FARUK ESKİOĞLU – NG Turizm Koordinatörü Kamil Berk turizm sektörünün fotoğrafını çekti. Duayen turizmci, dünya turizmdeki değişimi ve Türkiye’nin gelecek yıl ki beklentilerini anlattı. Berk, Türkiye’de turizmcilerin daha iyi bir gelir beklentisi içinde olduğunu söyledi.
Berk ile söyleşimiz aynen şöyle:
– 2018’de dünya turizm sektörü nasıldı?
– Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü UNWTO’nun “2018 Turizm Özetleri” raporuna göre turizm sektörü, dünyadaki tüm gayrisafi yurt içi hasılanın yüzde 10’una, ticaretin yüzde 7’sine ve her 10 istihdamdan birine tekabül ederek küresel ekonomiye ciddi bir katkı sağlıyor.
Bu yıl dünya genelinde toplam 1 milyar 323 milyon turist gelişi var. Buna göre 671 milyon turist ile Avrupa birinci sırada. Avrupa’yı, 324 milyon turist ile Asya-Pasifik, 207 milyon turist ile Amerika, 63 milyon turist ile Afrika ve 58 milyon turist ile Ortadoğu takip ediyor.
TÜROB’un verilerine göre uluslararası turizm gelirleri 2017 yılında reel olarak yüzde 4.9 oranında artarak 1.340 milyar dolar oldu. Dünya çapında ihracat kategorisi olarak turizm, kimyasallar ve yakıtlardan sonra ve otomotiv ürünlerinden önce üçüncü sırada yer alıyor. Gelişmekte olan birçok ülkede turizm en çok ihracat yapan kategori olarak karşımıza çıkıyor.
Yine UNWTO’nun raporuna göre de; Çin, dünya turizm harcamalarında 258 milyar dolarla açık ara lider konumda. Çin’i 135 milyar dolarla ABD, 84 milyar dolarla Almanya, 63 milyar dolarla İngiltere ve 41 milyar dolarla Fransa takip ediyor.
– Türkiye’nin dünya turizmindeki konumu nedir? Turizm gelirinin ağırlanan misafire oranı açısından ne diyebiliriz?
– Türkiye uluslararası turist sayısı bakımından 2017 dünya sıralamasında sekizinci sırada yer aldı ve 2017 yılını 26.2 milyar dolar turizm geliriyle kapattı. Önceki yıllarda altıncı sıraya kadar yükseldiğimiz düşünüldüğünde 2016’daki düşüşten sonra toparlanma söz konusu. Bu yıl ise ilk 6 ayda 11 milyar 469 milyon dolarlık gelir elde edilerek geçen yılın ilk 6 ayına göre yüzde 30.6’lık artış gerçekleştirdi. Yine 2017’de kişi başı harcama 681 dolar olurken bu yılın ikinci çeyreğinde 638 dolara geriledi. Avrupa’ya baktığımızda, turizm ürünleri ve çeşitliliği bakımından birincil rakiplerimizden olan İspanya’da turist başı harcama 1.050 Euro, yine rakibimiz konumundaki İtalya’da 1.100 Euro, Fransa’da ise kişi başı harcama 1.400 Euro’nun üzerine çıkıyor. Yani Türkiye’nin oldukça üstünde. Buradaki farkın en önemli sebeplerinden biri, Avrupa’da turiste şehir içinde eğlence, gastronomi, kültür/sanat gibi alanlarda harcama yapacakları alternatifler sunuluyor olması. Bu gerçekler doğrultusunda ülkemizde de kişi başı harcamayı dolayısıyla gelirleri artırmak amacıyla ürün çeşitliliğinin arttırılması, niş pazarların geliştirilmesi ve kongre turizmine ağırlık verilmesi gerekiyor. Fiyatlarda 2013-2014 yıllarının seviyelerine dönmek zaman alacak gibi görünüyor.
– Türkiye geçen yıla kıyasla nasıl bir sezon yaşadı
– Bu yılın ilk 7 ayında, geçen yılın aynı dönemine göre turist sayısında yüzde 24,5 artış gerçekleşti ve 21 milyon 639 bin yabancı turist geldi. Bu memnuniyet verici bir gelişme. TÜROB’un Ülke Performans Raporu’na göre Türkiye’nin 2018 yılbaşından Ağustos sonuna kadar geçen sürede ise geçen yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında doluluk oranı yüzde 58.5’ten yüzde 66.4’e, ortalama günlük satılan oda bedeli 67.4 Euro’dan 71.6 Euro’ya, toplam oda sayısı üzerinden odabaşı elde edilen gelirler ise 39.4 Euro’dan 47.5 Euro’ya yükseldi. 2018 yılı ilk 8 aylık performanslarına göre, Türkiye’nin doluluk oranında yüzde 13.5 ile en yüksek artışa ulaşan ülke olduğunu görüyoruz. Bununla birlikte seneyi kapatırken firmaların kar zararlarında rol oynayacak önemli faktörlerden biri de ağustos sonunda gerçekleşen ekonomik parametrelerdeki oynamayla oluşan maliyet artışları olacaktır.
