Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Hematoloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Ercüment Ovalı hakkında, “ruhsatsız kanser aşısını, yetkili kurul veya makamlardan alınmış yazılı izin ve hastanın rızasını gösteren yazılı belge olmaksızın Erdal Kopuz adlı hastasına uygulayarak, Kopuz üzerinde tıbbi deney yaptığı ve bu aşının temini için hasta yakınlarına para harcattığı” iddialarıyla şikayette bulunuldu.
İddialar üzerine Karadeniz Teknik Üniversitesi Rektörlüğünce oluşturulan yetkili kurul, Ovalı hakkında men-i muhakeme (yargılanmama) kararı verdi.
Yasa gereği kendiliğinden dosyayı inceleyen Danıştay 1. Dairesi, yetkili kurulun men-i muhakeme kararını kaldırarak, Ovalı’nın, Türk Ceza Kanunu’nun görevi kötüye kullanma suçunu düzenleyen 257. maddesi gereğince yargılanmasına karar verdi. Daire, yargılamanın Trabzon Asliye Ceza Mahkemesinde yapılmasını kararlaştırarak, dosyayı Trabzon Cumhuriyet Başsavcılığına gönderdi.
İZİN ONKOLOJİ BÖLÜMÜNDEN
Dairenin kararında, Ovalı hakkındaki şikayet üzerine, Rektörlüğün talimatıyla yapılan ceza soruşturması sonucunda, “hastaya bilinen tedavi yöntemleri uygulanıp bu tedavilerin etkisiz olduğu anlaşıldıktan sonra, hasta ve yakınlarının onamları ve onkoloji bölümünden izin alınarak kanser aşısının uygulandığının belirtildiği” kaydedildi.
Dairenin kararında, soruşturma sonunda, “hastadan alınan yazılı belgenin çalındığının belirlendiği, hasta üzerinde araştırma değil, tedavi amaçlı deneme yapıldığı, insan üzerinde deney suçunun işlenmediği, doğrudan para alınmaması nedeniyle dolandırıcılık suçlamasının sabit görülmediği” sonucuna ulaşıldığı ifade edildi.
Konuyla ilgili Hacettepe Üniversitesinden 4 öğretim üyesinin hazırladığı bilirkişi raporuna da yer verilen kararda, raporda “hastaya ait onam belgesinin yanında etik kurullara başvuru olmaksızın uygulama yapıldığı ve bu durumda hastadan ücret talep edilemeyeceğinin belirtildiği” vurgulandı.
SAĞLIK BAKANLIĞINDAN İZİN ALINMALI
Kararda, mevzuat hükümleri ve bilirkişi raporuna göre, hasta üzerinde bu denemeyi yapabilmek için heyet raporu alınarak etik kurullara gerekli başvuruların yapılması, araştırma protokolü düzenlenmesi, Sağlık Bakanlığından izin alınması ve hasta ve yakınlarına harcama yaptırılmaması gerektiğinin açık olduğu vurgulandı.
Erdal Kopuz’a yapılan aşı uygulamasında, doktor Ovalı’nın, “heyet raporu almadığı, etik kurullara başvurmadığı, Bakanlıktan izin almadığı” belirtilen kararda, “aşı konusundaki bilimsel çalışmalar bilinmediği ve bu prosedüre uyulmadığı için uygulamanın hasta üzerindeki etkilerinin de takip edilmediği” kaydedildi.
Doktorun benzer uygulamayı birçok hasta üzerinde yaptığı belirtilen kararda, Ovalı’nın, ruhsatsız aşıyla ilgili deneme çalışmalarından yetkili kurul ve makamları haberdar etmediği kaydedildi.
Kararda, bu nedenlerle adı geçenin üzerine atılı suçu işlediğini doğrulayacak ve hakkında kamu davası açılmasını gerektirecek yeterli kanıt bulunduğu ifade edildi.
