Doğu Halep’te tahliye süreci bir kez daha askıya alınırken, tahliye anlaşmasında kilit rol oynayan Türkiye ve Rusya’dan süreçle ilgili farklı açıklamalar geldi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu Ankara’da düzenlediği basın toplantısında, sabah saatleri itibariyle otobüslerle altı tur tahliye işleminin gerçekleştirildiğini söyledi.
Mevlüt Çavuşoğlu, “Alan dar olduğu için maalesef sınırlı sayıda otobüs gönderiliyor. 7 bin 500 kişi kurtarıldı. Bunların içinde hasta, yaralı, kadın ve çocuklara öncelik verildi” dedi.
Çavuşoğlu, şu ana kadar tahliye edilenlerin siviller olduğunu ve sürecin henüz tamamlanmadığını da sözlerine ekledi.
Dışişleri Bakanı, “Tahliyeler bitmiş değil, daha çok insan var. Biz sınırın diğer tarafında da kamp kuracağız. İhtiyaç duyanları Türkiye’ye de alacağız” diye konuştu.
Rusya: Savaşçılar ve aileleri Doğu Halep’ten ayrıldı
Ancak Rusya Savunma Bakanlığı, aynı saatlerde yaptığı açıklamada, muhalif savaşçıların ve ailelerinin Doğu Halep’ten çıkarılma işleminin tamamlandığını açıkladı.
Bakanlığın açıklamasında, “Bazı mahallelerde Suriyeli askerlere ateş açan radikal ve uzlaşmaz tutum benimseyen çetelerin oluşturduğu militan gruplar var” denildi.
Açıklamaya göre, muhalif grupların elindeki mahallelerde bulunan kadın ve çocukların tamamı çıkartıldı ve şu ana kadar Doğu Halep’ten toplam 4 bin 500 savaşçı ile 337 yaralı tahliye edildi.
Tahliyelerin yeniden başlaması için görüşmeler sürüyor
Türkiye ile Rusya’nın çabalarıyla varılan anlaşma kapsamında bu hafta içerisinde ateşkes ilan edilmiş ve Doğu Halep’teki savaşçılar ile sivillerin tahliyesine başlanmıştı.
Ancak bugün sabah saatlerinde tahliye işlemi yeniden durduruldu.
Suriye hükümeti, tahliyelerin muhaliflerin anlaşma koşullarını ihlal etmesi nedeniyle durdurulduğunu açıkladı.
BBC’ye konuşan Suriye hükümet kaynakları, silahlı muhalif grupların İdlib’in Fua ve Kefraya köyündeki sivillerin tahliyesine izin vermemeleri nedeniyle Doğu Halep’teki işlemin durdurulduğunu ifade etti.
Türkiye ve Rusya’nın çabalarıyla varılan anlaşma kapsamında silahlı muhalif grupların uzun bir süredir kuşatma altında tuttuğu İdlib’teki Şii köyleri Fua ve Kefraya’daki sivillerin de tahliye edilmesi öngörülüyordu.
Buradaki tahliyelerin durduğu bilgisi Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi tarafından da teyit edildi.
Gözlemevi Direktörü Rami Abdurrahman, “Ahrar-ül Şam ve diğer isyancı gruplar, Türklere tahliyelere izin vereceklerine dair taahütlerine rağmen otobüs ve ambulansların girişine izin vermiyor” dedi.
Çavuşoğlu da Şii köylerin tahliyesiyle ilgili varılan bir mutabakat olduğunu belirterek, bunun Doğu Halep’ten bağımsız olduğunu ancak tüm tarafların bu mutabakatada da uyması gerektiğini vurguladı.
Birleşmiş Milletler’e bağlı Dünya Sağlık Örgütü’nün Suriye Temsilcisi Elizabeth Hoff da tahliyelerin hiçbir açıklama yapılmadan durdurulduğunu ifade etti. Reuters’a konuşan Hoff, “(Operasyonun durdurulması) Mesajının tahliyeleri takip eden Ruslar’dan geldiğini düşünüyorum” dedi.
Muhalifler ise Suriye ordusunu destekleyen Şii milislerin ateş açtığını ve bu nedenle tahliye işleminin durdurulduğunu belirtti.
Çavuşoğlu, tahliyelerin durmasının ardından gün içerisinde İranlı mevkidaşı Cevad Zarif ile iki kez telefonda görüştüğünü belirtti. Böylece iki bakan tahliyelerin başladığı Perşembe gününden bu yana toplamda sekiz kez telefonda görüşmüş oldu.
‘Türkiye, Suriye’de kamp kuracak’
Çavuşoğlu ayrıca Türkiye’nin Suriye içinde kamp kurmayı planladığını da teyit etti.
Daha erken saatlerde Reuters haber ajansına konuşan üst düzey bir Türk yetkili, sınırın Suriye tarafında tahliye edilenlerin barınması için bir kamp kurulacağını söyledi.
Habere göre, kamp için sınıra yaklaşık 3,5 kilometre mesafede iki olası bölge belirlendi. Kampın 80 bin kişilik kapasitesi olması planlanıyor.
Türk yetkililer, kampa Doğu Halep’ten gelmesi beklenen kişi sayısının 30 ile 35 bin civarı olduğunu da ifade ediyor.
İngiltere de Suriyelilere temiz su ve gıdayı içeren 25 milyon dolarlık (yaklaşık 90 milyon Türk Lirası) ek yardım yapacağını açıkladı.
Tahliyenin tamamlanmasıyla birlikte, 2012 yılından bu yana doğusu silahlı muhalif grupların kontrolü altında olan Halep kentinin tamamı yeniden Suriye hükümetinin yönetimine geçmiş olacak.
Suriye ordusu, karadan Şii milisler ve Lübnan Hizbullahı, havadan da Rusya’nın desteğiyle Temmuz ayında 2012 yılından bu yana muhaliflerin elinde bulunan Doğu Halep’i kuşatmıştı.
Kasım ayında büyük bir taarruza başlayan Suriye ordusu, bu hafta içerisinde kentin yüzde 98’ini ele geçirmiş ve kuşatılan bölgelere yönelik insani kaygılar artmıştı. Bu nedenle Türkiye ve Rusya bölgede kalanların tahliyesi için bir plan üzerine çalışmaya başlamıştı.
Varılan anlaşma kapsamında, tahliyelerin 20 otobüslük konvoyların halinde yapılması ve birkaç gün sürmesi öngörülüyor.
Türk yetkililer ve uluslararası yardım kuruluşlarının açıklamalarına göre, tahliyenin üç aşamada yapılması ve ilk etapta hasta ve yaralıların, ikinci etapta korumasız kişilerin, son olarak da savaşçıların çıkarılması planlanıyor.
Tahliye için ilan edilen ateşkesin bozulmaması için konvoylara yol boyunca Rus askerleri eşlik ediyor. Rusya ayrıca konvoyları insansız hava araçları ile havadan takip ediyor.