Son iki yıldır gerileyen Avrupalı turist sayısında bu yıl yakaladığımız yüzde 29’luk artış sevindirici. Rusya pazarı, eski fiyat düzeyini yakalayamasa da turist sayısında eski volümü yakalamış görünüyor. Son iki yıldır İran pazarındaki artış dikkat çekici. 2016’dan beri büyük düşüş yaşayan Çin pazarı, geçen yılın ilk 7 ayına kıyasla yüzde 89 gibi önemli bir artış gösterdi. Bu yıl İtalya’ da gerçekleştirilen 2018 Spa Summit’te de özel olarak vurgulanan Çin pazarına yönelik ülkemizde de tanıtım çalışmalarının yapılması, ulaşımı kolaylaştırıcı düzenlemelerin gerçekleştirilmesi ve iş birliği imkanlarını geliştirecek çalışmalar yapılması gerektiği kanısındayım. Türkiye, Çin pazarında en fazla oransal artış gösteren 10 ülke arasında bulunuyor. Yani büyük bir potansiyel söz konusu.
– Bu yıl Türkiye turizmde “in” ya ve “out”lar nelerdi?
– Dünyada olduğu gibi ülkemizde de seyahat sektöründe önemli değişiklikler yaşanıyor. Lüks seyahat, artık statükocu beklentiler yerine, deneyim toplamak üzerine kurgulanıyor. Tatilciler, internet, sosyal medya gibi mecralar aracılığı ile dünyadaki trendleri takip ederek yeni lokasyonlar ve kültürleri keşfetmek istiyorlar. Klasik deniz, kum, güneş seyahatinin yanı sıra spa/wellness, gastronomi ve kültür turizmi ön plana çıkmaya başladı. Spor ve tatili birleştiren maratonlar, ekstrem sporlarla adrenalini yükselten aktiviteleri kapsayan seyahatler de gün geçtikçe öne çıkıyor. Hikayesi olan lokasyonlar, otantik yaşantıyı konuklarına yansıtan butik oteller de tercih edilmeye başlandı.
– NG nasıl bir yıl geçirdi? Gelecek stratejileri nedir?
– Bu yıl bizim otellerimiz açısından başarılı bir sene oldu ve hedeflerimiz doğrultusunda 2018’i kapatıyoruz. Otellerimiz, Türkiye’deki spa/wellness sektörünün öncülerinden ve önümüzdeki dönemde de kendimizi geliştirerek hizmet vermeye devam edeceğiz. Sapanca’da doğa ile harmanlanmış spa deneyimi yaşatırken Afyon’da da lüks termal keyfi sunuyoruz. İki otelimiz de ağırlıklı olarak iç pazardan misafir ağırlıyor. Bununla birlikte NG Sapanca’da Orta Doğu’lu misafirleri, NG Afyon’da özellikle yaz aylarında yurt dışında yaşayan Türkleri ağırlıyoruz. Son dönemde NG Afyon’a Türki cumhuriyetlerden termal kür için gelen misafirlerde de artış gözlemliyoruz. İç pazara yönelik çalışmalarımızın yanı sıra 2019’da yeni pazar geliştirmeye yönelik bir strateji izleyeceğiz. Yeni yatırımlarımız da devam ediyor. Sapanca’daki otelimizin yanında 300 odalı yeni bir otelin inşaatı sürüyor. Basın Ekspres yolunda yer alan İstanbul Marriott West’in kaba inşaatını tamamladık, proje iç dekorasyona aşamasında.
– Turizmcilerin genelde 2019 beklentileri nelerdir?
– 2019 yılı turizm sezonuna dönük taleplerde ciddi bir hareketlilik söz konusu bu nedenle turizmcilerde önümüzdeki yıl gelir anlamında bu yıldan daha iyi bir gelir beklentisi var. Ayrıca yapısal reformların hızlandırılması, turizme büyük sekte vuran belirsizlik ortamının kalkması da turizmcilerin beklentileri arasında.
– WTM’in turizm açısından önemi nedir?
– WTM, turizmin geleceği ile gözlem ve istişarelerde bulunmak, yeni global kontaklar edinmek ve trendleri takip etmek açısından turizm profesyonelleri için önemli bir buluşma noktası. İngiltere, ülkemiz için 3. pazar konumunda. Bu yılın ilk sekiz ayında gelen turist sayısında yüzde 36 artış var. 2019 yılında Türkiye’ye talebin artacağı yönünde beklentiler var. İngiliz tur operatörleri de uçak ve koltuk kontenjanlarını artırdılar. Bu bağlamda WTM yeni iş birliklerinin geliştirilmesi açısından önemli bir platform olmaya devam edecektir.
