Indiana Eyaleti’ndeki “Lawrence Township Lisesi”nde bulunan kütüphaneden, Khaled Hosseini’nin “The Kite Runner”- (Uçurtma Uçuran) adlı romanı pornografik sayılıp raflardan, şimdilik indirildi.
Indianapolis kentinde, 5 bin öğrencisiyle en büyük lisesi olarak bilinen okulun yönetimi, romanın yazgısını belirlemek üzere, Okul Veli Kurulunu Martın 15’inde toplantıya çağırdı. Okul yönetimi bir şikâyet üzerine almak zorunda kaldığı bu karara yön vermek amacıyla, öğretmenler ve kimi hukukçu ebeveyenlerden oluşan bir bilirkişi kurulunu da göreve çağırdı. Roman, şu günlerde bir yandan kamu tartışmalarına neden olmaya devam ederken, öte yandan adı geçen bilirkişi tarafından büyüteç altında tutuluyor.
Bu bilirkişinin saptamasına göre Veliler Kurulunun vereceği son bir kararla, kitabın olasılıkla suçlu bulunacağı ve çağdaş dünyada bir kez daha, yeni bir “Auto-da-fe” olayının yaşanacağı, yasaklamaya karşı çıkanlarca iddia ediliyor. Bir velinin, bu okulda öğrenci olan kızının elinde Afgan yazarı Hosseini’nin kitabını görmesiyle başlayan şikâyet, kitap sansürüne kadar hızla ve kolayca tırmandı. Lise Müdürü Michael Copper, romanı edebiyat derslerinin okuma listelerinden çıkartıp, Okul Veli Kurulunda konu karara bağlanana kadar yasaklama kararı aldırdı. Kitap, öğrencilerin eline geçmesin diye, lise kitaplığının “yasak kitaplar” rafına aktarılacaktı.
Kitap yasaklama haberine yer veren, başta İndyStar Gazetesi olmak üzere tüm yerel basın olayın üzerine giderken, tartışma Indiana Eyaleti’nde bulunan diğer okullar ve kent kütüphanelerine kadar yayıldı. Eyaletin diğer okullarında, benzer gelişmelerin olmasından kaygı duyanlar kitaba arka çıkmaya çalışıyorlardı. Bu amaçla, gazetelerin okur köşelerine yüzlerce mektup gönderilirken, kitabevlerinden roman satın alarak yazara destek olunduğu gözlendi.
Indiana Öğretmenler Birliği’nin Başkanı Emilly Benner, üyelerinin bu sansür karşısında zor durumda kalacağını, kendilerini bir baskıyla karşı karşıya bulacaklarını gazetelere açıkladı. Lisenin öteki velileri arasından topladığı 200’den fazla destekleyici imzayla şikâyeti yapan Veli, yazarın Afganistan’daki Taliban rejimini anlatırken çocuklara tecavüz ve iğfal sahnelerini pornografi biçiminde kaleme aldığını savlayarak, “Gerçekten öğrencilerin bunları evödevi olarak okumalarını ister miydiniz?” sorusuyla dilekçeyi okul yönetimine geçen hafta teslim etmişti.
Buna benzer bir başka sansür haberiyse, yine Indiana’nın bir diğer okulundan, Perry Meridian Lisesi’nden geçenlerde gelmişti. “Ragtime” adlı müzikal oyunun okullarında sahnelenmesine karşı çıkan velilerin baskısı galip çıkmış, hem oyun hem de müzikalin derlendiği roman yasak kapsamında boykota uğramıştı. Benzer şekilde, iki yıl evvel, Columbus’da, geçen yıl ise Noblesville okullarında kitap yasaklama kararlarının alınması ABD kamuoyunun dikkatini, muhafazakâr ve dinsel bağları kuvvetli olan Indiana Eyaletine kısa sürede çekecekti. Tennessee ve Pensylvania’da hâlâ sürmekte olan Darwin kitaplarının yasaklanmasına ilişkin olarak “Maymun Davası” adıyla bilinen mahkemelerin ardından, “Amerikan Kütüphaneciler Birliği” (ALA) sert çıkışlar yaparak özellikle Indiana’daki yasaklama ve engellemelere karşı çıkmakta gecikmedi. Ulusal düzeyde örgütlenmiş bulunan bu kuruluşun açıklamasında, dünyaca ünlü kimi klâsik yapıtlar başta olmak üzere bir çok kitabın ABD okullarında yasak listesinde bulunduğuna dikkat çekilmekteydi. Yasaklananlar arasında, Mark Twain’İn “Huckleberry Finn”i, Pulitzer Ödülü sahibi Toni Morrison’un kitapları, Salinger’in “The Catcher in the Rye” gibi yapıtları da bulunuyordu. “Uçurta Uçuran” adlı roman, 2002’de okurla buluştuğunda, kitap piyasasında ağırlığı olan NewYork Times kitap listelerinde haftalarca birinci sırada yeralmıştı. Kitap, edebiyat çevrelerince olumlu karşılanmış, ayrıca Şilili yazar İsabel Allende’nin övgü taşıyan sözleri de, yasaklanan bu romanın kitap kapağında görülmüştü.
