık örnekleri.
Peki bu durumda futbol federasyonu, kulübler ve o takımların yöneticileri ne yaptı?
Kulüpler sustu. Takım yöneticileri bu olayları kınama ihtiyacı bile hissetmedi. Federasyon ise buna karşı Adana Demirspor’un Hrant Dink’le dayanışma amacıyla taşımak istediği “Hepimiz Ermeniyiz! Hepimiz Hrant Dink’iz!” pankartına izin vermeyerek gerçek yüzünü gösterdi.
Evet gerçekten ırkçılık denen mikrop, dünyanın her yerinde var. Sadece her ülkede ırkçılığa karşı toplumun ve kurumların gösterdiği tavırlar birbirinden farklı.
